نقد و بررسی مبانی و اهداف قوانین مبارزه با مواد مخدر در ایران

امروزه مشکل مواد مخدر و جرائم مرتبط با آن معضل اساسی بسیاری از کشورهای جهان است. ویژگی سازمان یافته و فراملی این جرائم موجب شده هیچ کشوری نتواند خود را مصون از تبعات آنها بداند. مقابله با آن از ضروریات همه کشورهاست. این مبارزه نیازمند قوانین کارآمد می باشد. قوانین می بایستی براساس اصول و اهداف درستی تصویب گردد. مبانی و اهداف قانون گذاران در سیستم ها و حکومتهای مختلف، متفاوت است. در جوامع دینی و غیردینی و یا مبتنی برعرف تفاوت چشمگیری مشاهده می شود. در جوامع دینی و بالاخص اسلامی مبنا و هدف منطبق با احکام الهی و اسلامی است. در ایران تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی قوانین بیشتر در راستای اهداف قانونگذاران و دولتمردان تدوین و تصویب می شد. آنچه اهمیت داشت رسیدن به منافع اقتصادی، سیاسی و... بود. اما بعد از انقلاب اسلامی به تبعیت از احکام نورانی اسلام که اهمیت فراوانی برای کرامت انسانی و رشد فضائل اخلاقی قائل است قوانین نیز در همین راستا تصویب گردید. نمونه بارز این موضوع ممنوع کردن کشت مواد مخدر بعنوان دشمن جان و مال و حیثیت انسانهاست. ریشه دار بودن مواد مخدر در ایران و کارشکنی های استعمارگران و تحمیل جنگ هشت ساله از عوامل موثر در نرسیدن قانونگذار ایران به اهداف خود به حساب می آید. به نظر می رسد بعد از جنگ نیز سیاست تک بعدی یعنی اهمیت دادن زیاد به بحث مجازاتها و عدم توجه کافی به کارهای فرهنگی در این رابطه تأثیر گذار بوده است. گرچه به حق اقدامات صورت گرفته قابل تحسین بوده ولی کافی به نظر نمی آید.