نظریه بینامتنیت که درباره روابط بین متون و تاثیر متون متأخر از کتب متقدم بحث می¬کند؛ از بحث¬های مهم نظریه¬پردازان غربی همچون باختین سوسور و ژنت است. بر اساس این نظریه هیچ متنی متکی به خود نبوده و به نحوی با متون پیش از خود ارتباط دارد. در این میان نظریه ترامتنیت ژنت که بهره¬گیری متون از یکدیگر را بر اساس پنج نوع بینامتنیت، فرامتنیت، پیرامتنیت، سرمتنیت و بیش¬متنیت می¬داند، بیشتر مورد توجه قرار گ...

This study investigates Mersād al-‘Ebād and its contents on the policies of the rulers. Chapter five of this book on “various groups and their policies” deals with policies of different monarch and ministers of the time. It discusses issues such as the legitimacy of the monarchs, the position of kingdom in mysticism, special and ordinary kingdoms, and the superiority of monarchs over prophecy p...

مجدالدین عبدالرزاق جیلی (د. ح. 570 ق.)، برای نخستین بار در تاریخ منطق، در رسالۀ اللامع فی الشکل الرابع به مختلطات شکل چهارم پرداخته است. پیش از او، دنحای کشیش (ح. 800م.) و ابوالفتوح ابن صلاح همدانی (د. 548ق.)، معاصر جیلی، مطلقات شکل چهارم را به تفصیل طرح کرده بودند. جیلی در رسالۀ اللامع تنها به موجهات «بسیط» شکل چهارم پرداخته و هیچ اشاره ای به موجهات «مرکب» نکرده است. شاگرد او، فخر رازی، نیز تن...

چکیده فخر الدین رازی عکس مستوی قضایای حقیقیه و خارجیه را برای نخستین بار به صورت جداگانه مورد بحث قرار داده است، اما افضل الدین خونجی بسیاری از احکام او را مورد نقد قرار داد و بیش تر این نقدها از سوی منطق دانان بعدی پذیرفته شده است. عکس مستوی قضایای خارجیه در مقاله دیگری بررسی شده و با فرمول های منطق جدید آشکار شده است که در دو مورد فخر رازی خطا کرده و خونجی بر حق بوده است و در موارد دیگر، اختل...

دو تفسیر اصلی برای تصدیق وجود دارد نخست تفسیری است که ما آنرا تفسیر اسنادی تصدیق خواهیم خواند و دیگری تفسیری است که می توان آن را اذعان به واقعیت داشتن معنای قضیه نامید مطابق تفسیر نخست تصدیق عبارت از نسبت دادن چیز یبه چیزی (جعل الشی شیئا) است این تفسیری است که به حکما منسوب است و خواجه نصیرالدین طوسی به دفاع از آن پرداخته است تفسیر دوم نظری است که ابن سینا و بهری پذیرفته اند و قطب رازی در براب...

از دیدگاه رازی، ایمان در لغت مصدری از دو فعل «تصدیق» و «امان» و در اصطلاح عبارت از «تصدیق و معرفت با قلب» و «اقرار با زبان» است و زمانی که معرفت با قلب حاصل گردد، اقرار با زبان نیز در ظاهر حاصل می شود. وی معتقد است مقومات مفهومی ایمان، یکی «تصدیق و معرفت قلبی» و دیگری «اقرار زبانی» است و عمل از حوز? مفهومی ایمان خارج است؛ زیرا عطف عمل بر ایمان باعث تکرار است. او که بر این باور است که اعتقاد و ا...

براساس ساختار کلی جوامع اجتماعی ایران کهن، جامعه شناسی طبقات مختلف در این ساختار به شیوه های مختلفی تبیین گردیده که نمونه زیبای آن در مرصاد العباد_ به عنوان اثری عرفانی اجتماعی در باب پنجم_ به خوبی نمایان است. این ساختار که برگرفته از اندیشه ها و عقاید مولف در باب پنجم کتاب است به دو روش مطرح گردیده که جنبه نخست آن بر پایه هدایت تشریعی طبقات اجتماعی بی هیچ انحصار یا استثناء خاصی بوده است. در جن...

عصمت،یکی از زیر شاخه های نبوت است و به عنوان مهم ترین ویژگی این اصل دینی، همواره در طول تاریخ محل اختلاف متکلمان واندیشمندان اسلامی بوده است. این نوشتار به بررسی ریشه ها و علل این اختلاف از دیدگاه سه اندیشمند بزرگ اسلامی ،قاضی عبدالجبار معتزلی،قاضی عضدالدین ایجی با گرایش اشعری و نجم الدین نسفی با اندیشه ای ماتریدی ،پرداخته است. نگارنده به شیوه ی تحلیلی –توصیفی و با استفاده از مهم ترین منابع م...

یکی از پایه های اصلی علم بیان که در شعر شاعران فارسی زبان کاربرد زیادی دارد "تشبیه" است که بانازک خیالی و باریک اندیشی افکار شعر و ادبای فارسی زبان ، جلوه ی خاصی به شعر آن ها می بخشد. این پایان نامه با موضوع "فرهنگ تشبیهات در اشعار مجیر الدین بیلقانی" در فصول چندگانه ی زیر تدوین و تنظیم شده است. در فصل اول، به شرح حال این شاعر و چگونگی گذران زندگی شخصی وی پرداخته شده است. در فصل دوم "کلیات انوا...

همهء عارفان صلح دوست‌ و صلح جو بودند و با هم زندگانی می‌کردند. اگر چه همهء فرقه‌های تصوف در یک زمان به شبه قاره رسیدند اما در میان آنها دو فرقه زودتر در آنجا معرفی و معروف شدند یعنی«چشتیه و سهروردیه»و در زمانهای بعدی سلسلهء چشتیه از همه بیشتر گسترش یافت. شیخ جلال الدین تبریزی مرید شیخ ابو سعید تبریزی یکی از آنها بود که در سدهء هفتم هجری از ایران به شبه قاره رفت.این شخصیت که در آن‌ سرزمین از شهر...