غزوه خندق به دلیل شرایط روحی و روانی حاکم بر آن، از غزوات حساس و سرنوشت‌ساز در تاریخ اسلام است. با ورود احزاب به مدینه و پیمان‌شکنی بنی‌قریظه، لزوم یکدستی در مقابل مشرکان احساس می‌شد؛ اما در مقابل نوع رفتار مسلمانان یکدست نبود. خداوند در سوره احزاب به بیان انواع رفتاری مسلمانان در شش گونه پرداخته که نوع همراهی آن‌ها در سه سنخ همراه فعال، نیمه‌فعال و منفعل قابل تقسیم‌بندی است. در این مقاله با ر...

مفهوم جامعه مدنی سالهاست که یکی از دغدغه های شخصی من بوده،به همراه صدها علامت سوال که یکی از آنها چرایی فقدان و ضعف جامعه مدنی در کشورهای خاورمیانه است ودر پاسخ به این پرسش، ایده های خامی را در ذهن خود داشته ام واین پژوهش فرصت مناسبی بود برای چالش و سنجش این ایده ها.که برخی از اینها در این تحقیق به مرحله ی پختگی و قوام رسیدند. قبل از اینکه یافته های خویش را از این پژوهش عنوان کنم. می بایست مخت...

امروزه بسیاری از متفکران لازمه تبدیل مشارکت توده ای به مشارکت فعال وسازمان یافته را در تأسیس احزاب به معنای واقعی کلمه می دانند و آن را مرحله تکمیلی از مراحل انقلاب اسلامی به شمار می‌آورند که چنین امری در جهت تضمین تداوم و تعادل نظام ضروری است. اکنون که کشور در فرایند فراز و نشیب های نوسازی، توسعه و بحرانهای آن قرار دارد تقاضای مشارکت سیاسی نیز رو به افزایش است و بدیهی ست که شاخصه اصلی توسعه سی...

مطالعه احزاب سیاسی بر اساس خاستگاه اجتماعی برای نخستین بار وبه طور مشروح و مستدل توسط استین روکان نروژی صورت پذیرفت. بر این اساس برای مطالعه احزاب سیاسی باید از شکاف های اجتماعی و ستیزش های اجتماعی آغاز نمود. چرا که احزاب سیاسی ریشه در شکاف های موجود در اجتماع دارند و در حقیقت سخنگوی آن ها می باشند. در این راستا، شکاف های اجتماعی به معیار ها و مرز هایی دلالت دارند که گروه های مختلف اجتماعی را ا...

انقلاب‌ها، جنبش‌های اجتماعی، جنگ، نحوه‌ی تراکم یا توزیع قدرت در دست احزاب و جریان‌های سیاسی از مصادیق بارز تغییرات سیاسی به شمار می‌آیند که به دگرگونی مبانی ارزشی و نظام سیاسی، اقتصادی و اجتماعی یک کشور می‌انجامند. بیشترین بازتاب این دگرگونی‌ در نظام آموزشی کشور انعکاس می‌یابد؛ زیرا حاکمیت، برای تبیین مبانی ارزشی و ایدئولوژیکی خود، می‌کوشد آن را از طریق مواد آموزشی به ویژه کتاب‌های درسی به کودک...

در تقسیم بندی نظام‌‌های سیاسی موجود در جهان، نظام سیاسی ایالات متحده آمریکا جزء نظام‌‌های دو حزبی جای می‌گیرد. در واقع دو حزب جمهوری‌خواه و دموکرات احزابی هستند که به تناوب قدرت را در این کشور در دست داشته‌اند. البته به غیر از دو حزب مذکور احزاب اقلیت بسیاری نیز وجود دارند که تا به حال نتوانسته‌اند قدرت سیاسی را در آمریکا به دست گیرند. لذا جامعه آمریکا تنها شاهد حضور قدرتمند دو حزب جمهوری‌خواه ...

حزب درمفهوم خاص به معنای گروه منسجم و سازمان‏یافته، پدیده‏ای اجتماعی و سیاسی از نشانه‏های جامعه مدنی و نظام دموکراتیک غرب و برخاسته از شرایط بعد از انقلاب صنعتی است که به مرور توسط سایر جوامع از جمله ایران اقتباس و تقلید شد. اگرچه با وقوع انقلاب مشروطه احزاب سیاسی در ایران تشکیل شدند، اما با ظهور حکومت پهلوی، تثبیت دموکراسی و تشکیل نظام حزبی با مشکل مواجه گردید. فرهنگ سیاسی غالب در ساختار اجتما...

یدة اصلی نوشته این است که علاوه بر کارکردهای ایجابی و امنیت‎ساز، چهرة دیگر انتخابات در جمهوری اسلامی پدیدارسازی سطوح مختلفی از بی‎ثباتی سیاسی و بستری برای وقوع رخدادها، مسائل و چالش‎‌های امنیتی و تهدیدات اجتماعی بوده و چنین نقشی متأثر از نوع کنش‌گری و رفتار سیاسی سه ضلع اصلی انتخابات، یعنی نهادهای حاکمیتیِ اجرایی و نظارتی، الگوی رقابت احزاب و جناح‎‌های سیاسی و الگوی رفتار انتخاباتی مردم و گروه‌ه...

بررسی مشارکت سیاسی نشان می دهد که این مولفه به عنوان یکی از شاخص های توسعه سیاسی در نازل ترین سطح آن یعنی رأی دادن بسیار مطلوب بوده است. در حالی که فعالیت روزنامه های منتقد و احزاب سیاسی به عنوان سطوح بالای مشارکت در حد بسیار نازل قرار دارد و لذا بر این اساس شاخص مشارکت سیاسی در این دوره به حد مطلوب نبوده است. از آنجایی کهوی هیچ سهمی را برای احزاب سیاسی جهت دخالت در امور سیاسی قائل نمی شود، بنا...

این مقاله به تحلیل رویکرد مطبوعات سیاسی نیمۀ دوم سال 1329 به جنبش ملی شدن صنعت نفت ایران می‌پردازد. این تحلیل با هدف تعیین میزان تأثیر مطبوعات سیاسی این دوره بر روند شکل‌گیری و به ثمر رسیدن این جنبش انجام گرفته است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است و برای گردآوری اطلاعات از مطالعۀ اسنادی و کتابخانه‌ای بهره گرفته شده است. برای انجام این پژوهش با استفاده از روش نمونه‌گیری کوتایا انتخاب موجه، 269 سرمق...