شهر زنجان در دهه‎های اخیر از رشد جمعیّتی و کالبدی چشمگیری برخوردار بوده است، ازجمله پیامدهای ناگوار این رشد شتابان و بی‎قواره، شکل‎گیری مناطق اسکان غیر رسمی در این شهر است. منطقه‎ی اسلام‎آباد، از دسته مناطق بزرگ اسکان غیر رسمی شهر زنجان است که در پی مهاجرت گسترده‎ی روستاییان طی دهه‎ی 1350 به بعد، از سوی مهاجران روستایی ساخته شده است. این منطقه گرچه اکنون جزء مناطق رسمی درون شهر به‎شمار می‎رود؛ ا...

عدالت فضایی از مباحثی است که در سال های اخیر در میان برنامه ریزان و جغرافیدانان اهمیت ویژه ای یافته است. ازآنجاکه خدمات عمومی شهری ساختار دهنده ی شکل و ماهیت کالبدی، اجتماعی و فضایی شهر می باشد، بی عدالتی در نحوه ی توزیع آن، تأثیر جبران ناپذیری بر ساختار، ماهیت شهر و جدایی گزینی طبقاتی محلات شهر گذاشته و مدیریت شهری را با چالش های جدی روبرو کرده است. با بررسی میران نابرابری ها در توزیع خدمات و ...

در سطح مناطق و استان ها نیز این نظام شهری نمایانگر فضای ملی در مقیاسی کوچکتر می باشد. یک شهر برتر در سطح فوقانی هرم شهری، چند شهر ناهمگون در فاصله ای زیاد از آن و انبوهی از روستا شهرهای کوچک اندازه با عملکرد های ضعیف که توان رقابت با شهر برتر از آن ها گرفته شده است. استان کرمان نیز از این قاعده مستثنی نیست. تحقیق حاضر از نوع کاربردی – توسعه ای و با هدف شناخت شبکه شهری استان کرمان و تأثیرات تق...

هدف اصلی پژوهش حاضر، ارزیابی و تحلیل نقش معیارهای مؤثر در توسعه فیزیکی ناموزون شهر پیرانشهر و اثرات زیست محیطی آن بر نواحی پیرامونی بر شکل­گیری سکونت­گاه­های غیررسمی در مناطق حاشیه شهر است که با بررسی الگوهای فضایی ـ زمانی و فرآیندهای رشد شهری پیرانشهر از سال­های 63 تا 93 می­باشد. بنابراین با استفاده از تصاویر ماهواره­ای سنجش از راه دور، GIS، معیارهای فضایی و مدل رگرسیون لجستیک در نرم­افزار ادر...

در چند دهه اخیر روش های بررسی نابرابری ها در توزیع مراکز خدماتی بیشتر در قالب طرح های کاربری اراضی شهری، میزان سرانه کاربری ها و تحلیل با مدل های کمی رایج در قالب مناطق قراردادی شهرداری ( بدون توجه به شعاع حوزه نفوذ خدمات ) انجام گرفته است و به دسترسی به خدمات کمتر توجه شده است. در حالی که یکی از اساسی ترین عناصر ارتقاء دهنده کیفیت محیط شهری دسترسی مناسب به خدمات می باشد و یک عامل ضروری برای تو...

پیچیدگی نظام های شهری در جهان معاصر، ارزیابی و تبیین تغییرات آن ها را به شیوه های سنتی و مرسوم در دنیایی که شهرنشینی از بزرگترین پدیده های قابل توجه آن محسوب می شود، امری بسیار مشکل ساخته است. در بررسی ها نشان می دهند که دینامیسم های شهری بر مقیاس های فضایی- کالبدی متفاوتی اثر می گذارند، لذا در این پژوهش چارچوبی برای تهیه نقشه و تحلیل الگوهای قابل پیش بینی از گسترش شهر در مقیاس های فضایی _ کالب...

با نگاهی فضایی به استقرار و پیدایش سکونتگاههای روستایی در ایران، میتوان دریافت که الگوی غالب همواره به صورت مکانی و نقطهای بوده است. نتایج پژوهشهای اخیر در این امر مشخص میسازند که این توزیع مکانی سکونتگاهی ریشه در توزیع فضایی منابع پایه به صورت نقطهای و پهنهای دارد. این مقاله با بهرهگیری از الگوهای تحلیل فضایی جمعیت، از جمله ضرایب جینی، آنتروپی و مدلهای تحلیلگر فضایی و خوشهای (cluster)، در پی آ...

انرژی حرارتی سطوح شهری (LST) متغیر کلیدی برای کنترل ارتباط بین شار حرارت تابشی، نهفته و محسوس است. بدین ترتیب تحلیل و درک پویایی LST و شناسایی ارتباط آن با تغییرات منشاء انسانی برای مدل­سازی، پیش‌بینی تغییرات محیطی و، سرانجام، سیاست­گذاری شهری لازم است. از سوی دیگر، هم افزایش مقدار پوشش گیاهی یکی از کاراترین استراتژی­های کاهش اثرات خرده اقلیم شهری است. بنابراین، تحلیل روند تغییرات حرارتی سطوح و...

همواره چگونگی اثر عوامل طبیعی بر جوامع انسانی و مقدار اثرپذیری انسان از محیط‌های طبیعی یکی از بحث‌های مطرح در علوم جغرافیایی بوده است. در این بررسی، به چگونگی اثر کارست بر الگوهای شاخص استقراری در منطقة کامیاران پرداخته شده است. براین‌اساس، سه الگوی شاخص استقراری شامل الگوهای غارنشینی، نیمه‌کوچ‌نشینی و یک‌جانشینی از راه گردآوری داده‌های مربوط به هریک، تهیة نقشه و تحلیل روابط فضایی آنها با قلمرو...

مدل­سازی چندمکانی بارش یکی از زمینه­های مهم در علوم طبیعی است و مدل­های مختلف آماری برای این مهم توسعه یافته­اند که نگرشی فضایی به مدل­سازی و شبیه­سازی بارش روزانه دارند. مدل مارکف پنهان یکی از انواع مدل­های چندمکانی بارش روزانه است که علاوه بر شبیه­سازی بارش روزانه، به بررسی توزیع فضایی و زمانی الگوهای وقوع بارش نیز می­پردازد. در مطالعه حاضر با بکارگیری مدل مارکف پنهان، اقدام به مدل­سازی بارش ...