مسجد بارزترین و نمادی ترین بنای شهر به شمار می رفته است.  اهمیت مسجد در برخی دورانها تا بدان جاست که مدنیت شهر در قلمرو حکومت اسلامی درگرو وجود مسجد جامع در آن شهر بوده است.  به علاوه، عنصر محوری مراکز محلات همواره مساجد محله بوده اند.  با این حال، طی سده اخیر، اتصال و پیوند مسجد با شهر در مسیر تکاملی شهرسازی آن از دست رفته و مکان‌گزینی درخور مقام و جایگاهش را در جامعه امروز ایران نیافته است. د...

در باغ‌های شهری ایران بعضاً کوشک‌ها و یا سردرب‌های عظیم، رابط بین شهر و باغ است. استقرار اینگونه باغ‌ها موجب یکپارچه شدن شهر، میدان، باغ و منظر می‌شود. این نوشتار به دنبال تمایل و شیوة استقرار این باغ‌ها در شهر است. اینکه آیا این نحوه قرارگیری ارتباطی با رابطه حکومت و مردم داشته است؟ آیا مفصل ‌شهر و باغ، فضایی اجتماعی و مردمی است یا بنایی مسلط بر میدان و خیابان، تا همچون نسخه‌های اروپایی باعث قد...

این مقاله بر آن است که با خوانش رمان‌های اجتماعی نگارش یافته در دوره رضا پهلوی) ????-???? هجری شمسی (به روایت چگونگی تولید و بازتولید فضاهای شهری تهران دست یابد. بر این اساس، رمان‌های تهران مخوف و یادگار یک شب از مشفق کاظمی، تفریحات شب از مسعود و زیبا نوشته حجازی انتخاب و با استفاده از نظرات لفور و روش تحلیل محتوای کیفی تحلیل شدند. لفور فضا را واقعیتی اجتماعی می‌داند که در هر عصری به صورتی خاص ...

در این مقاله مقایسه فضاهای شهری و یافته‌های باستان‌شناسی شهر اوجان و شهر تاریخی سلطانیه و جزییات داده‌های این دو شهر مورد مطالعه قرار گرفته است. ساختار اولیه شهر اوجان متعلق به سده‌­های5 تا 6 هجری و مصادف با دوره حکومت سلجوقیان در ایران بوده است و انتخاب این شهر به عنوان شهری حکومتیِ ایلخانان در سده­‌های 7 و 8 هجری موجب آبادانی و رونق آن را تا اواخر دوران صفوی فراهم آورد. شهر سلطانیه نیز که پایه...

یکی از مهم‌ترین تعهدات حکمرانی شایسته، تضمین حقوق بشر و شهروندی می‌باشد و در این جهت، «شفافیت» یکی از خصایص روشن حکمرانی شایسته است که می‌تواند به عنوان سازوکار مؤثر حامی حقوق سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شهروندان، قدرت را به نقطه تراز مورد انتظار برساند و راهکاری ارزنده برای مبارزه با پدیده‌های شومی باشد مانند فساد‌های سیاسی و اقتصادی که از مهم‌ترین چالش‌های حقوقی و سیاسی هر جامعه‌ای می‌تو...

تحقیقات انجام شده در شهر بهشهر نشان از مشکلات گوناگون شهرداری در مواردی همچون عدالت، عدم اطلاع رسانی، پاسخگویی و عدم رضایت شهروندان است؛ که اینها از شاخصهای حکمروایی خوب می باشد. لزوم انجام تحقیقی نسبتا جامع برای نشان دادن وضعیت کلی آن در شهر بهشهر و برنامه ریزی در راه ارتقای آن، ضرورتی غیرقابل انکار به شمار می آید. لذا با در نظر گرفتن رویکردهای نوینی همچون حکمروایی خوب شهری و توجه به این امر ک...

جهانی شدن بستری است که بسیاری از تحولات چند دهه اخیر در حوزه های مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی در آن ظهور یافته و قابل تبیین است. فرایندهای جهانی شدن باعث دگرگونی شهرها شده و کارکرد شهرها نیز جهانی شدن را بازتولید می کند. شهرها نیز با ارائه کارویژه های خاص خود در عرصه های مختلف، نقشی اساسی در تحولات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی در گستره ملی و بین المللی بازی می کنند. بیش از سه ده...

طرح حکومت ببرنای فرهنگ دینی و فرهنگ سیاسی در این زمان از جمله دستاوردهایی است که علمای دینی به ارمغان آورده اند. تلاش و کوششی که علمای پارسا در به ثمر رساندن آن مبذول داشته اند و سالیانی دراز را به روشنگری و آگاهی بخشی جامعه پرداخته اند، بر کسی پوشیده نیست. هدف آنها ایجاد مدینه فاضله ای بود که پیامبران برای برپایی آن قیام نمودند. پیامبر اکرم (ص) نیز رسالت اصلی اش ایجاد حکومتی بر پایه فرهنگ دینی...

در جهان امروز، اداره امور شهرها متکی بر دولت‌های محلی دموکراتیک است. الگوهای دولت محلی شهری در جهان متعدد است که مهم‌ترین آن‌ها مدل شهردار ـ شورا، شورا ـ مدیر، کمیسیون، نشست شهری باز و نشست نمایندگان شهری می­باشد که سهم مدل شوراـ مدیر در میان شهرهای مختلف جهان بیش از سایر موارد است. آنچه را که بتوان دولت محلی شهر در ایران نامید از جنبش مشروطیت در 1285 هـ . ش آغاز شده است. پس از آن، نهادهای دموک...

قدرت سیاسی یکی از بنیادی ترین واژگان حقوق عمومی محسوب می گردد تاجایی که تفکیک قدرت سیاسی و حقوق عمومی از یکدیگر غیرممکن به نظر می رسد. این در حالی است که گویا این مفهوم به عنوان زیربنایی ترین مفهوم حقوق عمومی، در اندیشۀ اسلامی و لیبرال متفاوت بوده، میان آن دو تعارض جدی وجود دارد. بررسی این مدعا نیازمند درک صحیح مفهوم قدرت سیاسی و عناصر سازندۀ آن در هریک از حکومت های اسلامی و لیبرال است. از این ...