عبدعلی ناصری
استاد گروه آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز
[ 1 ] - رابطه بین رطوبت غلاف برگ گیاه نیشکر و شاخص تنش آبی با استفاده از دماسنج مادون قرمز
از عوامل مهمی که باعث کاهش عملکرد گیاه نیشکر میشود میتوان به تنش آبی کوتاه مدت وارده به آن در بازه دو آبیاری متوالی اشاره کرد. بنابراین مطالعه و پایش عواملی تعیینکننده وضعیت آبی گیاه نیشکر (دمای پوشش گیاهی، رطوبت خاک، رطوبت گیاه) در زمینهای تحت کشت این گیاه بهمنظور برنامهریزی صحیح آبیاری و تعیین زمان و میزان مناسب مصرف آب امری ضروری است. این تحقیق در سال زراعی 93-94 در اراضی کشت و ص...
[ 2 ] - بررسی کارایی جاذب باگاس نیشکر در حذف نیترات از زهاب خروجی کشاورزی
نیترات به عنوان یکی از منابع غیر متمرکز آلودگی محیط زیست در زهاب‌های کشاورزی ناشی از مصرف بیش از حد کود میباشد. در این مطالعه کارایی جاذب طبیعی باگاس نیشکر برای حذف نیترات محلول در زهاب کشاورزی مورد بررسی قرار گرفت. کارایی حذف نیترات از زهاب کشاورزی توسط الیاف باگاس نیشکر در گستره قطر ذرات 105-1000 میکرومتر، غلظت اولیه نیترات 120-6 میلی‌گرم بر لیتر، بازه اسیدیته 10-4 و مدت زمان تعادل جذب 120-1...
[ 3 ] - بررسی عملکرد باگاس نیشکر به عنوان منبع کربنی مورد نیاز در طراحی بسترهای دنیتریفیکاسیون
یکی از اجزای پایدار نیتروژن، در طبیعت نیترات میباشد. ترکیبات نیترات بسیار حلال بوده و به راحتی میتوانند وارد آبهای سطحی و زیرزمینی شده و باعث آلوده شدن آنها گردند. دنیتریفیکاسیون یکی از راههای حذف دائمی نیترات از اکوسیستمهای آبی و زمینی میباشد. در این تحقیق پدیده دنیتریفیکاسیون و روند تغییر نرخ حذف نیترات با زمان، در یک مطالعه آزمایشگاهی ستونی بر روی دو نوع بستر متفاوت، نوع اول، فاقد با...
[ 4 ] - تأثیر آبیاری با آب شور بر تبخیر و تعرق و کارآیی مصرف آب ذرت در مدیریت های مختلف زراعی
به منظور بررسی اثر کاربرد روشهای مختلف مدیریت زراعی و آبیاری با آب شور بر تبخیر - تعرق و کارآیی مصرف آب ذرت آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی اجرا گردید. این پژوهش در مزرعه کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز از اواسط اسفندماه 1393 تا اواخر خردادماه 1394 انجام شد. مدیریتهای زراعی مختلف شامل بدون استفاده از بقایای گیاهی، استفاده از بقایای گیاهی در سطح خاک به عنوان خاکپو...
[ 5 ] - بررسی تاثیر کاربرد بیوچار باگاس نیشکر بر خصوصیات شیمیایی یک خاک لوم شنی
حاصلخیزی زمینهای کشاورزی تابعی از میزان مواد آلی موجود در خاک است. با توجه به مقدار کم این ماده در خاکهای زراعی ایران مصرف مواد آلی از اهمیت ویژهای برخوردار است. بیوچار از جمله مواد آلی است که به دلیل دارا بودن خاصیت پایداری بالا، در سالهای اخیر مورد توجه محققین قرار گرفته است. این تحقیق با هدف بررسی اثر بیوچار باگاس نیشکر بر برخی خصوصیات شیمیایی خاک در قالب یک طرح کاملاً تصادفی انجام شد. بر...
[ 6 ] - اثر تغییرات مکانی نفوذ پایه در طول جویچه بر راندمان های آبیاری جویچه ای
تغییر خصوصیات فیزیکی خاک در قسمت های مختلف در طول جویچه طی فصل رشد باعث ایجاد تغییر در نفوذ پایه خاک و به دنبال آن شاخص های عملکرد آبیاری جویچه ای می گردد. هدف تحقیق حاضر بررسی این موضوع می باشد که آیا تغییرات نفوذ پایه در طول جویچه راندمان های یکنواختی توزیع، کاربرد، رواناب سطحی و تلفات عمقی آب را تغییر می دهد؟ به همین منظور در مزرعه ARC 2-7 کشت و صنعت امیرکبیر، تعداد دو جویچه به طول های...
