حسین بشارتی

استاد، مؤسسۀ تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

[ 1 ] - ارزیابی تأثیر باکتری‌های ریزوسفری محرک رشد بر بهبود شاخص‌های رشد گیاه سویا

یکی از راهکارهای کاهش کاربرد کودهای شیمیایی، استفاده از باکتری­های افزایندۀ رشد گیاه است. در این تحقیق در آغاز 51 جدایۀ باکتری ریزوسفری یونجه از نظر ویژگی‌های محرک ­رشد ­گیاهی غربالگری شدند. با توجه به نتایج غربالگری، دو جدایۀ ریزوبیوم، دو جدایۀ باسیلوس و چهار جدایۀ سودوموناس به‌عنوان جدایه‌های برتر انتخاب و تأثیر آن‌ها بر شاخص­های رشد سویا در قالب آزمایش بلوک­های کامل تصادفی با دوازده تیمار و ...

[ 2 ] - مروری بر اثرات کاربرد بیوچار بر خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و زیستی خاک

فعالیت­های انسانی در زمینه های مختلف کشاورزی و صنعتی موجب افزایش روز افزون ضایعات می گردد. دفع و تخلیه نامناسب این ضایعات در محیط باعث ایجاد عوارض نامطلوبی برای محیط زیست می گردد. استفاده مناسب و کاربردی از این ضایعات موجب کاهش فشار بر محیط زیست خواهد شد. بیوچار ماده کربنی است که از گرمادهی بقایای گیاهی و ضایعات در محیط حاوی اکسیژن محدود یا بدون اکسیژن به دست می­آید. تجزیه گرمایی زیست توده در م...

[ 3 ] - تأثیر بیوچار ذرت بر خصوصیات شیمیایی و میکروبیولوژیکی دو خاک آهکی رسی و شنی

چکیده سابقه و هدف: بیوچار ماده کربنی است که از گرماکافت بقایای آلی در محیط اکسیژن محدود یا غیاب اکسیژن تولید می شود. بیوچار با بهبود خصوصیات فیزیکو شیمیایی مانند افزایش ظرفیت تبادل کاتیونی، تغییر pH خاک و افزودن عناصر غذایی، فعالیت میکروبی را تحریک می نماید. دمای گرماکافت و بافت خاک از عوامل مهم مؤثر بر رفتار بیوچار در خاک هستند. علیرغم اهمیت این دو متغیر، مطالعات کمی در ارتباط با تأثیر آنها بر...

[ 4 ] - اثر تنش خشکی و تلقیح قارچ‌های میکوریز و باکتریهای همزیست بر شاخص‌های رویشی گیاه نخود(Cicer arietinum L.)

خشکی، گرما و سرما به ترتیب مهمترین تنش‌های غیرزنده در گیاه نخود می‌باشند. بهبود ویژگی‌های ریشه(طول و حجم ریشه) یکی از روشهای افزایش مقاومت به خشکی در نخود است. همزیستی میکوریزی با مکانیسم‌های مختلف مقاومت به خشکی گیاه میزبان را افزایش می‌دهد. جهت ارزیابی تاثیر تنش خشکی و نقش قارچهای میکوریزی در تعدیل اثرات خشکی، آزمون گلخانه‌ای در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه در قالب آزمایش کرت‌های خرد شده...

[ 5 ] - اثر باکتری باسیلوس سوبتلیس و مقادیر کودشیمیایی سوپرفسفات تریپل بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم برنج (علی کاظمی و هاشمی)

به منظور بررسی اثر باکتری­های حل کننده فسفات و کود شیمیایی فسفر بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم برنج (علی کاظمی و هاشمی) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در 3 تکرار در سال زراعی 1390 در شهرستان سیاهکل اجراء شد. فاکتورهای آزمایشی شامل ارقام (علی کاظمی و هاشمی)، کود شیمیایی سوپر فسفات تریپل در 3 سطح (شاهد، 25، 50 کیلوگرم) و باکتری حل کننده فسفات در 2 سطح (شاهد و باکتری Ba...

