تحلیل مقایسه ای اثرات کاشت پسته بر وضعیت، اقتصادی و اجتماعی پسته کاران (منطقه مورد مطالعه: بخش مرکزی شهرستان سبزوار)

این پژوهش با هدف جستجوی راه حلی برای افزایش درآمد، اشتغال مناسب ایجاد فرصت های شغلی و جلوگیری از مهاجرت برای جمعیت روستایی ساکن در مناطق جغرافیایی خشک، که شرایط سخت محیطی حاکم بر آن محدودیت هایی در انتخاب نوع محصولات کشاورزی به وجود آورده، می باشد. شرایط سخت مناطق خشک، کشاورزی این مناطق را با چالش هایی همچون افزایش هزینه های تولید، تولید کم و گاهی ریسک بالای تولید و از سویی با فرسایش و شوری منابع آبی و خاکی مواجه ساخته است. در نتیجه فقر درآمدی و گاهی فقر بر این جوامع مستولی می شود و توسعه اقتصادی و اجتماعی با مشکل روبه رو شده، و افراد را مجبور به رو آوردن به مشاغل کاذب و مهاجرت می کند. بخش مرکزی شهرستان سبزوار به دلیل واقع شدن در حاشیه کویر و بارش اندک، کشاورزی آن با دشواری هایی مواجه است، اما با تمام موانع طبیعی موجود مردم سخت کوش این ناحیه توانسته اند این محدودیت اقلیمی را به نفع خود تغییر دهند. در این میان درخت مقاوم و شورپسند پسته از محصولات باغی پر اهمیتی است که طی دو دهه گذشته توانسته جایگاه خود را در بین کشاورزان منطقه پیدا کند، به طوری که هر روزه شاهد به زیر کشت رفتن سطح وسیعی از اراضی منطقه به زیر کشت این محصول هستیم. در این پژوهش اثرات اقتصادی و اجتماعی کاشت پسته مورد توجه و مطالعه قرار گرفته است. پژوهش حاضر از نظر هدف از نوع کاربردی و توسعه ای و به لحاظ انجام تحقیق توصیفی- تحلیلی با رویکرد مقایسه ای می باشد. واحد تحلیل عمدتاً سرپرستان خانوار بهره بردار پسته می باشند. جامعه آماری در این تحقیق، تعداد 6 روستا از بخش مرکزی شهرستان سبزوار که دارای بیشترین بهره بردار پسته بودند مورد مطالعه قرار گرفتند و تعداد131 پرسشنامه تکمیل شد، در نهایت اطلاعات استخراج شده از پرسشنامه با استفاده از آزمون های همبستگی پیرسون، اسپیرمن، آنالیز واریانس یک طرفه، کروسکال- والیس، تی تک نمونه ای، ویلکاکسون و آزمون دو جمله ای binamialمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان می دهد که در مجموع کاشت پسته اثرات مثبت و معنی داری را بر ابعاد اقتصادی و اجتماعی خانوارهای پسته کار بر جای گذاشته است. و توانسته است سطح رفاه، میزان درآمد، پس انداز، رضایتمندی و مشارکت خانوار های پسته کار را افزایش دهد.