[ 7 ] - اثر میزان آب آبیاری بر عملکرد، برخی ویژگی‌های کیفی و بهرهوری آب دو رقم سیبزمینی
به منظور بررسی اثر خشکی موضعی ریشه بر عملکرد و برخی ویژگی‌های فیزیولوژیکی دو رقم سیبزمینی، این آزمایش در سال 93-1392 به صورت کرتهای دو بار خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری اجرا شد. تیمارهای مورد آزمایش در این تحقیق شامل دو روش آبیاری جویچهای و قطره‌ای نواری در کرتهای اصلی، دو رقم سیبزمینی شامل آلمرا و ب...
[ 8 ] - تعیین زمان آبیاری مزارع نیشکر با استفاده از دماسنج مادون قرمز و اندازه‌گیری رطوبت خاک ناحیه ریشه
سابقه و هدف: از جمله عوامل مهمی که باعث کاهش عملکرد گیاه نیشکر میشود، تنش آبی کوتاه مدت وارده به این گیاه در طول فصل رشد و در بازه دو آبیاری متوالی میباشد. هدف این تحقیق مطالعه و پایش عوامل تعیین کننده وضعیت آبی گیاه نیشکر (دمای پوشش گیاهی، رطوبت خاک، رطوبت گیاه) در زمینهای تحت کشت این گیاه، بمنظور برنامهریزی صحیح آبیاری و تعیین زمان و میزان مناسب مصرف آب است. مواد و روش‌ها: این تحقیق در ...
[ 9 ] - شبیه سازی شوری آب زیرزمینی با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی، الگوریتم بهینه‌سازی ذرات و مدل SEAWAT (مطالعه موردی: مزارع کشت و صنعت نیشکر دعبل خزاعی)
سابقه و هدف: شوری خاک عامل مهم در کاهش عملکرد مزارع نیشکر واقع در جنوب غربی ایران میباشد. بنابراین مطالعه و پایش این عامل در زمینهای تحت کشت نیشکر، امری لازم و ضروری میباشد. اما با توجه به وسعت زیاد مناطق زیر کشت نیشکر و تعدد زیاد مزرعه‌ها، مطالعه و پایش این عوامل در هر مزرعه بسیار وقت‌گیر و پرهزینه است. استفاده از مدل‌های کامپیوتری با توجه به سرعت بالا و هزینه کم، بهعنوان گزینه‌ای مناسب جه...
[ 10 ] - تعیین اثر عمق و شوری آب زیرزمینی بر سهم آن در تأمین نیاز آبی و رشد نهال‌های خرما با کاربرد مالچ
سطح ایستابی شور کم‌عمق و کاهش کمی و کیفی آبهای شیرین، از مسائل مهم بخش آب‌وخاک در برخی از دشتهای مهم کشور به شمار میآید. از همین رو، سهم آب زیرزمینی در تأمین بخشی از آب مصرفی گیاه نیز میتواند بسیار حائز اهمیت باشد. هدف این بررسی دستیابی به مدل سهم آب زیرزمینی شور در تأمین آب موردنیاز نهال‌های خرما است. برای دستیابی به این هدف، آزمایش‌هایی با طرح کرتهای دو بار خردشده در پایه بلوکهای کامل ت...
[ 11 ] - ارزیابی مدل AquaCrop در تخمین عملکرد ذرت و شوری خاک تحت شرایط مدیریتهای مختلف زراعی و آبیاری با آب‌شور
اخیرا فائو نسخه 4 مدل AquaCrop را ارائه کرده است که قادر به پیشبینی اثر آبیاری با آب شور بر عملکرد محصول و شوری خاک میباشد. در تحقیق حاضر، مدل AquaCrop تحت شرایط مدیریتهای مختلف زراعی و آبیاری با آب شور برای ذرت دانهای (رقم SC.704) مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایشهای مزرعهای مطالعه حاضر در مزرعه کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا گردید. مدیریتهای زراعی مختلف شامل بدون استفاده از بقای...
