چکیده تفسیر حقیقی تحوّلات بدیع در زبان فارسی تنها از راه مقایسه ی دیوان‎ شاعران و نویسندگان بزرگ هر دوره و تطبیق موضوعات بلاغی‎بدیعی آن ها نسبت به یکدیگر ممکن است. از میان این بزرگان که اندیشه را با زیبایی و لطافت و جمال لفظ همراه داشته و به اوج کمال و نمط عالی دست یافته‎اند می‎توان به نظامی اشاره کرد. سبک آثار نظامی، مبتنی بر شگردها و عوامل بدیعی و بیانی است و اگر این عناصر را از آن حذف کنیم، ...

زیبایی و زیباشناسی در شعر از زمان های بسیار دور مورد توجّه ادیبان و شاعران بوده است. از آن جایی که هر اثر ادبی در بنیان خود زیباست، می توان آن را از دیدگاه زیبایی شناسی بررسی کرد. زیبایی شناسی حوزه ی بسیار وسیعی را در برمی گیرد؛ صاحب نظران عواملی چون عاطفه، احساس، صور خیال و موسیقی مناسب و هماهنگ شعر را موجب زیباتر شدن آن می دانند اما در این میان نقشی چشمگیر برای صنایع بدیعی قائلند. اعراب از زما...

امروزه یکی از بحث برانگیزترین سوالات مطرح شده در زمینه زبان ، چگونگی فراگیری زبان مادری توسط کودک است. در این تحقیق، مراحل رشد آوایی یک کودک فارسی زبان از بدوتولد تا چهارده ماهگی مورد مطالعه قرار گرفت و نتایج آن با نتایجی در این زمینه از تحقیقات دانشمندان در برخی زبانهای دنیا مقایسه گردید و این نتیجه به دست آمد که همه کودکان، رشد آوایی خود را به طور طبیعی از طریق توانش زبانی، رشد فیزیولوژیکی و ...

در ییش تولیدی، رفتار واجیِ گونه لرزشی- لثوی /ρ/ ، در جایگاه‌های واجی مختلف در قالب واج‌شناسی آزمایشگاهی، ازطریق مشاهدۀ الگوی تغییرات شدت انرژی، برروی طیی گونه‌ها، مورد بررسی قرار گرفت. در این آزمایش با بررسی و مشاهدۀ الگوی توزیعِ شدت انرژی برروی‌ها در هر جایگاه، موارد وقوعِ هر واج‌گونه شناسایی و فراوانی آن محاسبه شد. نتایج نشان داد گونه‌های لرزشی- لثوی‌دار و ناسوده، گونه‌های اصلی /ρ/ در زبان فارسی...

نوشتة حاضر به بررسی برخی صنایع ادبی در ادبیات منظوم از دیدگاه زبان‏شناختی و در چارچوب نگرش نشانه‏شناختی سوسور (1916) می‏پردازد و قصد پاسخ‏گویی به دو پرسش زیر دارد: ۱. چه جنبه‏هایی از آراء نشانه‏شناختی سوسور در تبیین فنون ادبی جناس، ایهام، مراعات‏النظیر و واج‏آرایی کارآمد است؟ ۲. چرا ترجمة متون ادبی حظ نشانه‏شناختی اثر را زایل می‏کند؟ بررسی شواهد ادبی نشان می‏ده...

تحلیل فرایندهای آوایی گویش گیلکی بر مبنای اطلس زبانی     علی ­رضا قلی فامیان [1]   وحید بصیرت [2]     تاریخ دریافت: 10/6/90   تاریخ تصویب: 17/12/91     چکیده   در این پژوهش، می کوشیم ضمن تهیۀ اطلس زبانی استان گیلان به سه پرسش عمده پاسخ دهیم: (1) در سطح استان گیلان و در محدوده گویش گیلکی، چه فرایندهای آوایی رخ می دهد؟ (2) آیا تقسیم بندی سنتی گیلکی به گونه های بیه پس در مناطق غربی استان و بیه پیش...

هدف از پژوهش حاضر شناسایی عوامل مؤثر بر رفتار آوایی کارکنان در دانشگاه های غرب کشور بود. روش پژوهش آمیخته اکتشافی است. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان، دانشگاه‌های کرمانشاه، همدان و کردستان بود(1585 نفر). در بخش کیفی به صورت هدفمند و بر مبنای اصل اشباع نظری تعداد 41 نفر از کارکنان مورد مصاحبه قرار گرفتند. در بخش کمی بر اساس جدول کرجسی و مورگان 310 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار مورد استفاد...

رساله حاضر ترجمه سه فصل از کتاب "واجشناسی بالینی" اثر گرون ول می باشد. اصطلاح زبانشناسی بالینی، نام کاملا پذیرفته شده ای برای مطالعه تمام جنبه های موضوعی جدید از تلفیق گفتار درمانی و زبانشناسی است . انتخاب واجشناسی بالینی نشان دهنده آنست که این کتاب با کاربرد زبانشناسی بالینی در سطح واج سر و کار دارد. هدف هر گونه تحلیل واجی ارائه توصیف و طبقه بندی اختلافات آواها در گفتار براساس نقش ارتباطی و سا...

هدف این مقاله، بررسی تطبیقی موسیقی شعر فرّخی یزدی و معروف الرّصافی است. برای رسیدن به این مقصود، موسیقی اشعار این دو شاعر به دو قسم موسیقی بیرونی و درونی تقسیم‌بندی شده است. در قسمت موسیقی بیرونی به بررسی وزن، قافیه و ردیف و در قسمت موسیقی درونی، تکرار  با دو زیر شاخة واج­آرایی و تکرار لفظ و همچنین جناس و سجع بررسی شده است. نتایج این بررسی نشان می­دهد که تنوّع بحور در شعر رصافی بسیار بیشتر از شعر ...

مقامات حمیدی، اثر حمیدالدین ابوبکر عمربن محمودی بلخی (فو.559)، نخستین مقامه‌ای است که در زبان فارسی به رشته تحریر درآمده و ـ هر چند به شیوه مقامات بدیع‌الزمان همدانی و مقامات حریری، ره سپرده است ـ از این منظر که نخستین مقامه به زبان فارسی می‌باشد، حائز اهمیت است. از ویژگی‌های مهم مقامه، آهنگینی سخن و عبارت‌های موزون است. از آنجا که جناس از صنایع محوری در ایجاد موسیقی کلام در این نوع نوشتار ـ و ...