این مقاله تلاشی است برای بررسی رویکرد نظری مرتن در باب جامعه‌شناسی علم. در ابتدا و پس از پرداختن به بیان مسئله و اهداف پژوهش، به ابعاد و لایه‌های فکری این اندیشمند در حوزه جامعه‌شناسی علم و به‌خصوص اخلاق علم پرداخته می‌شود. مرتن برمبنای دیدگاه کارکردگرایی خود علم را نهاد یا خرده‌نظام اجتماعی می‌داند که با دیگر نهادها یا خرده‌نظام‌های فرهنگی و اجتماعی جامعه در تعامل است. در این راستا، او به بررس...

حفظ شرافت علم و ارتقای اخلاق علم در ایران مستلزم مشارکت کنشگران علم در تحول ساختاری نهاد علم و بهره‌گیری از تجربیات جهانی است. در این مقاله، با طرح سه پرسش اصلی به بررسی برنامه‌ها و عملکرد انجمن‌های علمی ایران در زمینة اخلاق علم می‌پردازیم؛ ازجمله اینکه انجمن‌های علمی برای ارتقای اخلاق علم چه فعالیت‌هایی انجام می‌دهند، بر سر راه فعالیت‌های خود با چه مشکلاتی روبه‌رو هستند، و درنهایت، این انجمن‌ه...

امر خیر تداعی کننده‌ی کمک‌های داوطلبانه به نیازمندان است؛ صرف وقت برای انجام امور داوطلبانه‌ مانند رسیدگی به سالمندان در آسایشگاه‌‌ها یا صرف پول برای بهبود وضعیت انسان‌ها در حوزه‌های مختلف با تمرکز بر نیاز اقشار آسیب پذیر و کم‌درآمد. این‌ها شناخته شده‌ترین رویه‌های انجام امر خیر هستند. اما آیا در یک نگاه جدید، امر خیر می‌تواند در خدمت توسعه‌ی علم و فناوری باشد؟ این سوالی است که این مقاله با محو...

هدف: این پژوهش کوششی در بررسی منشأ کنش صادقانه- غیر صادقانه است و این پرسش را مطرح می‏کند که از بین دوگانۀ عاملیت و ساختار، کدام یک به کنش صادقانه می‏انجامد. روش: روش مطالعه در این پژوهش، پیمایش مقطعی بود. جامعۀ آماری 110 نفر از دارندگان مدرک کارشناسی ارشد بودند که در مقطع کارشناسی در دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی تحصیل کردند. تعداد 100 پرسشنامه‏ به طور کامل بازگشت. شیوۀ نمونه گی...

هدف از انجام تحقیق حاضر بررسی ریشه مشکلات نهاد علم در ایران امروز با رجوع به‎ مقطع تاریخی ورود علم به ایران و تلاش جهت فهم نگرش روشن‌فکران این دوره درباره ‎پدیده جدیدالورود علم با روش تحلیل گفتمان و استفاده از نظریه پسااستعماری است. نتایج به‎دست آمده از این تحقیق نشان می‌‏دهد شیوه مواجهه اولیه با این پدیده و ایدئولوژی روشن‌فکران را به‏ سمتی سوق داد که درباره مبانی علوم جدید و نسبتی که این علوم ...

اندیشه‌های ایمانوئل سودنبرگ[1] متأثر از فضای فکری زمانة او بود. موضوع بزرگ آن زمانه را دوگانگی و تباین میان علم و دین می‌دانند. او با برگزیدن مسیر علم سیر خود را شروع کرد تا اینکه به قلمرو متعالی واقعیات معنوی رسید و به فراسوی دانش زمانه برآمد. وی نه از علم خود چشم پوشید و نه از ایمانش بلکه دست به ترکیب جهان‌بینی‌هایی زد که رو در روی یکدیگر ایستاده بودند. سودنبرگ سعی داشت نظریات خود را که شاید ...

تعاملات و روابط بین دانشجویان و استادان یکی از مهم‌ترین عرصه‌های ساختار احتماعی علم به‌شمار می‌آید. هدف از این پژوهش بررسی عوامل جامعه شناختی مؤثر بر تعاملات و ارتباطات دانشجویان با استادان بود. عرصه‌های مختلف تعاملاتی با توجه به نظریه‌های جامعه‌شناسی علم و با چارچوب نظری بوردیو بررسی شده است. از روش پیمایشی برای ارزیابی تعاملات و ارتباطات استفاده شد. پاسخگویان از میان جامعه دانشجویی دانشگاه شه...

از دید بسیاری از زیس تشناسان، نظریه ی تکامل داروین نظریه ای است که در زیس تشناسی امروزمحوریت دارد و به واسطه ی نظریه ی تکامل بخشی از توضیح علمی در زیس تشناسی، نیازمند توضیحگذاشته م یشود، « تاریخی » و علوم « قانون نهاد » تاریخی است. بر مبنای تفاوتی که میان علومنزدیک تر بدانیم. شاید « تاریخی » زیست شناسی را باید، به واسط هی محوریت نظریه ی تکامل، به علوماین دیدگاه وجود داشته باشد که زیس تشناسی م ی...

یکی از ویژگی‌های مهم علم در اندیشه اسلامی، سودمندی آن است. این ویژگی که از آیات و روایات سرچشمه می‌گیرد، همه ارکان و اجزای نهاد علم در گستره تمدن اسلامی را از خود متأثر ساخته است. تنوع محیط‌های آموزشی، آسان بودن شکل‌گیری فضای آموزش، قرار گرفتن مدارس در مراکز پرجمعیت شهر مانند بازار و در دست‌رس بودن عالمان، از جمله پیامدهای این ویژگی علم به شمار می‌رود. اهتمام عالمان دینی به نیازهای جامعه و هم‌س...

تکیه یکی از مهم ترین بناهای مذهبی دوران اسلامی است، که ساخت آن در دوره ی قاجار ساخته افزایش یافته است. این بنا معمولاً، در یک مجموعه ی مذهبی و در ارتباط با عناصر معماری مذهبی دیگر ساخته می شد و در محوریت آنها قرار می گرفت. تکیه در دوره ی قاجار، به طور اخص برای برگزاری مراسم عزاداری محرم استفاده می شد. در این پایان نامه کوشیده ایم تا با بررسی تطبیقی تکایای شاخص محدوده ی بین شهرهای نور تا ساری، به...