تمثیل از عناصر مُهمّ در داستان­پردازی و بهترین روش برای بیان مسائل عرفانی و فلسفی و یکی از شیوه­های مؤثّر در فهم مُخاطب به شمار می­رود. بررسی مثنوی سیر العباد الی المعاد سنائی غزنوی، نشان می­دهد، سنائی از عنصر تمثیل، بهرۀ فراوانی برده است. سؤال اصلی این نوشته آن است که سنائی، بیشتر از چه نوع تمثیلی برای بیان موضوعات و مفاهیم و مقاصد تعلیمی خود سود برده است؟ این نوشته با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی ...

خاقانی-همچنان که خود می گوید- در سخن پروری، طریق غریبی دارد. او از نخستین شاعران پارسی است که رفتار هنری ویژه و سازمانمندی را در پیش گرفته و سخنش از بوطیقای مشخصی پیروی می کند. برجسته ترین شاخصِ سطح فکری طریق غریب او، استفاده ی گسترده از یک پشتوانه ی فرهنگی سترگ است. خاقانی با بهره گیری از این پشتوانه به عنوان ماده ی خام، دست به خلق مضامین، تصاویر و تعابیر دیگرگون و بدیعی می زند تا سخن را از دام...

زبان مولانا، زبان مردم است که بیشتر با اصطلاحات عوامّ سر و کار داشته است و عقاید و افکار عامّه نیز در آثارش فراوان دیده می شود. از عوامل مهمّی که به مثنوی ارزش ویژه ای بخشیده است و از لوازم ارتباط بین طرز بیان مثنوی با شیوه بلاغت منبری او می باشد؛ فرهنگ و لغت عامیانه از یک طرف و معانی عالمانه از طرف دیگر است. بیان قصّه ها و تمثیلات و درج مثلها و خطابه ها که مثنوی مجموعه ای از این مواد است، ذخیره فر...

در این پژوهش به بررسی تحول معنایی و ساختاری نماد در شعر معاصر فارسی پرداخته ایم.نماد یکی از عناصرمهم زیبایی سخن در شعر معاصر است.گستره دامنه تأویل پذیری نماد ،ایجاب می کند شناخت درستی از عوامل ایجاد آن داشته باشیم.این بررسی نشان داد شرایط اجتماعی،سیاسی،اقتصادی،روحی و شخصی هرشاعر در شکل گیری نماد موثر است.نماد های جدید وهمچنین تغییر معنای متعارف نماد های پر کاربرد(تحول نماد) ، به جهت جلوگیری از ...

ادبیات مقاومت به عنوان یکی از انواع جدید ادبی، در بسیاری از کشورهای عربی و غیر عربی، رایج است. برخی شاعرانِ این عرصه، سهم بسزایی در روند تصویر آفرینی­های زیبا و خیال انگیزی­های پویا داشته­اند که محمدعلی شمس­الدین شاعر متعهد لبنانی یکی از آن شاعران است. او از یک سو همچون دیگر شاعران نو پرداز معاصر برای بیان دیدگاه­های خویش، از طریق به کارگیری فراوان پارادوکس به آشنایی زدایی دست زده و بدین شیوه شع...

بی‌تردید انقلاب اسلامی ایران به‌عنوان یک پدیدۀ منحصر‌به‌فرد، تحولات عظیم سیاسی، اجتماعی و فرهنگی را در جامعۀ ایران، به‌همراه داشته‌است. عناصر و پیامد‌های مهم انقلاب اسلامی، مبارزه با استعمار و استعمار‌ستیزی بوده‌است. قطعاً شعر فارسی نیز در نشان‌دادن این پیام، نقش آشکاری ایفا کرده‌است و همواره تلاش کرده‌است تا نسبت به پدیدۀ استعمار و خطرات احتمالی آن مسئول باشد. در این پژوهش، تلاش شده‌است تا مصاد...

امروزه، رفاقت‌های نامشروع زنان و مردان در کشورهای اسلامی رایج شده و به تبع آن اشعار بسیاری در توصیف زن و عشق به او سروده شده و در رسانه‌ها پخش می‌شوند. این فرهنگ، خلاف توصیه‌های شریعت به عفاف است. این موضوع (تشبیب) گرچه در آثار علمای متأخر چون شیخ انصاری اشاره شده است، ولی به منظور پیشگیری از ابتذال نیاز به تبیین و روشنایی حواشی آن در جامعه­ی امروز، احساس نیاز می‌شود. شیخ انصاری در مکاسب</e...

زمینه: بی‌تردید سینمای ایران یکی از مهم‌ترین ابزار فرهنگی و هنری قدرتمند در جهان چند فرهنگی امروز به شمار می‌رود. با ورود سینما به ایران در دوران مشروطه، اغلب هنرمندان تلاش کردند ضمن شناخت مدیوم سینما، به راهکارهای مورد نیاز ساخت یک فیلم نیز دست پیدا کنند. به همین جهت، سینما خیلی زود در ایران رشد کرد و بخش بزرگی از جامعۀ ایرانی، مخاطب اصلی سینمای بومی ایران شد. عمده تولیدات سینمایی ایران مربوط ...

به دنبال تشکیل خانواده که نظام آن مبتنی بر حق و تکلیف متقابل است، تکالیف زناشویی زوجین نیز برقرار شده و هر یک از زن و مرد دارای حقوق و تکالیفی می‌گردند که از جمله این تکالیف، تمکین زوجین از یکدیگر است. اما نکته مهمی که در این رابطه وجود دارد این است که در رابطه زناشویی، معمولاً مفهوم عدم تمکین را صرفاً برای تخلف زوجه از وظایف زناشویی بکار می‌برند؛ در حالیکه امکان نشوز و تخلف زوج نیز متصور است. پس...

شعر دفاع مقدس در ذات و اصالت خود، دارای کارکردهای نمادین و اسطوره­ای است. این کارکردها به لحاظ ماهیت، ماندگار و پایدار و از ویژگی­های «فرامکانی» و «فرازمانی» برخوردارند. نمادها و مفاهیم وابسته به آن مانند؛ نقاب و اسطوره، همواره در دو حوزة معناگرایی و تصویرآفرینی شعر دفاع مقدّس نقشی عمیق داشته‌اند و همین دو خصلت ادبی، سبب شده است تا در سازوکار سرایندگی، به شکلی کارآمد مورد توجه قرار گیرند. قیصر ا...