[ 12 ] - ارزیابی روشهای برآورد رطوبت ظرفیت زراعی در خاک های استان خوزستان
این تحقیق با هدف ارزیابی عملکرد روشهای مرسوم برآورد رطوبت ظرفیت زراعی جهت معرفی تابع انتقالی مناسب خاکهای منطقه استان خوزستان در شرایط آزمایشگاهی و مزرعه انجام پذیرفت. به منظور رصد وضعیت رطوبتی خاکها در هر دو مدل فیزیکی و مزرعه آزمایشی اقدام به کارگذاری حسگرهای دفنی دستگاه انعکاس سنجی حوزه زمانی (TDR) در اعماق مختلف و انجام آبیاری قطره ای از یک منبع نقطه ای- سطحی با دبی 4 لیتر در ساعت گردید. سپ...
[ 13 ] - تعیین رابطه هدایت هیدرولیکی اشباع و تخلخل مؤثرتحت شرایط مدیریت سطح ایستابی شورکم‌عمق
یکی از راههای مقابله با بحران آبی،استفاده از آبهای نامتعارف (مانند آبهای شور زیرزمینی) با مدیریت زراعی مناسب برای جلوگیری از اثرات منفی است.استفاده از این آب‌ها، ممکن است بر هدایت هیدرولیکی اشباع تأثیر بگذارد. اما اندازه‌گیری مستقیم هدایت هیدرولیکی اشباع مستلزم صرف هزینه و وقت زیادی است. لذابه‌منظور بررسی اثر شوری و عمق سطح ایستابی با مدیریت خاکپوش بر هدایت هیدرولیکی اشباع و تخلخل مؤثر و نیز...
[ 14 ] - ارزیابی مدل AquaCrop در پیشبینی عملکرد نیشکر و شوری پروفیل خاک تحت تنش شوری
در سالهای اخیر مدل‌های متعددی جهت روابط آب و خاک و گیاه ارائه‌شده است. یکی از آنها مدل AquaCrop است که در تحقیق حاضر بهمنظور پیشبینی عملکرد نیشکر و شوری پروفیل خاک تحت تنش شوری در جنوب خوزستان استفاده شده است. به منظور دستیابی به برخی ضرایب ورودی مورد نیاز ابتدا کالیبره‌شدن انجام شد. مدل نسبت به پوشش کانوپی اولیه در زمان تکمیل 90 درصد سبزشدن (CC0)، حداکثر کانوپی گیاهی (CCx) و شاخص برداشت (H...
[ 15 ] - تاثیر تنش آبی و شوری بر تبخیر- تعرق و رشد نهال‌های خرمای برحی
مصرف صحیح آب در بخش کشاورزی و استفادة مناسب از آبهای شور دسترسی بهتر به منابع آب را برای آبیاری محصولات کشاورزی فراهم می‌کند. به منظور بررسی آثار تنش آبی و شوری بر تبخیر‌ـ تعرق و رشد نهال‌های خرمای رقم برحی، آزمایشی به روش فاکتوریل در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی با دو عامل میزان آب آبیاری و شوری آب آبیاری در سه تکرار انجام شد. میزان آب آبیاری در سه سطح 100 و 85 و 70 درصد نیاز آبی گیاه و شوری آ...
[ 16 ] - بررسی اثر کیفیت آب بر روند سدیم زدایی خاک های سنگین با آبشویی پیوسته
حجم قابل توجهی زهاب در شبکههای آبیاری و زهکشی خوزستان تولید میشود که مدیریت و استفادة مجدد از آنها ضروری است. یکی از راههای استفادة مجدد از زهابها استفاده از آنها در آبشویی اراضی است. با هدف بررسی قابلیت کاربرد زهاب بر سدیمزدایی از خاکهای رسی این منطقه، آزمایشهای آبشویی در کرتهایی با ابعاد 5/1×5/1 متر در اراضی کشت و صنعت نیشکر سلمان فارسی انجام شد. سه کیفیت آب با هدایت الکتریکی 61/2...
[ 17 ] - بررسی آثار زهکشی کنترل شده بر شوری خاک، مدیریت آبیاری و عملکرد نیشکر (مطالعۀ موردی کشت و صنعت امامخمینی)
واحد کشت و صنعت امامخمینی یکی از واحدهای ده گانۀ نیشکر در استان خوزستان است. شوری خاک اراضی این واحد به خوبی کاهش یافته و در حد تحمل گیاه قرار دارد، اما به دلیل وجود زهکشهای زیرزمینی عمیق و مصرف زیاد آب، زهکشی در این اراضی بیش از نیاز است و سالانه حجم قابل توجهی زهاب تولید و به رودخانۀ دز تخلیه میشود. این پژوهش به منظور بررسی امکان استفاده از سیستم زهکشی کنترل شده و آثار آن بر کاهش مصر...
