جایگاه کردها در مناسبات ایران و عثمانی از ابتدای قاجار تا عهدنامه ارزنه الروم دوم

چکیده در تاریخ معاصر ایران، مساله «حدود» و «مرز» همواره یکی از مهمترین مسائل در روابط با کشورهای همجوار بوده است. این اهمیت بیشتر از همه مبتنی بر تعیین دقیق مرزها و تفکیک قلمرو دولت، بر اساس وضع موجود در زمان انعقاد صلح نامه ها بوده است. در ایران دوره قاجاریه برای اولین بار سازوکاری برای تعیین مرزها شکل گرفت. چگونگی برخورد با این قضیه و تفهیم سرحد توافق شده به سرحدنشینان از مسائلی بود که سیاست مداران را به خود مشغول می کرد. در این میان تعیین و تحدید حدود ایران و عثمانی که در این دوره برای اولین بار برای تصمیم گیری شد از مباحث مهم در روابط بوده است. در تقسیم سرزمینهای دو کشور، بیش از همه به عوامل انسانی و جغرافیایی توجه می شد، و از این دو عامل، انسان ها در بنیانهای فکری حکومت های مرکزی نقشی ثانویه را داشتند و همیشه در پیمان ها به شکل زننده ای از اماکن جغرافیایی نام برده شده است. چون وضعیت انسانی ماجرا تاکنون به صورت جداگانه ای در جایی بررسی نشده بود، پژوهش حاضر نقش کُردها را در روابط ایران و عثمانی از آغاز حکومت قاجار تا عهدنامه ارزروم دوم 1263-1200ق بررسی نموده است. تحقیق حاضر به صورت کلی به وضعیت کُردها و به صورت جزئی به نقش شخصیت های کُرد تاثیرگذار در روابط ایران و عثمانی، خصوصاً در دوره سلطنت فتحعلی شاه و محمدشاه پرداخته است.