تاثیر توسعه ی مالی بر رشد زیربخش های کشاورزی در ایران

رشد اقتصادی همواره از دغدغه های اقتصاددانان بوده است و در پاسخ به عوامل تعیین کننده ی رشد اقتصادی مطالعات فراوانی صورت گرفته است. همچنین به باور بسیاری از اقتصاددانان وجود یک بخش کشاورزی پیشرو و نیرومند از ضروریات توسعه ی اقتصادی است. بخش کشاورزی به دلیل تامین مواد غذایی، کمک به سایر بخش ها و کمک به تامین منابع ارزی همواره از اهمیت به سزایی برخوردار بوده است. یکی از کانال های موجود در موضوعات اقتصادی، تاثیرگذاری توسعه ی مالی بر رشد می باشد که بحث ها و جنجال های زیادی را به خود اختصاص داده است. برخی از اقتصاد دانان ]مانند باگهوت(1873) و لوکاس (1988)[ ارتباط میان توسعه ی مالی و رشد اقتصادی را رد کرده اند و برخی دیگر ]از جمله کینگ و لوین (1993) و میلر (1988)[ توسعه ی مالی را یک راه مناسب برای رسیدن به رشد اقتصادی می دانند. لذا در تحقیق حاضرتاثیر توسعه ی مالی بر رشد زیربخش های کشاورزی مورد بررسی قرار می گیرد. در این راستا با بهره گیری از شاخص توسعه ی مالی مرکب که شامل: نقدینگی به صورت درصدی از gdp، مانده ی تسهیلات بانک ها به بخش کشاورزی به صورت درصدی از gdp و سهم مانده ی بدهی بخش غیردولتی از کل مانده ی بدهی بخش دولتی و غیردولتی به بانک ها و موسسات اعتباری است، و همچنین داده های نیروی کار، ارزش افزوده و موجودی سرمایه برای هریک از زیربخش های کشاورزی طی دوره ی 89-1370 استفاده شده است. ضریب توسعه ی مالی برابر با 32/0- محاسبه شد که نشان دهنده ی تاثیر منفی توسعه ی مالی بر رشد زیربخش های کشاورزی است. همچنین به منظور تعیین رابطه ی علیت بین متغیر توسعه ی مالی و موجودی سرمایه در زیربخش های کشاورزی از آزمون علیت گرنجر استفاده شد. نتایج وجود یک رابطه ی علیت یک طرفه از توسعه ی مالی به سمت موجودی سرمایه را نشان می دهد.