[ 6 ] - افزایش کارایی خاک فسفات با استفاده از برخی ریز جانداران بومی باغ‌های پسته برای بهبود رشد و تغذیه دانهال پسته در تنش شوری

تبدیل خاک فسفات به کودهای فسفری پر هزینه است و مصرف آنها همواره خطر آلودگی خاک از طریق تجمع عناصری مثل کادمیم  را نیز به دنبال دارد. در صورتی­که بتوان قابلیت جذب و فراهمی فسفر خاک فسفات را افزایش داد، تحولی بزرگ در تغذیه فسفری گیاهان رخ خواهد داد. در این تحقیق پتانسیل استفاده از باکتری­های حل کننده فسفات و تیوباسیلوس بومی باغات پسته برای افزایش کارایی خاک فسفات و بهبود شرایط تغذیه­ای نهال پسته ...

[ 7 ] - تأثیر گوگرد و تیوباسیلوس بر رشد و جذب برخی عناصر غذایی گیاه سویا در چند چهار خاک آهکی با ظرفیت بافری متفاوت

علیرغم وجود مقادیر فراوان برخی از عناصر غذایی در خاک­های آهکی، فرم محلول و قابل جذب این عناصر کمتر از مقدار لازم برای رشد و نمو مناسب گیاه بوده و کمبود عناصر غذایی یکی از عوامل محدود کننده تولید محصول در این خاک­ها محسوب می‌شود. گوگرد مهم‌ترین ماده اسیدزا است که به دلیل صرفه اقتصادی در بسیاری از مناطق دنیا کاربرد آن در کشاورزی برای بهبود تغذیه گیاهان متداول بوده و سابقه دیرینه دارد. از آنجا که ...

[ 8 ] - بررسی اثر کودهای زیستی بر عملکرد و کیفیت خیار در شرایط مزرعه

فسفر از عناصر ضروری و پرمصرف مورد نیاز گیاه می­باشد. بخش عمده اراضی کشاورزی ایران را خاک­های آهکی می پوشانند که در آنها بدلیل pH بالای خاک، قابلیت جذب فسفر اندک بوده و بعضاً از عوامل محدود کننده رشد گیاه محسوب می­شود. استفاده از کودهای زیستی بجای کودهای شیمیایی به منظور تولید محصول سالم و جلوگیری از آلودگی منابع پایه تولید خاک و آب) کاهش مصرف کودهای شیمیایی (بؤیژه کودهای وارداتی و کاهش هزینه­ها...

[ 9 ] - بررسی اثرات کودهای زیستی بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه گوجه‌فرنگی در یک خاک آلوده به کادمیوم

مشکلات زیست محیطی ناشی از مصرف بی­رویه کودهای شیمیایی و تنش­های حاصل از آلودگی خاک به فلزات سنگین از جمله علل استفاده از کودهای زیستی در کشاورزی می­باشد. همچنین برای حفظ محیط زیست و مقابله با تنش فلزات سنگین استفاده از این کودها ضروری می­باشد. به همین منظور برای بررسی اثرات کودهای زیستی بر میزان عملکرد و اجزای عملکرد گیاه گوجه­فرنگی تحت تنش کادمیوم، یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی د...

[ 10 ] - پالایش میکروبی خاک‌های آلوده به مواد نفتی و بررسی نقش رایزوسفر در کارایی ریز جانداران

آلودگی نفتی یکی از عمومی­ترین و شایع ترین نوع از آلودگی­ها، در زیست بوم­های خشکی و آبی است. رفع آلودگی با روش­های مختلف قابل انجام است. یکی از راه­های ارزان و مقرون به صرفه، استفاده از ریز جانداران و گیاهان برای حذف و یا کاهش آلودگی نفتی است. خاک دارای طیف گسترده­ای از ریز جانداران تجزیه کننده آلاینده­های هیدروکربنی است که باکتری­های سودوموناس، رودوکوکوس، و نوکاردیا از مهمترین آنها می­باشند. ای...