[ 18 ] - بررسی میزان مشارکت آب زیرزمینی کم عمق با شوری‌های مختلف در تأمین نیاز آبی و عملکرد گیاه ذرت
بهمنظور بررسی سهم مشارکت آب زیرزمینی کم عمق در تأمین بخشی از نیاز آبی و تعیین عملکرد گیاه ذرت تابستانه، تحقیقی در لایسیمترهای استوانه‌ای شکل به قطر 8/0 و ارتفاع 2/1 متر در استان خوزستان (اهواز) انجام شد. بیست و چهار لایسیمتر با مشخصات فوق‌الذکر به صورت مدفون در مزرعه آزمایشی کار گذاشته و از خاک همان مزرعه (که دارای بافت سیلت لوم بود) با رعایت نیمرخ طبیعی آن پر شدند. سطح آب زیرزمینی در لایسیم...
[ 19 ] - برآورد دمای مزارع نیشکر با استفاده از الگوریتم پنجره مجزا و تصاویر سنجنده OLI ماهواره لندست 8
دمای سطح زمین یکی از مهمترین پارامترهای است که امروزه توسط باندهای حرارتی ماهوارهها و به کمک ابزار سنجش از دور قابل محاسبه است. اهمیت این موضوع زمانی آشکار میشود که اثر مستقیم دما، افزایش و یا کاهش میزان تبخیر و تعرق و در نتیجه تغییر در میزان رطوبت در دسترس گیاه را نشان میدهد. در این تحقیق دمای پوشش سبز گیاه نیشکر با استفاده از دادههای ماهواره لندست 8 در هشت مزرعه از مزارع کشت و صنعت نیشکر...
[ 20 ] - ارایه‌ی یک روش نوین تخمین رطوبت خاک با استفاده از تصاویر سنجش از دور نوری
بررسی فرآیندهای سطح زمین با استفاده از سنجش از دور نوری بهطور عام به باندهای الکترومغناطیسی قرمز، سبز، آبی (RGB)، مادون قرمز (NIR) و موج کوتاه (SWIR) مرتبط میشود. در روش تخمین رطوبت خاک با استفاده از تصاویر سنجش از دور نوری، با فرض ارتباط خطی بین بازتابشهای قرمز و مادون قرمز ((Red-NIR، خط عاری از پوشش گیاهی (خط خاک) بهعنوان خط مبنا در نظر گرفته شده و خطوط همرطوبت به شکل عمود بر این خط مور...
[ 21 ] - اثر عمق نصب لوله‌های قطره‌چکان‌دار و مقدار زئولیت بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت
استفاده از روش آبیاری قطره‌ای زیرسطحی و کابرد مواد جاذب رطوبت مانند زئولیت سبب افزایش ماندگاری آب در خاک میشود. به همین دلیل بر عملکرد و بهرهوری آب گیاهان زراعی میتواند موثر باشد. به منظور ارزیابی مطالعه همزمان اثر عمق لوله‌های آبده و کاربرد زئولیت بر محصول ذرت، تحقیقی در دو فصل زراعی: کشت اول در اسفند 1395 تا اواسط تیر ماه 1396 (T1) و کشت دوم از اواسط تیر ماه 1396 تا اواخر آبان ماه 1396 (T2...
[ 22 ] - اثر فواصل و اعماق مختلف قطره چکان ها در آبیاری قطره ای زیرسطحی بر میزان بهره وری آب و عملکرد نیشکر
بالا بودن تبخیر، دمای هوا و کیفیت نسبتاً پایین آب آبیاری، از مهمترین عوامل محدودکننده آبیاری نیشکر در خوزستان هستند. آبیاری قطره‌ای زیرسطحی با اعمال مدیریت مناسب، میتواند موفق عمل نماید، لذا به همین منظور اثر اعماق کارگذاری 15، 20 و 30 و فواصل50، 60 و 75 سانتیمتری قطرهچکانها، بر بهرهوری آب و عملکرد نیشکر بهصورت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی بررسی شد. نتایج تجزیه واریانس صفات کمی...
[ 23 ] - ارزیابی فنی و هیدرولیکی قطرهچکانها و بررسی کارآیی سامانه‌ی آبیاری قطره‌ای زیرسطحی در کشت نیشکر
برای اطمینان از کارکرد بهینه‌ی سامانه‌های آبیاری قطره‌ای، باید بهصورت دوره‌ای عملکرد آنها را مورد ارزیابی قرار داد. این پژوهش،باهدفارزیابیفنی و هیدرولیکیسامانهآبیاریقطرهایزیرسطحی روی گیاه نیشکردرایستگاه پژوهشی مؤسسه ...
نویسندگان همکار