امروزه تفکیک سیمای سرزمین به عنوان یکی از مهم‌ترین چالش‌های اکولوژی و کاهش تنوع بیولوژیکی شناخته شده است. این مسأله وسعت عرصه‌های طبیعی را کاهش و پراکندگی و انقطاع آن را افزایش می‌دهد. آشکارسازی و تحلیل تغییرات کاربری اراضی مبنای شناخت مسائل و مشکلات محیط زیست می‌باشد. هدف از این پژوهش ارزیابی تغییرات مکانی و زمانی کاربری اراضی بالانج‌چای شهرستان ارومیه به کمک فناوری سنجش از دور و با استفاده از...

پایش تغییرات کاربری و پوشش اراضی نقش اساسی در برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست دارد. ناحیه رویشی زاگرس، از لحاظ تنوع زیستی و ذخائر ژنتیکی از اهمیت خاصی برخوردار است، بدین منظور این تحقیق ابتدا با هدف بررسی ساختار اولیه سیمای سرزمین ناحیه رویشی زاگرس و سپس مقایسه سنجه های سیمای سرزمین زاگرس شمالی و جنوبی، دراستان های کردستان و کهگیلویه و بویراحمد انجام گرفت، برای کمی کردن سنجه های مربوط به لکه های...

تغییرات کاربری/پوشش اراضی و قطعه قطعه شدن زیستگاه در مقیاس سیمای سرزمین، کاهش جمعیت های حیات وحش را به خصوص در مناطق حساس اکولوژیکی به دنبال دارد. این مقاله به کمی سازی تغییرات الگوی های مکانی زیستگاه سیاه خروس قفقازی (tetrao mlokosiewiczi) در ذخیرگاه زیستکره ارسباران در شمال غرب ایران در یک دوره 24 ساله (1390-1366) می پردازد. زیستگاه سیاه خروس قفقازی در ایران محدود به منطقه ارسباران می باشد و ...

انسان در اعصار مختلف با عملکرد خود در محیط به تخریب آگاهانه و ناآگاهانه طبیعت پرداخته و گونه ها را نابود کرده، و یا مورد تهدید قرار داده است. این تخریب ها موجب نگرانی است، زیرا از تخریب های بزرگ طبیعی پیشین شدیدتر و سریعتر بوده است. از این رو، با وجود کمبود داده ها و پیچیدگی فرایندهای طبیعی، می توان و باید در مسیر حفاظت بیشتر و بهتر از طبیعت گام برداشت و از بلایای انسان ساخت جلوگیری نمود، یا آن...

علیرغم اولویت حفاظتی زیست­بوم­های بیابانی به عنوان یک مأمن مناسب برای بسیاری از گونه­های در خطر تهدید، راهبردهای حفاظت موثر از این گونه­ها به دلیل کمبود اطلاعات پراکنش و ارتباطات زیستگاهی با موفقیت چندانی همراه نبوده­است. تحقیق حاضر با هدف 1) بررسی مهمترین متغیرهای بوم­جغرافیایی موثر بر پراکنش روباه ­شنی (Vulpes rueppellii)، شاه­روباه (Vulpescana) و روباه معمولی (Vulpesvulpes) 2) شناسایی مهمتری...

ازهم‌گسیختگی سیمای سرزمین بر اثر ساختن جاده­ها، رشد زیربناهای شهری و دیگر کاربری­های انسانی به‌وجود می­آید که در مناطق حفاظت‌شده باعث ازبین‌رفتن زیستگاه­ها می­شود و بر حیات وحش از جمله گونه­های مهم تأثیر زیادی می­گذارد. این امر سبب شده است پایش و مدیریت مناطق حفاظت‌شده از طریق علم اکولوژی سیمای سرزمین و کمی‌کردن ازهم‌گسیختگی به امری مفید و کمک‌کننده بدل شود. هدف این تحقیق کمی­‌کردن ازهم‌گسیختگی...

فرایند قبض و بسط سرزمینی یکی از موضوعات مهم در جغرافیای سیاسی است که در بررسی تاریخ ایران کمتر به آن پرداخته شده است . نگرش تاریخی صرف در بررسی حکومت های ایران و تحولات سیاسی – اجتماعی آنها مانع توجه به این امر شده است . در این مقاله ضمن بررسی تاریخ پنج سلسله صفویه – افشاریه – زندیه – قاجاریه و پهلوی – الگوی حاکم بر فرایند پیوستگی و گسستگی سرزمین طی دوره های تاریخی مزبور مورد بررسی قرار گرفته ا...

ارزیابی کارایی مدل پیش‌بینی تغییرات پوشش سرزمین، بخش مهمّی جهت اطمینان از صحّت نتایج حاصل است. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی کارایی مدل ژئومد با استفاده از سنجه‎های سیمای سرزمین و فرایندهای مکانی تغییر جهت پیش‌بینی تغییرات جنگل در حوضة آبخیز نکارود، شمال ایران است. جهت انجام این کار، از نقشه‎های پوشش سرزمین سال‎های 1363، 1380 و 1389 به عنوان نقشه‎های واقعیّت زمینی استفاده شد. نقشة شایستگی انتقال از جنگل...

سرزمینی که در تاریخ به نام افغانستان آوازه دارد، به دلایل گوناگون اقلیمی، فرهنگی، جغرافیایی و دینی، تاریخ مشترکی با ایران دارد.این سرزمین به ویژه قسمت‌های شمالی و غربی آن تا قبل ازسقوط امپراتوری نادر شاه افشار پیوستگی همه جانبه ای با ایران زمین داشته اما پس از مرگ نادر و تجزیه قلمرو او در مسیر گسستگی از ایران گام بر داشته است. اگر چه احمد شاه درانی بنیانگزاردولت مستقل افغانی خود را جدای از ایرا...

جمع‌‌آوری و تفسیر داده‌های بوم‌شناختی به میزان زیادی تابع مقیاس است. تا به امروز مطالعات بوم‌شناختی بسیاری در مورد مقیاس‌های چندگانه انجام شده که تمرکز این مطالعات روی مدل‌سازی زیستگاه گونه‌های حیات وحش است. هنگامی که مقیاس در بوم‌شناسی یا بوم‌شناسی سیمای سرزمین مطرح می‌شود و به چندین سطح از مقیاس فضایی محدود می‌‌شود باید توجه داشت که تشخیص قلمروهای مقیاس (Domains of scale) در تفسیر و طراحی مدل...