محمدرضا حاتمی

عضو هیئت علمی و دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه پیام نور

[ 1 ] - همه‏ پرسی اقلیم کردستان؛ منابع و تنگناهای تشکیل دولت مستقل

این مقاله ضمن بررسی همه‏پرسی اخیر اقلیم کردستان عراق، منابع و تنگناهای تشکیل دولت مستقل در این اقلیم را مورد بررسی قرار می‏دهد. یافته‏های مقاله حاکی از آن است که رشد ناسیونالیسم کردی متأثر از شرایط تاریخی، وزن بالای ژئوپلیتیکی، تحولات چند سال اخیر منطقه خاورمیانه و حمایت برخی بازیگران منطقه‏ای و فرامنطقه‏ای از اصلی‏ترین عوامل تقویت‏کننده استقلال کردستان عراق محسوب می‏شوند و در مقابل، انزوای ژئو...

[ 2 ] - شکل گیری داعش در کانون پویش جهانی شدن

چکیده رشد گروه های تروریستی در سال های گذشته در منطقه خاورمیانه نشان دهنده فصل جدیدی از مسائل امنیتی در منطقه است. گسترش سریع گروه تروریستی داعش در عراق و سوریه بیانگر این نکته است که حرکت تروریستی دیگر در قالب سنتی و درون کشوری صورت نمی پذیرد بلکه فرآیند جهانی شدن و سیستم ارتباطی جدید ابزارهای نوینی هستند که امکان سازماندهی و اقدام فرامرزی را فراهم آورده اند. از این رو بررسی شکل گیری داعش در م...

[ 3 ] - درآمدی بر تبارشناسی موانع اسلامی شدن دانشگاه‌ها در ایران با تأکید بر مقام سیاستگذاری و برنامه‌ریزی

هدف: شناسایی علل و فرایندهای مانع روند اسلامی شدن دانشگاهها در بعد از انقلاب اسلامی، هدف اصلی این تحقیق بوده است. روش: در این نوشتار، مبتنی بر روش تبارشناسی، به مطالعۀ سیر تاریخی شکل‌گیری دانشگاه در جامعه ایران مبادرت شده است. یافته‌ها: گفتمان دانشگاه اسلامی، از حیث سویه‌های سیاستی و محتوایی، در پیوستاری از «اسلامی کردن» تا «اسلامی شدن» با زیر عنوانهای یازنمادگرایی و ظاهرگرایی، گزینش‌گری و انضب...

[ 4 ] - ماهیت رویکرد میان‌رشته‌ای در حوزه علوم انسانی با تأکید بر اندیشه‌‌های هابرماس

مطالعات میان‌رشته‌ای نوعی از علوم است که پس از نمایان شدن ناتوانی و کاستی‌های تخصصی شدن علم ضرورت یافته است. از این جهت می‌توان گفت وجود تخصص‌‌گرایی، از جمله دلایل تمایل به میان‌رشته‌ای در عصر حاضر است؛ عصری که انسان‌ها با مسائل پیچیده و چند بعدی روبرو هستند و برای حل آنها نیاز به برخورداری از مفاهیم و روش‌های چند رویکردی و میان‌رشته‌ای دارند. هدف از مقاله حاضر، بررسی ماهیت دانش و به تبع آن، تح...

[ 5 ] - راهکار همگرایی رشته‌های علمی در مطالعات میان‌رشته‌ای

تحولات جدید دهه‌های اخیر باعث شده تا مطالعات مشارکتی و میان‌رشته‌ای از سوی پژوهشگران و نهادهای پژوهشی مورد توجه قرار گیرد. به واسطة ضرورت جامع نگری در حل مسائل و فهم پیچیدگی و چند بعدی بودن مسائل پیش روی محققان، این ایده شکل گرفته که اگر پژوهشگران یک رشتة علمی برای حل مسائل مهم بر اساس روش تخصصی خود، بدون کمک گرفتن از متخصصان سایر رشته‌های علمی به ارائة راه حل اقدام کنند- به خصوص در پژوهش‌های م...

[ 6 ] - تروریسم از دیدگاه اسلام

همواره درحوزه ی علم سیاست و به ویژه در مناسبات و روابط بین الملل به « تروریسم » موضوع عنوان موضوع مهم و در خور توجه مطرح بوده است؛ تا اینکه بعد از حادثه ی تروریستی یازده سپتامبر توجه به پدیده ی تروریسم در اولویت قرار گرفت و این موضوع به اصلی ترین بحث کنفرانس های سیاسی و رسانه های گروهی جهان واقع شد. این حادثه ی تاریخی و فراموش نشدنی، به عنوان نقطه ی عطفی در نظام بین الملل، مفهومی جدید و نگرشی ن...

[ 7 ] - بررسی عوامل موثر بر فرهنگ سیاسی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی مطالعه موردی: دانشجویان واحد پارس آباد

فرهنگ سیاسی در عصر حاضر، یکی از پدیده های مهم زندگی اجتماعی به شمار می رود و نفوذی انکارناپذیر بر کردار سیاسی اعضای جامعه دارد. همچنین یکی از ارکان و محورهای اصلی رشد و توسعه جامعه به شمار می رود؛ به طوری که اعتقاد به برابری سیاسی، اعتماد، احساس امنیت و وفاداری ملی یا قومی، از جمله مواردی است که با فرهنگ سیاسی و درنتیجه با الگوی توسعه جامعه ارتباط دارد. هدف از این پژوهش، بررسی عوامل تاثیرگذار ب...

