دوره 37 ساله سلطنت محمد رضا پهلوی یکی از پرتلاطم ترین دوره های تاریخی کشور است. دهه چهل و پنجاه شمسی را می توان آغاز فرایند اقدامات سکولاریستی پهلوی دوم در ایران دانست.در حوزه سیاسی این امر با لایحه انجمن های ایالتی و ولایتی آغاز گردید، حمله به مدرسه فیضیه آغاز رویارویی علنی شاه و روحانیت و نیز بیانگر استبداد وی بود . این اقدام باعث گردید تا امام خمینی در محرم سال 42 شمسی سخنرانی آتشین خود علیه...

تاریخ ادبیات مانند علوم دیگر به بررسی و تحلیل نیاز دارد . این علم وابسته به سبک شناسی وجغرافیا و جامعه شناسی و.... وهریکی از این علوم در سیر وتحول تاریخ ادبی نقشی مهمی دارد . بعضی از منتقدان می گویند که اصلاً تاریخ ادبیات علم نیست وگروهی دیگر اشکالشان با تاریخ ادبیات در اینست که تاریخ ادبیات نه فقط ایران بلکه همه ملتهای دیگر مخصوصاً بررسی در تاریخ نوشته های که با اسلوب متعالی نوشته اند نیست بلکه ...

ایلات و عشایر از نیروهای سیاسی-اجتماعی مؤثر در تاریخ ایران بوده‌اند و بسیاری از سلسله‌های حکومتی‌ ایران،خاستگاه ایلاتی داشته‌اند و ساختار نیروهای نظامی نیز عمدتا عشایری بود.با این حال،جابجائی و کوچ‌ در اجباری ایلات نیز از مسائل تاریخ ایران بویژه از صفویه به این سو بوده است. در این نوشتار،به روند و چگونگی،اهداف،علل و انگیزه‌های سیاسی-نظامی کوچ و اسکان اجباری تیره‌های‌ مختلف عشایر ایران در دوره‌ه...

هدف اساسی از انجام این پژوهش تبیین نقش ارتش نوین و نظامیان در شکل گیری و تداوم دولت مطلقه در ایران و ارائه چارچوبی نظری - جامعه شناختی برای توضیح نقش ارتش در سیاست ایران در دوران پهلوی است . این دولت بصورت تاریخی همزمان با کدتای 1299 و تلاش های رضاخان برای صعود به قدرت و تاسیس سلسله پهلوی در ایران تکوین یافت و با وجود سقوط وی در شهریور 1320 و ایجاد فترتی در آن، مجددا" از سال 1332 با انجام کودتا...

چکیده بلوچستان تا قبل از سال 1307 ه. ش از نهضت فرهنگی مملکت بهره چندانی نداشت و آموزش اندک و محدود بود، دوره پهلوی اول در تاریخ سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بلوچستان حائز اهمیت زیادی است. به نظر می‌رسد آغاز روند پیدایش معارف نوین در بلوچستان به دوره پهلوی اول برمی‌گردد. اینکه معارف و آموزش کودکان بلوچ چگونه آغاز و چه مسیری را در دوره پهلوی اول طی نمود سؤال اصلی این پژوهش است، بر این ا...

چکیده این پژوهش به بررسی و نقد دو کتاب «بخارای من ایل من» و «اگر قره قاج نبود»، خاطراتِ داستان وارِ محمد بهمن بیگی(1298-1389) بر اساس نظریه تاریخ گرایی نوین می پردازد. تاریخ گرایی نوین از رویکردهای جدید نقد ادبی است که در دهه 1970 و 1980م. شکل گرفت. در این شیوه با برداشتن مرز تاریخ و ادبیات، ملاک و معیاری برای نقد ارائه می شود که بر مبنای آن می توان ارتباط متن و زمینه های تاریخی اش را بررسی کرد...

نظام¬های سیاسی ایرانی در طول تاریخ اغلب ماهیتی پاتریمونیالیستی داشته اند. در این نظام¬ها شاهان و سلاطین با سلطه پدر سالارانه خود بر نهادهای قدرتی چون دیوانسالاری و نیروهای مسلح بقای خود و نظامشان را تضمین می¬کردند. آنها با اتکا به نیروهای نظامی و انتظامی سرسپرده و وابسته به خود، از طریق استثمار و سرکوب بر مقدرات جامعه حاکم بودند. این مناسبات قدرت با وجود انقلاب مشروطه و وقفه¬ای کوتاه بدون تحول ...

نفت از عناصر اساسی در شکل‌دهی به نظام اجتماعی و سیاسی ایران معاصر و نیز یکی از منابع اصلی تأثیرگذار در ظهور و سقوط حکومت‌های ایران بوده‌است. دولت‌های تاریخ معاصر ایران هیچ‌گاه نتوانسته‌اند بدون نفت کشور را اداره کنند. وقتی که درآمد نفتی منبع اصلی تأمین هزینه‌های حکومت باشد، با نوسان این درآمد، اقتدار حکومت نیز دچار بحران خواهد شد. نحوة مواجهة دولت‌های مختلف ایران با درآمدهای نفتی و چگونگی هزینه...

نظام‏ وظیفه نخستین‌بار در چهارچوب ارتش‏های پادشاهی و دولت‏های‏ مستقل از کلیسا در اروپای غربی تأسیس‏ شد و توانست واسطه‏ای بین دولت و ملت‏ در ابتدای مدرنیته و وسیله‏ای برای بسط نظامی‏گری حاکمان و سلاطین باشد. تقسیم ‏کار اجتماعی، پیشرفت تکنیکی، و صنعتی‌شدن در کنار هم سبب شد تا ارتش‏های مدرن شکل بگیرند که از اولین نهادهای بوروکراتیک نیز به شمار می‏آمدند. اما این پدیده که در غرب پس از مجموعۀ تحولات ...