حسن سبحانی

استاد دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران

[ 1 ] - تبیین رانت‌جویی از طریق مجاری قانونی با رویکرد اقتصاد سیاسی: تحلیلی بر قانونگذاری در نظام بانکی ایران

ظهور و گسترش رفتار رانت‌جویی در نظام بانکی به‌دلیل توزیع رانت‌های ارزش‌زدا، به‌ویژه برای اقتصاد ایران که هم نظام تأمین مالی بانک‌محور دارد و هم فعالیت‌های اقتصادی آن به‌خصوص در بخش‌های کشاورزی و صنعت که به حمایت‌های ویژه نیازمند است، می‌تواند تبعات خسارت‌باری برای رشد اقتصادی دربرداشته باشد. یکی از مجاری ایجاد و حمایت از توزیع این رانت‌ها که در حوزه اقتصاد سیاسی و روابط درهم‌تنیده اقتصاد و سیاس...

[ 2 ] - ارزیابی توجیه‌پذیری خلق پول به وسیله سیستم بانکی در نظام بانکداری اسلامی

قابلیت خلق پول به وسیله بانک‌های تجاری، این سؤال را به‌ وجود می‌آورد که آیا این پدیده از دیدگاه ارزش‌ها و اهداف اقتصادی اسلام قابل دفاع و تأیید است؟ مخالفان خلق پول بانکی آن را ضد ثبات، نقض‌کننده اصول اخلاقی، ناعادلانه، ناقض قدرت دولت در اعمال حق حاکمیتی انتشار پول و محرک فعالیت‌های فاقد اولویت اجتماعی معرفی کرده و مدافعان بر مزایای آن به‌ویژه فراهم‌سازی اعتبار برای بسط تولید پافشا...

[ 3 ] - پول در اقتصاد اسلامی از دید اعتباریات علامه طباطبایی(ره)

پول، یکی از مفهوم‌های چالش‌‌برانگیز اقتصاد است و می‌توان تفسیرهای آن را به تعداد مکتب‌ها و نحله‌های فکری اقتصاد، متکثر و متنوع دانست. در تحقیق پیش ‌رو در پی فهم پول نه از دید فقهی بلکه از نگاه فلسفی هستیم. پرسش اصلی تحقیق حقیقت‌شناسی پول از رهگذر فلسفی است. فرضیه تحقیق به تبعیت از بحث اعتباریات علامه; عبارت از این است که «پول مفهومی اعتباری می‌باشد». تلقی اعتباری از پول دلالت‌های قابل توجهی برا...

[ 8 ] - بررسی تطبیقی دانش محوری اقتصاد ایران با کشورهای منطقه با تاکید بر مسئله حقوق مالکیت فکری

وقوع انقلاب دانایی و نقش کلیدی دانش در تولید محصول، چهره اقتصاد امروز را به کلی دگرگون ساخته است؛ به طوری که دیگر حجم تولید، معیار دقیقی برای سنجش توان اقتصادی یک کشور نیست، بلکه میزان تولید دانش و محصولات دانش محور و صادرات محصولات با فناوری بالا، معیار نوینی برای سنجش قدرت ملی یک کشور در عصر فراصنعتی شده است. یکی از ملزومات بنیادی جهت گذار به چنین اقتصادی (اقتصاد دانش محور)، وجود حقوق مالکیت ...

[ 9 ] - تحلیل و تبیین عملکرد پژوهشی اعضای هیأت علمی با رویکرد آمیخته و الگوسازی چند سطحی، مطالعه موردی: دانشگاه تهران

هدف اصلی این مقاله تحلیل و تبیین عملکرد پژوهشی اعضای هیأت علمی دانشگاه تهران با رویکرد تحقیق آمیخته و تحلیل چند سطحی است. برای این منظور در بخش کمّی پژوهش، از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای، ابتدا چهار پردیس علوم انسانی، علوم اجتماعی و رفتاری، علوم پایه، فنی و مهندسی و سپس 24 دانشکده از چهار پردیس و در مرحله بعد 335 نفر از اعضای هیأت علمی به عنوان نمونه انتخاب شدند. از روش توصیفی – تحلیلی و به کارگیری ا...

[ 10 ] - نقدی بر دیدگاه‌های مکتب اتریش در رد پول کاغذی

Relinquishing precious metal coins and replacing it with paper money is an Historical development in modern economies. Some liberal monetary theorists (Austrian school) rejecting paper money have emphasized the need to return to a metallic currency (or gold standard) and the rule of market in money production. The main vice of paper money is that it is not consequence of the spontaneous market ...

[ 11 ] - مقایسه تاثیر بهبود نهادهای سیاسی و اقتصادی بر درآمد سرانه کشورهای صنعتی و نفتی

This paper investigates whether the effect of improving economic and political institutions on per capita income in different countries is related to the current quality of their institutions. Econometric analysis of cross sectional data is applied to achieve the goal of the paper. In econometric section, the effect of improving institutions on per capita income of G20 countries is compared wit...

[ 12 ] - تبیینی از چند مسأله فلسفی در علم اقتصاد

The main purpose of this paper is to find an answer to the key question: “What kind of philosophical issues could be expected to be dealt with in economics?” Having reviewed the related literature, the researchers try to explain the philosophy of economics in the context of three domains, i.e. ontology, epistemology, and methodology of economics. The results suggest that ontological issues in e...

[ 13 ] - بررسی و اندازه‌گیری کارایی فنی شعب منتخب بانک‌های صادرات استان تهران

در این مقاله به اندازه‌گیری کارایی نسبی شعب منتخب بانک صادرات استان تهران با استفاده از روش لایه‌ای تحلیل پوششی داده‌ها با نگرش واسطه‌ای و فرض بازدهی متغیر نسبت به مقیاس پرداخته شده است. روش تحلیل پوششی داده‌ها به محاسبه کارایی نسبی می‌پردازد، به این ترتیب که عملکرد هر شعبه را با عملکرد بهترین شعب مقایسه می‌نماید. نمونه مورد بررسی شامل 294 شعبه می‌باشد که از بین شعب سرپرستی‌های استان تهران انتخ...

[ 14 ] - تاملی در منشا ارزش بیت کوین از منظر اعتباریات علامه طباطبایی (ره)

پول از نهادهای قدرتمندی است که محصول اجتماعی شدن انسان است و باید آنرا به مثابه واقعیتی اجتماعی تلقی کرد که در عین داشتن وجود مخصوص و مستقل از تظاهرات فردی در سراسر جامعه، پذیرشی عام دارد. از آنجا که در سال‌های اخیر در بین انواع مصادیق پول، بیت‌کوین به عنوان پول دیجیتالی بدون پشتوانه غیرمتمرکزی مطرح شده که با بهره‌گیری از تکنولوژی رمزنگا...

[ 15 ] - تحلیل پایداری تورم از منظر اقتصاد سیاسی ایران

تورم به‎عنوان یک متغیر کلان اقتصادی از سیاست‎های متعددی تأثیر می‎پذیرد و پیامدهای رفاهی زیادی برای گروه‎های مختلف جامعه دارد. با تأسی به ادبیات انتخاب عمومی می‎توان گفت تغییرات تورم برندگان و بازندگانی دارد. در این مقاله چرایی تداوم بلندمدت شرایط تورمی در ایران بررسی شد. برای این منظور گردآوری داده‎ها به روش کتابخانه‎ای (تحلیل اسناد) و تحلیل‎ها با رویکرد انتخاب عمومی انجام شد. در این‎باره، نهاد...