[ 8 ] - بازاندیشی سیاستی در نظریات و الگوهای آینده‌نگر، مناسب چشم‌انداز تمدنی انقلاب اسلامی

انقلاب اسلامی ایران فراتر از یک انقلاب نسلی و مقطعی، به عنوان انقلابی پیوسته و تعالی‏یابنده با چشم‏انداز تمدنی مطالعه شود. مطالعه آینده فرهنگی_تمدنی انقلاب اسلامی، نیازمند نظریات و الگوهای مناسب آینده‌نگری می‌باشد و استفاده از نظریات و الگوهای آینده‌پژوهی مدرن، بدون توجه به ماهیت فرهنگی و تمدنی آنها، نتایج مطلوبی نخواهد داشت. بازشناخت آینده‌پژوهی مدرن بازاندیشی سیاستی به منظور تعریف بایسته‏های ...

[ 9 ] - واکاوی منشور اقدام ملی و تأثیر آن بر وضعیت سیاسی بحرین

عواملی بسیار، موجب اختلاف میان حکومت و ملت در بحرین شده‌اند؛ یکی از مهم‌ترین آنها «منشور اقدام ملی» است که در زبان عربی «میثاق العمل الوطنی» نام‌دارد. آنچه در عرصه داخلی، زمینه‌های چالش حداکثری را میان مردم و حکومت بحرین فراهم‌آورده، منشور اقدام ملی است؛ حکومت بحرین، مدعی است، طبق این منشور که در سال 2001، مردم آن را پذیرفتند، آنها (مردم بحرین) از امتیازهایی گسترده، بهره‌مند شدند؛ این در حالی‌ ...

[ 10 ] - کاربست نظریه «فضای دورگه» در جنبش 14 فوریه بحرین

رسانه‌های ارتباط‌جمعی، شبکه‌های تلویزیونی و ماهواره‌ای، اینترنت و شبکه‌های اجتماعی اینترنتی یا رسانه‌های اجتماعی در جنبش‌های اجتماعی نوین کشورهای جهان نقش فراوانی داشته‌اند. یکی از این کشورها مجمع‌الجزایر بحرین است که در سال 2011 تحت تأثیر فعالیت‌های جوانان در فضای اینترنت شاهد تظاهرات و جنبش‌هایی بوده است. جوانان بحرینی هم‌زمان با پیروزی انقلاب‌های تونس و مصر و تحولات لیبی، مردم را از طریق شبک...

[ 11 ] - بررسی روند تغییرات نگرشی نسل سوم در زمینه گروه‌های مرجع در دهه 1380

Reference groups are the most important identity resources of the society by which individuals obtain their behaviors and values. Therefore, the analysis of changing process in young generation attitudes in regard with reference groups is accounted as the most significant concerns of the social program makers. Regarding the rapid changes in human societies, especially in our society, changes ha...

[ 12 ] - زمینه‌های امنیتی‌شدن منطقه خاورمیانه در بستر دیدگاه زبانشناختی ساختارگرا

The Middle East due to communication pathway, energy sources, imperialist experiences, its cultural conflicts and geopolitic conditions, has found a realistic environment based on problems of public, national and regional security.In a way that these conditions have not led to any peace and stability in  the Middle East region. Therefore, study of process of formation of security issues in the ...

[ 13 ] - تحولات بحرین؛ بررسی چالش ها و فرصت های پیش روی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

Present paper, using a descriptive-analytical approach, is aimed to analysis the transformations in Bahrain and challenges and opportunities facing the national security of Iran. In order to achieve research objectives, present study employed Martin’s integrated approach in studying Middle East’s national security as theoretical framework and considering five independent variables (combination ...

[ 15 ] - بررسی میزان شناخت جوانان از حقوق و مطالبات شهروندی(مطالعه موردی: جوانان شهرستان سقز)

The aim of thesis is checking cognition and knowledge rate about claims and citizen ship rights among the youth in sghez city. Political, social, cultural, economical relations have changed rapidly in the last de Cades, especially in the 1990s. And Iran has passed major transformation and changes. This transformation includes a large spectrum of fundamental changes and behavioral patterns...

[ 16 ] - تروریسم از دیدگاه اسلام

همواره درحوزه ی علم سیاست و به ویژه در مناسبات و روابط بین الملل به « تروریسم » موضوع عنوان موضوع مهم و در خور توجه مطرح بوده است؛ تا اینکه بعد از حادثه ی تروریستی یازده سپتامبر توجه به پدیده ی تروریسم در اولویت قرار گرفت و این موضوع به اصلی ترین بحث کنفرانس های سیاسی و رسانه های گروهی جهان واقع شد. این حادثه ی تاریخی و فراموش نشدنی، به عنوان نقطه ی عطفی در نظام بین الملل، مفهومی جدید و نگرشی ن...

[ 17 ] - مهم ترین مؤلفه های حکومت مطلوب در اندیشه و کنش سیاسی امام رضا (علیه السلام)

حکمرانی و حکومت مطلوب همواره موضوع بحث تشیّع بوده است. مذهب تشیّع برای تبیین حکومت مطلوب دینی به ثقلین رجوع کرده و تلاش داشته تا پس از مطالعه کتاب وحی و تبیین مفاهیم حکمرانی در آن، مؤلفه‌های حکومت مطلوب را از سیره اهل‌ بیت (علیهم‎السلام) استخراج کند. از دوران‎های مهم جهت استخراج مهم‌ترین مؤلفه‌های حکومت مطلوب دینی دوران ولایتعهدی امام رضا (علیه‎السلام) است. حضرت رضا (علیه‎السلام) تلاش داشتند تا ا...