[ 11 ] - بررسی کارآیی گوگرد و مایه تلقیح باکتری های جنس تیوباسیلوس بر جذب فسفر و عملکرد گندم در خاکهای آهکی مختلف

استفاده از گوگرد به منظور کاهش pH خاک (حتی بطور موضعی) یکی از روشهای افزایش حلالیت عناصر تثبیت شده در خاکهای آهکی محسوب می‌شود. شرط بهره‌گیری از توان بالقوه گوگرد، حضور ریزجانداران اکسید کننده این ماده به ویژه باکتری‌های جنس تیوباسیلوس در خاک می‌باشد.با توجه به اهمیت موضوع واهمیت کشت گیاه گندم در ایران طرح حاضر در ایستگاه تحقیقات خاک و آب کرج انجام گرفت. در یک آزمایش فاکتوریل با طرح کا ملا تصا...

[ 12 ] - بررسی اثر تیوباسیلوس، گوگرد و فسفر بر شاخص‌های رشد ذرت( Zea mays L) در برخی مناطق ایران

در بیشتر خاک­های ایران، برخی عناصر غذایی به علت pH بالای خاکها دارای قابلیت جذب کمی هستند. بنابراین هرگونه راهکار برای مقابله با  این مشکل دارای اهمیت است. این پژوهش به منظور بررسی امکان استفاده از گوگرد بنتونیتی به همراه باکتری تیوباسیلوس نئاپولیتانوس در کشت ذرت (رقم سینگل کراس 704 )، در مزارع تحقیقاتی در مشهد، کرمانشاه، قزوین و دزفول در قالب آزمایشات فاکتوریل انجام شد. تیمارها شامل سطوح مختلف...

[ 13 ] - اثر تنش ناشی از سطوح آلودگی سرب در گیاه یونجه در شرایط تلقیح با جدایه های همزیست

مقدمه نیتروژن یکی از عناصرپرمصرف مورد نیاز یونجه است، پس از تشکیل گره بر روی ریشه، گیاه قادر به تامین بخش بزرگی از نیتروژن مورد نیاز خود را از هوا می باشد. میزان تثبیت نیتروژن در یونجه حدود 60 تا 500 کیلوگرم در هکتار در سال برآورد شده است. همزیستی بین ریزوبیوم و گیاهان لگوم با تبادل سیگنال های مولکولی بین باکتری ها و ریشه گیاه آغاز می شود. گونه های گیاهی، باکتری و شرایط خاک (فلزات سنگین، دما، آ...

[ 14 ] - بررسی عملکرد و خصوصیات رشدی اکوتیپ‌های یونجه در شرایط شوری خاک با تلقیح سویه‌های مقاوم به شوری باکتری سینوریزوبیوم ملیلوتی

    به منظور بررسی اثر تلقیح سویه­های مقاوم به شوری باکتری سینوریزوبیوم ملیلوتی بر عملکرد و اجزای عملکرد سه اکوتیپ یونجه آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی در سال ۱۳۹۰ تا 1393 اجرا شد. فاکتور اصلی شامل سه سویه باکتری سینوریزوبیوم ملیلوتی بود که بر اساس تست مقاومت به شوری در شرایط آزمایشگاهی و همچنین ارزیابی گلخانه‌ای انتخاب گردیدند. فاکتور فرعی سه ا...

[ 15 ] - مروری بر تحقیقات بیولوژی خاک و ویژگی‌های زیستی خاک‌های ایران

در مقاله مروری حاضر سعی شده است تا تاریخچه و اهمیت بیولوژی خاک، پژوهش­ها و فعالیت­های انجام شده در ایران در خصوص بیولوژی خاک و نیز خواص بیولوژیک خاک­های کشور منعکس گردد. همچنین ارتباط خواص زیستی خاک با ویژگی­های خاک، اقلیم و پوشش نباتی ارایه شده است. سپس ویژگی­های زیستی خاک­های غالب کشور مطرح و در ادامه نتایج پژوهش­ها در راستای استفاده از پتانسیل زیستی خاک در کشاورزی، بؤیژه تولید و تجاری سازی د...

