روند تحولات اجتماعی‌، اقتصادی و فرهنگی در دهه‌ های اخیر و گوناگونی بستر جغرافیایی، به شکل ‌­گیری نوعی خاص از نظام  فضایی استقرارگاه‌ های انسانی در پهنه ­ی سرزمینی منجر شده است. در این راستا عدم تعادل فضایی در ارائه خدمات و تسهیلات مولد و زیربنایی و همچنین عدم هماهنگی بین رشد و توسعه نواحی و مناطق مختلف موجب برهم خوردن نظم فضایی سکونتگاه ‌ها از یک‌سو و رشد شتابان و بی‌رویه ‌ی بعضی از شهرهای درجه...

فرایند قبض و بسط سرزمینی یکی از موضوعات مهم در جغرافیای سیاسی است که در بررسی تاریخ ایران کمتر به آن پرداخته شده است . نگرش تاریخی صرف در بررسی حکومت های ایران و تحولات سیاسی – اجتماعی آنها مانع توجه به این امر شده است . در این مقاله ضمن بررسی تاریخ پنج سلسله صفویه – افشاریه – زندیه – قاجاریه و پهلوی – الگوی حاکم بر فرایند پیوستگی و گسستگی سرزمین طی دوره های تاریخی مزبور مورد بررسی قرار گرفته ا...

با توجه به تحولات چند سال اخیر در عراق که منجر به منازعات قومی و مذهبی شده است، این پرسش مطرح می شود که آیا این وضعیت یکپارچگی سرزمینی عراق را با چالش های جدی مواجه خواهد کرد و احتمالاً باعث تجزیه سرزمینی عراق خواهد شد؟ بررسی مواضع گروه های داخلی عراق و منافع کشور امریکا و کشورهای همسایه عراق شامل ایران، عربستان و ترکیه نشانگر این امر است که در صورت تجزیه عراق نه تنها منافع کشورهای ذکرشده به خطر...

      توسعه فن­آوری اطلاعات از طریق مباحث دولت الکترونیک،  یکی از محورهای توجه دولت در مسیر برقراری ارتباط با آحاد مختلف جامعه است. بدون شک، روابط دولت با بخش روستایی در حوزه الکترونیک، بسیار ضعیف­تر از بخش شهری است. اما در راستای نیل به توسعه سرزمینی و جغرافیایی، گسترش فن­آوری اطلاعات به ویژه در مناطق روستایی از ملزومات اساسی به شمار می­آید که مستلزم سرمایه­گذاری وسیعی است. در این تحقیق تلاش ش...

حق بر تعیین سرنوشت، یکی از بنیادی‌ترین و حساس‌ترین اصول حقوق بین‌الملل است. بخشی از حساسیت این اصل از این واقعیت ناشی می‌شود که اجرای این حق در مواردی به نادیده‌گرفتن تمامیت سرزمینی دولت‌ها منجر می‌‌شود. هیچ اختلافی دربارۀ ردّ تمامیت سرزمینی به هنگامی که حق تعیین سرنوشت دربارۀ ملت‌های تحت استعمار و اشغال خارجی، اجرا می‌شود، وجود ندارد. اما به‌تازگی بعد از وقایعی همچون جدایی آبخازیا و اوستیا از گ...

قلمرو حاکمیت محدوده‌ای است که یک کشور در آن اعمال حاکمیت می‌کند و فراتر از مرزهای یک کشور است که جرائم واقع در این قلمرو طبق قوانین کیفری آن کشور و سرزمین، قابل تعقیب، محاکمه و مجازات است اگر جرم در هواپیمایی دولت ثبت کننده که هنوز از قلمرو سرزمینی کشور خارج نشده ارتکاب یابد در این مورد چون هواپیما در قلمرو دولت ثبت کننده است، به استناد اصل صلاحیت سرزمینی صالح به رسیدگی است و بر اساس ماده 3 قان...

منازعه اشاره به اختلاف و ناسازگاری در رویکردها، اهداف و اقدامات بازیگران در سطوح محلی، ملی، منطقه‌ای و جهانی دارد و دارای انواع مختلف است. منازعه مرزی و سرزمینی یکی از گونه‌های منازعه و از نوع منازعات بین‌المللی میان کشورها با همسایه یا همسایگان خود بر سر مالکیت و حاکمیت بر مناطق مرزی م...

تطور تاریخی این فرایند در پهنه فضای سرزمینی ایران با استفاده از الگوی تمرکزگرای جدید نیاز به ساختاری سیاسی- اداری منسجم را نشان داد تا بتواند ضمن در نظر گرفتن این تفاوت های حاکمیتی -سیاسی، گونه گونی ویژگی های جغرافیایی- اجتماعی را نیز سامان دهد. تجربه تاریخی نشان داد که الگوی متمرکز تجویزی مناسب و درخور برای مدیریت این فضای درهم و پیچیده نیست، چرا که با نادیده انگاشتن تفاوتها، تضادها و افتراقات...