پیوند بین علوم مختلف با یکدیگر به منظور پاسخ به سؤال‌هایی که یک علم خاص به‌تنهایی قادر به حل آن نیست، جهان علم را به سمت تولد بین ‌رشته‌ای‌ها سوق داده است. در این میان زبان‌شناسی نیز به عنوان علمی که زبان را که یک پدیدة پیچیده انسانی، شناختی و اجتماعی است، مورد مطالعه قرار می‌دهد، بی‌تردید نیازمند بهره‌گیری از علوم مرتبط دیگر است. توجه بیش از پیش محافل دانشگاهی به حوزه‌هایی مانند جامعه‌شناسی زب...

مفهوم سبک زندگی به رغم اهمیت کارکردگرایانه و وجه انضمامی آن، یکی از مهم‌ترین چهارچوب‌های تبیینی در مباحث جامعه‌شناسی و مطالعات فرهنگی در دهه‌های اخیر بوده است. این درحالی است که خاستگاه این مفهوم، فرد، تفاوت‌های فردی، عادت‌ها ،ذائقه‌ها، رجحان‌ها و به طور کلی تمایزیافتگی افراد و همچنین تفاوت رفتار افراد در فضای کنش با دیگران است که اصولاً امری روان‌شناختی محسوب می‌شود. در این میان، سبک زندگی مفهو...

مدرنیته[1]، مفهومی است که تاکنون از زوایای متعددی بررسی شده است. شاید یکی از معتبرترین نظریات در این حوزه، نظریه گیدنز باشد. گیدنز، اصالتاً مدرنیته را یک جریان فرهنگی می­داند که وارد مرحله جدیدی شده و مؤلفه­های عینی خاص خود را در همه ساحت­های زندگی اجتماعی دارد. بررسی نظرات گیدنز حاکی از آن است که گیدنز، اصلی­ترین ساحت تبلور مدرنیته را اوقات فراغت[2] می­داند. یعنی زمانی که افراد به گونه­ای بازتا...

در این مقاله با هدف گشودن باب گفت‌وگو درباره علوم انسانی و اجتماعیِ بومی به مسئله تأثیر پیش‌فرض‌های انسان‌شناختی و روشناختی در نظریه پردازی‌های علوم انسانی می‌پردازیم. تأکید فیلسوفان مسلمان بر مسئله علم و ادراک کلیات در تعریف انسان با رویکرد قیاسی برای پی‌افکندن علوم انسانی بومی ناکافی دانسته شده است. نظریه اعتباریات علامه طباطبایی به‌عنوان رویکردی متفاوت که از سویی بر عنصر اراده، عمل و وجود غری...

مرلوپونتی در پدیدارشناسی ادراک می‌کوشد تا از تبیین سنّتی قصدیت فراتر رود و به این منظور به توصیف پدیدارشناسی بدن می‌پردازد. به نظر مرلوپونتی، میان جهان و آگاهی جدایی وجود ندارد و این دو در هم گره خورده‌اند. آگاهی برای مرلوپونتی، سوژة محضی نیست که مقوّم ذوات و ماهیات لایزال باشد و به پدیدارها معنا ببخشد، بلکه بدن‌ـ سوژه‌ای است که روی به جهان دارد و نمی‌تواند از این حوزة عملی که در جهان دارد، جدا ش...

وضعیت نشریات تخصصی علوم‌سیاسی در ایران بسیاری از ویژگی‌ها و گرایش‌های این رشته در کشور را بازتاب می‌دهد. انتشار این نشریات با فاصله‌ای طولانی پس از تأسیس این رشته آغاز شده و با وقفه‌هایی نیز همراه بوده است. تاریخچه کوتاه این نشریات بر اساس تعداد، تنوع و محتوا را می‌توان به سه دوره متمایز (یک دوره قبل از انقلاب و دو دوره بعداز انقلاب) تقسیم‌بندی کرد.بر این اساس، بررسی وضعیت و محتوای این نشریات ن...

با اندکی باریک‌بینی، تعاملِ تام‌وتمامِ معماری با هر سه عرصه‌یِ معارفِ آدمی، اعم از علومِ انسانی، علومِ طبیعی، و هنر، به‌چشم می‌آید. این شاخه‌هایِ شناخت، به‌ناچار، با یکدیگر سازگاری می‌یابند و گشادوبست‌هایی را از سر می‌گذرانند. این‌سان، سرمشق‌هایِ فنی و هُنری‌ای که زمانی بر صدر بودند و قَدر می‌دیدند، در هنگامه‌ای دِگَر، زیرِ تازیانه‌هایِ تفکراتِ تازه درد کشیدند و طرد شدند. روزگارِ پیش از جنگِ دومِ جهانی را "عصرِ م...

فرهنگ جامعه/دولت ها می تواند در روندی متشکل از نوعی ساختارِ اخلاقیِ علمی/ نسبی، فرآیندِ اندیشیدن علمی، با دستورکارِ شناختِ پویای واقعیت پیش رود. اخلاق فوق الذکر، خود، روندی متشکل از رفعِ دشواری ها به عنوان ساختار، تعامل پویای دانسته های انسان ها، به عنوان فرآیند و دستور کار، ضرورت شناخت روا و پایا را هدف گرفته است. فرآیندِ اندیشیدن علمی هم به ترتیب از سازگاری دانش با امر واقع، تعامل پویا میان مفاهیم ا...

در توماس زیبایی امری متافیزیکی است و با وجود پیوند دارد، از اینرو می­توان وجود را ریشه و اصل زیباییِ اشیاء تلقی کرد. صورت نیز مفهومی کلیدی در زیبایی­شناسیِ تومایی و اساسِ زیباییِ امور است. هر چیزی که وی راجع به زیبایی می­گوید، بیانگر ابتنای آن بر صورت است. در نظام تومایی صورت شیء، با فعلیـت آن شیء مرتبط است. صورت، معیارِ درونیِ زیبایی شیء است. همچنین سه معیارِ عینیِ زیبایی که توماس ذکر می­کند، هر یک، ص...

این مقاله می کوشد با ارایه تبیین درست و اضمامی تر از واسازی دریدا و الزا­م­های معرفتی و روش شناختی آن، به یک نارسایی عمده در فضای نقد متون ادبی ایران اشاره کند و آن شتابزدگی در کاربست نظریه­ها و روش­های جدید نقد ادبی اروپایی در ایران است. کتاب مجتبی گلستانی نیز در ذیل این نارسایی نقد شده است. بدین ترتیب مقاله نشان می دهد که در فهم، تبیین و نقد و بررسی آثار نویسندگان معاصر ایران باید پیش از هر چ...