استعارهء مفهومی در زبان­شناسی شناختی _که در آن زبان هم محصول و هم وسیله تفکر است_ به درک یک حوزهء مفهومی بر پایهء حوزهء مفهومی دیگر می­پردازد. کاربرد این آرایه در زبان روزمره و همچنین اشعار غنایی­سرایان مشرق و مغرب­زمین به حدی است که دیگر آرایه‌ها را تحت‌الشعاع قرار داده است. بعد از انتشار نظریهء مفهومی استعاره (The conceptual theory of metaphor) توسط لیکاف و جانسون (Lakoff & Jhonson)، کتا...

  این مقاله به بررسی معنی‌شناختی مفهوم انتزاعی و دینی «بصیرت» در زبان قرآن، در چارچوب نظریه شناختی استعاره پرداخته ‌است و در پی یافتن پاسخ برای این پرسش‌هاست که اولاً « بصیرت» در زبان قرآن به مدد چه ساز و کار‌های شناختی، مفهوم‌سازی می‌شود؟ دیگر آن‌که، ساز و کار‌‌های شناختی شناسایی‌شده چگونه با یکدیگر ارتباط دارند؟ و در نهایت آن‌که مبانی تجربی و دینی چگونه با هم تلفیق می‌شوند؟ بررسی عبارات زبانی ...

در دیدگاه شناختی، اساس استعاره‌سازی تنها بر بنیاد شباهت نیست و استعاره، ریشه در اندیشه و ذهن و ادراک انسان دارد و استعاره‌های مفهومی، درک جدیدی از تجربه را برای انسان میسّر ساخته و معنای تازه‌ای به آنها می‌دهد. در حقیقت، تجربه به مثابه یک اصل محسوب می‌شود که مفاهیم محیطی، طبیعی یا فرهنگی و دیگر مفاهیم موردنظر شاعر و یا نویسنده را به‌واسطۀ قلمروهای مقصد و مبدأ توضیح می‌دهد. به این ترتیب، پژوهش مت...

استعاره، یکی از موضوعات مورد بحث در زبانشناسی شناختی است. هدف از پژوهش حاضر مقایسه متون اقتصادی فارسی و انگلیسی در به کارگیری انواع ساخت های استعاری است. بدین منظور، ابتدا به مرور مطالعات پیرامون متون علمی، به کارگیری استعاره در متون تخصصی یک رشته علمی و در نهایت به کارگیری ساخت های استعاری در متون اقتصادی پرداخته خواهد شد. در ادامه تلاش می شود تا تقسیم-بندی «نظریه معاصر استعاره» در بررسی و تحل...

استعاره مفهومی رویش در معارف بهاء ولد     مژگان زرین فکر [1]   مریم صالحی نیا [2]   محمد جواد مهدوی [3]     تاریخ دریافت:2/2/93   تاریخ تصویب:24/6/93     چکیده   در مقاله حاضر استعاره های رویشی در معارف بهاء ولد براساس الگوی استعاره مفهومی توصیف و تحلیل شده اند. استعاره های رویشی شامل مواردی است که در آنها از اصطلاحات حوزه گیاهان و روییدنی ها برای مفهوم سازی مفاهیم انتزاعی استفاده می شود. نگاشت...

در این تحقیق با تکیه بر روی کرد تحلیل گفتمان انتقادی (CDA ) به تجزیه و تحلیل ده رمان از نویسندگان زن و مرد ایرانی می پردازیم. در حوزه ی واژگان از جنبه ی به کارگیری واژگان غیرهسته ای و استعاره و در بخش نحو به مقایسه ی جمله های معلوم در مقابل مجهول، کوتاه در مقابل بلند و نقل قول مستقیم در مقابل غیرمستقیم، به مقایسه ای از جنبه ی جنسیت نویسندگان پرداخته می شود. در این مقایسه آمارها نشان داده اند که...

هدف پژوهش حاضربررسی استعاره زن در متون نوشتاری فارسی در دهه ی 1300تا1357 است.روش انجام تحقیق تحلیل محتوا است و جامعه ی آماری کتابهای جزیره ی سرگردانی نوشته ی سیمین دانشور(1377)، زن زیادی نوشته ی جلال آل احمد(1383)، کتاب سه تار نوشته ی جلال آل احمد(1382)، وکتاب بوف کور نوشته ی صادق هدایت(1351).کتابها بصورت تصادفی از بین سالهای 1300تا 1357انتخاب گردیده است.از نتایج این پژوهش به نظر می رسد که استع...

در نظریه دستور زبان نقش گرای نظام مند هالیدی، استعاره دستوری یکی از ابزار تولید معنی در سطح تجربی می باشد که با استفاده از منابع بالقوه بیان معانی می تواند با برگردان سطح معنا شناختی به سطح دستوری و نحوی زبان، معانی فرایندی زبان از طریق فعل را به صورت جسم در قالب اسم بیان کند. تحقیق حاضر تلاشی است برای مقایسه اینکه فراوانی استفاده از استعاره دستوری به چه نحو در اقتباس سینمایی اثر پدیدار می گردد...

درجه بندی و چینش مطالب درسی، از مسائل مهم انواع برنامه های درسی در تهیه و تدوین متون آموزشی محسوب می شود. هدف پژوهش حاضر، ارائه ی الگویی جدید در زمینه ی درجه بندیِ بندها در متون آموزش زبان فارسی از طریق پارامترهای «گذرایی» و «استعاره ی دستوری» است. بر این اساس، پرسش های این پژوهش عبارتند از: 1) ارزیابی میزان گذراییِ هر یک از بندها در متن و همچنین، بررسی کاربرد انواع استعاره های دستوری و صورت متجا...

بسیاری از بنیادی ترین مفاهیم ما از جمله زمان، کمیّت، حالت، دگرگونی، کنش، علّت، هدف، شیوه، وجه (modality) و حتی مفهومِ یک مقوله از طریقِ مفاهیم استعاری درک می شوند. مولانا برای نشان دادن جهان عرفانی خود از مفاهیم استعاری بیشترین بهره را گرفته است. «خوردن» از پرکاربردترین واژه هایی است که در دیوان شمس برای نمایاندن تمامی ساحت های مادی و روحانی استفاده شده، و واژه های دیگری از خانوادۀ آن، در بازتاب ای...