جلال آل ‌احمد به عنوان یک رمان نویس واقع‌گرا در آثار خود، به دنبال انعکاس وقایع و مسائل اجتماعی و فرهنگی در جامعه ایرانی بوده‌است. رمان مدیر مدرسه نیز مانند سایر آثار وی، بازتابی از ناکامی تجربه مدرنیت در ایران است. به تعبیری داستان روایت شده از مدرسه توسط جلال، نمایی از جامعه ایرانی است، که حضور هم زمان ارزش‌ها و باور‌های سنتی و رهاوردهای مدرن را در تقابل با یکدیگر تجربه کرده‌است. مطالعه حاضر ...

داستان سرایی قدمتی به اندازه ی زندگی فکری بشر دارد. داستان و در کل روایت داستانی تجلّی اندیشه ی فرد در متن داستانی اش است. قصه، داستان، رمان و در مجموع روایت داستانی زاییده ی تخیل است. رمان آیینه ی تمام نمای آن چیزی است که ما آن را زندگی می نامیم. رمان مجموعه تجربه های زندگی ما انسان هاست؛ تجربه های تاریخی، اجتماعی و حتی روان شناختی. و این نویسنده است که با استفاده از تمهیداتی که مخصوص این نوع ا...

در این پژوهش با اتخاذ روش توصیفی- تحلیلی تلاش شده تا با مقایسه ی جنبه های نمایشی داستان های مارگریت دوراس و زویا پیرزاد، قابلیّت تبدیل این متون ادبی متأثر از رمان نو، به متون نمایشی بررسی شود. جنبه های نمایشی رمان نو، برگرفته از شیوه های متأخر داستان نویسی از قبیل الگوهای جدید شخصیّت پردازی، روایت هایی با جهش زمانی و استفاده از دیالوگ برای پیشبرد روایت، توسط سردمداران این جنبش ادبی قرن بیستم فران...

این تحقیق به چگونگی حضور زنان در رمان های نوشته شده در بین سال های 1340 تا 1384 پرداخته است. در این رابطه مسئله اصلی این تحقیق این است که: «هویت زن ایرانی در رمان های مورد بررسی چه ترکیبی از سنتی و مدرن دارد و تحولات آن از دهه 40 تا 80 چگونه است؟». بدین ترتیب هدف اصلی این تحقیق «بررسی هویت فردی و اجتماعی زن در رمان های پارسی طی سالهای 1380-1340» است. از آن جایی که این تحقیق به دنبال شناخت ذهنی...

چکیدهمدرنیسم به تغییرات فرهنگی و زیبایی شناختی در حوزه هنر و ادبیات پس از جنگ جهانی اول اطلاق می‌شود و پاسخی به حس در هم ریختگی اجتماعی زمان خود است. در این دوره شیوه‌های هنری دچار تغییر و تحول اساسی شد. بر این اساس نویسندگان در مقاله حاضر به بیان ویژگیهای شاخص مدرنیسم در آثار داستانی جبرا پرداخته‌اند. او نویسنده متعهد و معاصر فلسطینی است که برای بیان حقایق تلخ سرزمین اشغالی و نیز بیگانگی انسان...

منظور از کانونی‌سازی، کانون دیدی است که در روایت شکل گرفته است و از آن منظر که ممکن است زمانی، مکانی، روانشناختی یا ایدئولوژیک باشد، افراد و وقایع داستانی مورد مشاهده و ارزیابی قرار می‌گیرند. در دل دلدادگی نیز در میان عناصر سازندة روایت، کانونی‌سازی حائز اهمیّت است. مندنی‌پور به عنوان یک نویسندة رئالیست و مدرن به جای تک‌صدایی، صدای شخصیّت‌های مختلف داستان را به گوش خواننده می‌رساند. در این رمان، ...

هدف از این مقاله شناسایی گفتمان‌های طبقة متوسط در آثار مصطفی مستور است. شناسایی این گفتمان‌ها در نهایت یکی از مهم‌ترین گونه‌های بازنمایی زندگی شهری در ادبیات داستانی دهة 80 را تحلیل کرده ‌است. در بخش تحلیلی این مقاله، با استناد به دو رمان مشهور این نویسنده، شیوه‌های بازنمایی زندگی طبقة متوسط شهری بررسی شده و با استفاده از نظریة گفتمان لاکلا و موفه، دال‌های محوری و شبکه‌های معنایی برسازندة روایت...

رضوی عاشور نویسنده مصری با ثلاثیة غرناطة (سه گانه گرانادا) یکی از شناخته­شده­ترین نویسندگان در جهان عرب است. این رمان، دارای شخصیت‌های متعدد اصلی و فرعی است که نویسنده در شخصیت­پردازی همه‌ی آن­ها سنجیده و با دقت نظر عمل کرده است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی خلاقیت­های هنری نویسنده در خلق شخصیت­های منحصر به فرد است. روش انجام پژوهش، کتابخانه­ای  با رویکردی تحلیلی و نقادانه است. نتیجه‌ی کلی مقاله ا...

جامعه شناسی ادبیات، یکی از شیوه‌های جدید و کارآمد نقد متون ادبی است و امروزه، در تحلیل انواع ادبی نوین، به خصوص رمان فارسی معاصر کاربرد فراوان دارد. نقد و تحلیل رمان‌های معاصر فارسی و بررسی ساختارهای تاریخی، سیاسی، اجتماعی جامعه ایرانی از خلال این آثار، هدف مقاله حاضر بوده است. یافته‌های این تحقیق، حکایت از آن دارد که: رمان کامل ترین نوعی است که می تواند به مطالعات جامعه‌شناختی نوین، پاسخ مثبت ...

از دیرباز جامعۀ ایرانی با نوعی ناهمزمانی در زمینة همپوشانی تحوّلات اجتماعی و کنش‌های خلاّقانة هنری دست به گریبان بوده است، به‌ویژه که رمان، نوع ادبی وارداتی است و علی‌رغم وجود ضرورت و پیوندش با نیازهای ایران در زمان پیدایش آن، این قالب ادبی از سنّت‌های ادبی آن برنخاسته، بلکه عمدتاً به‌عنوان محصول ترجمه در نظام ادبی فارسی پدیدار شده‌ است؛ به‌عبارتی دیگر، زیبایی‌شناسی مدرن با ذهن جامعة ادبی ایران همز...