[ 16 ] - تأثیر مصرف گوگرد و باکتری‌های Thiobacillus بر فراهمی برخی عناصر غذایی در خاک‌هایی با ظرفیت بافری مختلف

در خاک­های آهکی علیرغم وجود مقادیر فراوان برخی عناصر نظیر فسفر و عناصر کم مصرف، فرم محلول و قابل جذب آنها اندک بوده و کمبود آنها یکی از عوامل محدود کننده رشد گیاه در این خاکها  محسوب می‌شود. کارایی مصرف گوگرد در این خاک­ها به عوامل متعددی از جمله خاصیت تامپونی خاک و خنثی شدن اسید حاصل از اکسایش گوگرد بستگی دارد، لذا تعیین مناسب ترین مقدار مصرف گوگرد در خاک­های آهکی با ظرفیت بافری متفاوت از اهمی...

[ 17 ] - غربال‏ گری باکتری‌های ریزوسفر یونجه از لحاظ صفات محرک رشدی گیاه

مقدمه: باکتری‌های محرک رشد با مکانیسم‌های مختلف رشد گیاه را تحت تاثیر قرار می‏دهند. بسیاری از پژوهشگران ویژگی‌های خاصی را که این باکتری‌های از طریق آن‌ها رشد گیاه را تحریک می‌کنند را مشخص کرده‏اند، در بیشتر مطالعه‏های انجام شده فقط چند تا از این صفات بررسی شده اند. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی فعالیت‌های محرک رشدی جدایه‏های باکتری‌ها است (45 جدایه متعلق به ریزوبیوم‌ها و 2 جدایه متعلق به سودوموناس ...

[ 18 ] - Measurement of ACC-Deaminase Production in Halophilic, Alkalophilic and Haloalkalophilic Bacterial Isolates in Soil

Strains with 1-aminocyclopropane-1-carboxylate (ACC) deaminase activity can cause plant growth on stress condition. In the presence of bacteria with the ability of ACC deaminase production in the rhizosphere, it is possible to convert the ethylene precursor (ACC) to α-ketobutyrate  and ammonium, reducing the ethylene levels in host plants. In order to measure the power and level of A...

[ 19 ] - اثر تلقیح باکتری های افزاینده رشد گیاه بر رشد و جذب عناصر غذایی ذرت دانه‌ای (هیبرید سینگل کراس 704)

به منظور ارزیابی اثر 8 جدایه برتر از گونه های سودوموناس، باسیلوس و ریزوبیوم (Pf54، Pf12 ، Pf39، Pf29، Bv1، Bv2، Rm42 و Rm43) بر عملکرد و جذب عناصر غذایی ذرت، آزمایشی با 12 تیمارشامل 8 جدایه و همچنین مخلوط جدایه های سودوموناس فلورسنت، ریزوبیوم و باسیلوس (T9)، شاهد منفی بدون کود و تلقیح (T10)، تیمار کم نهاده شیمیایی (50 درصد توصیه کودی) (T11) و تیمار شیمیایی توصیه کودی کامل(T12)، در قالب طرح بلوک...

[ 20 ] - جدا سازی تعدادی از باکتری‌های سلولولیتیک بومی و بررسی سیستم آنزیم سلولازی آنها برای تجزیه ضایعات لیگنو سلولزی

باکتری­های سلولولیتیک با داشتن سیستم آنزیم سلولازی نقش مهمی در تجزیه ضایعات لیگنوسلولزی و تسریع فرایند کمپوست سازی دارند. به همین منظور تحقیقی روی تعدادی از باکتری­های سلولولیتیک در بخش تحقیقات بیولوژی موسسه تحقیقات خاک و آب انجام شد. پس از نمونه­برداری از منابع مختلف بر اساس خصوصیات مرفولوژیکی جدایه­ها و آزمون اولیه سلولولیتیک بودن باکتری­ها روی محیط اختصاصیB.H.M  اقدام و تعداد 28 جدای...