حسن سبحانی
استاد دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران
[ 1 ] - تطابق سیاستگذاری پولی با قوانین و عملیات بانکی بدون ربا در کشور طی سال‌های 1363-1393
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در جهت اصلاح نظام بانکی کشور، قانون عملیات بانکی بدون ربا (بهره) در 8/6/1362 به تصویب رسید. با تصویب این قانون، بانک‌ها در سمت تجهیز و تخصیص منابع موظف به رعایت اصول و شرایطی برای حذف ربا از سیستم بانکی شدند. همچنین با استقرار سیستم بانکداری بدون ربا، بانک مرکزی موظف شد تا به انجام وظایف مقرر خود، از جمله اتخاذ و اعمال سیاست‌های پولی در چارچوب عملیات بانکی بدون ربا بپ...
[ 2 ] - تأملی در دکترین بیع به‌عنوان آموزه قرآنی دکترین ملی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران
برای ادراک جایگاه مدل مشخص اقتصادی، در اداره یک سیستم ملی، عنایت و توجه به مبانی اندیشه استراتژیک اقتصادی الزامی است. از این منظر تبیین «پارادایم» به‌عنوان پیش‌شرطی اساسی در تفلسف اقتصادی و سیر تفکر استراتژیک گام نخست و اصلی تلقی می‌شود. از میان چهار پارادایم کلی موجود در چهار حوزه تفکری اکانومی لاتینی، کدآمایی فارسی، اقتصاد عربی و بیع قرآنی؛ در این مقاله شمولیت بیع بر اقتصاد ایران اسلامی، ملاک...
[ 3 ] - بررسی تطبیقی رابطه بین ارتقاء دموکراسی و درآمد سرانه در کشورهای صنعتی و نفتی
مقاله حاضر به بررسی این موضوع پرداخته است که تحت چه شرایطی بهبود دموکراسی به افزایش درآمد سرانه منجر شده و تحت کدام شرایط تاثیر آن بر درآمد سرانه منفی می‌گردد. ابزار دستیابی به هدف مقاله از نوع تحلیلی و اقتصادسنجی مقطعی بوده و در قسمت اقتصادسنجی، تاثیر دموکراسی بر درآمد سرانه کشورهای صنعتی عضو گروه 20 با تاثیر دموکراسی بر درآمد سرانه کشورهای نفتی مقایسه می‌گردد. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که...
[ 4 ] - تبیین رابطه اسراف و انتخاب طرح‌های عمرانی با رویکرد انتخاب عمومی
با پیدایش دولت‌های مدرن، مسائل و مشکلاتی به‌وجود آمده که با ساختار این دولت‌ها متناسب بوده است. مسائلی که شارع در مورد آنها نظر منصوصی نداده و مستحدثه دوران معاصر است. مانند موضوع بودجه که هرساله ازسوی دولت به مجلس شورای اسلامی ارائه می‌شود. لایحه‌ای که تا حدودی سرنوشت سیاسی، اقتصادی و جهت‌دهی به برنامه‌ها و آمال هر کشور را برعهده داشته و آن را تحت تأثیر قرار می‌دهد و دارای رویه‌های بررسی خاصی ...
[ 5 ] - بررسی عوامل مؤثر بر پسانداز بخش خصوصی در اقتصاد نفتی ایران
در این تحقیق با هدف آسیب شناسی اجمالی پسانداز بخش خصوصی در ایران، ضمن بررسی شیوهی تأثیرگذاری درآمدهای نفتی بر پسانداز بخش خصوصی، به معرفی عوامل مؤثر بر پسانداز این بخش، از جمله درآمدهای نفتی، نرخ سود واقعی سپردههای بلندمدت بانکی، ارزش معاملات سهام به تولید ناخالص ملی، نسبت جمعیت شاغل به کل جمعیت، نرخ تورم و ضریب جینی طی دورهی 86-1353 پرداخته شده و فرضیات با استفاده از مدل حداقل مربعات معم...
[ 6 ] - تحلیل مقایسهای بهرهوری عوامل تولید در زیر بخشهای صنایع بزرگ ایران
در این مقاله با هدف بررسی بهرهوری عوامل تولید در زیر بخشهای صنایع بزرگ ایران، سعی شده است تا با استفاده از دادههای آماری دورة 83-1350، روند و سطح بهرهوری عوامل تولید (بهرهوری جزئی و بهرهوری کلی) در هریک از زیر بخشهای صنایع بزرگ به تفکیک کد دو رقمی ISIC، مورد مطالعه و تجزیه و تحلیل قرار گیرد. در این راستا بهمنظور، ارزیابی بهرهوری جزئی عوامل تولید، از شاخصهای بهرهوری متوسط و بهرهوری...
[ 7 ] - بررسی عناصری از مناهی اقتصادی در احکام اسلامی
اسلام ، آخرین و کاملترین دینی است که در مراحل تکامل ادیان الهی گوناگون برای نایل شدن انسان به سعادت و رستگاری نازل شده است و همانطور که رسالت ادیان الهی است ، با تمهید شرایط و مقدمات لازم وپر کردن حلقه های مفقوده میان پدیده های مختلف ، بهترین زمینه ها را برای مسئولیت پذیری و پاسخگویی معتقدان به خود درقبال اختیار و آزادی کاملی که به آنان داده شده است ، فراهم آورده است. این تمهیدات که عمدتاً در مق...
[ 8 ] - چگونگی و ارتباط و درجه بستگی علم اقتصاد با قضاوتهای ارزشی
در این مقاله که باهدف بحث و چگونگی ارتباط قضاوتهای ارزشی و علم اقتصاد نگارش یافته است، ضمن تبیین قلمرو و دامنه نفوذ و محدودیت های علم تجربی و معرفی میزان کاشفیت آن از حقیقت به بررسی اعتبارات و ارزش ها ازدیدگاه فلاسفه اسلامی پرداخته شده و اعتبارات به صورت اموری ذهنی معرفی گردیده اند. باور مقاله آن است که ارزشها در ایجاد واقعیات عینی ، که بخصوص موضوع مطالعه علوم انسانی هستند ، بدون تأثیر نمی باشن...
[ 9 ] - بازدهی سرمایه گذاری های آموزشی
آموزش و پرورش و تعلیمات آن که ناظر به اهداف عام و خاص در محدوده ارزشها و آرمانهای هرملتی است نق.ش اصلی را در توسعه اقتصادی اجتماعات انسانی ایفا می کند بنحوی که می توان آینده هر نسلی را در چگونگی آموزش گذشته آن نسل جستجو نمود بر این اساس نیروی انسانی که در جوامع مختلف تحت مقتضیات برنامه ریزی شده ، می توان مشمول عنوان سرمایه انسانی گردد و با حائز شدن بینشها و توانائی های علمی و اندیشه ای متناسب...
نویسندگان همکار