تاکنون متون مختلفی درباره اصطلاحات و ضرب المثل های رایج در دورة قاجار منتشر شده اند، ولی چون این متون بیشتر ناظر بر فهرست واژگان هستند و در قالب جمله ارائه نشده اند، نمی توانند تصویر روشنی از «زبان فارسی گفتاری» این دوره در اختیار بگذارند. به همین دلیل تصور رایج از گفتار مردم دوره قاجار، همان جملات دیریاب و دشواری است که در متون برجا مانده از آن زمان باقی دیده می شود. با وجود این، آنچه می تواند...

اصطلاح زاویه دید که عموماً در مورد آثار داستانی به کار می رود، کمتر در متون نمایشی مورد بررسی قرار گرفته است. از آنجا که زاویه دید بیشتر به صورت مفهومی روایی که در ارتباط نزدیک با انواع روایتگران قرار دارد، درنظر گرفته می شود؛ در ابتدا می توان با استفاده از ابعاد رواییِ دستورصحنه‏ها یا دیالوگ‏های نمایشی، بسیاری از رده بندی‏ها و نظریه‏های مرتبط با زاویه دید در ادبیات داستانی را به حوز? درام هم گست...

تئوری ادب به عنوان موضوعی در حوز? کاربردشناسی، میتواند به شخصیت پردازی داستان ها کمک کند. این تئوری موضوعی ظریف در حوز? کاربرد شناسی است که معمولا توسط مترجمین نادیده گرفته می شود. تحقیق پیش رو، تاثیر اتخاذ هریک از روش های ترجمه آشکار و پنهان را در ترجم? راهکار های ادب بر ترسیم شخصیت ها در نمایشنامه های ترجمه شده از انگلیسی به فارسی مورد مطالعه قرار داد. به این منظور، سه نمایشنامه برای انجام ای...

گابریل مارسل فیلسوفِ اگزیستانس، نمایشنامه نویس، موسیقی دان، منتقد تئاتر و موسیقی معاصر فرانسوی است. نمایشنامه های مارسل پیوندی ناگسستنی با مفاهیم فلسفی او دارد. مارسل خود می گوید که عشق به موسیقی و تئاتر در او از علاقه پرُشور به فردیت موجودات و جذابیت مقاومت ناپذیر رازهای بی پایان به سوی حقیقت سرچشمه می گیرد. مارسل در فلسفه اگزیستانس راه امید را برای انسان می گشاید؛ در نمایش هایش انسان و موقعیت ه...

روایت شناسی که یکی از نظریه های پرکاربرد در پژوهش های ادبی معاصر به شمار می رود با نمایشنامه به عنوان یکی از ژانرهای سه گانه ی ارسطویی ادبیّات پیوند نزدیکی دارد و از میان متون ادبی کلاسیک، ظرفیّت نمایشی قابل ملاحظه ی لیلی و مجنون، باعث جلب نظر نمایشنامه نویسان شده است. این پژوهش به تحلیل و تطبیق روایت در دو نمایشنامه ی لیلی و مجنون پری صابری در ادبیّات فارسی و مجنون لیلی احمد شوقی در ادبیّات عربی م...

در پژوهش حاضر یکی از پرمخاطب ترین ترجمه های نمایشنامه در انتظار گودو، از زبان انگلیسی به فارسی مورد بررسی قرار گرفت تا راهبردهای دستکاری به کار گرفته شده در فرایند ترجمه آن شناسایی و بر اساس میزان بسامد مشخص شود. در این مطالعه موردی از پیکره دوزبانه متشکل از ترجمه انگلیسی در انتظار گودو، به کوشش نویسنده اصلی آن ساموئل بکت، و ترجمه فارسی علی اکبر علیزاده بهره گرفته شد. سپس، راهبردها و اقسام دست...

با توجه به دستاوردهای علم زبان‌شناسی نقش­گرا، درک پیام متن برای مخاطب، صرف دانش زبانی و آشنایی با معانی واژگان و عبارات و نیز دستور صوری جملات امکان­پذیر نیست؛ بلکه باید دانست صورت­های مختلف زبانی متناسب با نقش ارتباطی خود در موقعیت­های متفاوت، ساختارهای متفاوتی به عنوان ساخت اطلاعی می­گیرند که دلالت ارتباطی معنایی دارند. از جمله ساخت­های اطلاعی نشان­دار، ساخت­های کانونی شده است. نمایشنامه «شهر...

نمایشنامه از انواع ویژة ادبی است که ضمن در بر داشتن خصایص یک متن ادبی، خصوصیت‌های دراماتیک منحصر به فردی دارد که تنها بر صحنة اجرا، تمام و کامل می‌شود. «شهرزاد» اثر ماندگار پدر نمایشنامه‌نویسی عربی، یعنی توفیق الحکیم، با استناد به داستان هزار ویک شب در جامه‌ای فلسفی ابداع شده‌است و نه تنها در بُعد اندیشگانی، بلکه از نظر ادبی نیز حائز اهمیت است. این اثر دو بار به زبان فارسی از سوی آقایان آیتی و ش...

ظهور مکرر صور خیال شیوه تبیین عنصر مضمون در آثار فاخر ادبی است که نمود آن در تکرار تصاویر ذهنی نمایشنامه اتللوی شکسپیر پیدایش متناوب مضمون صدا، موسیقی و هارمونی را در پی داشته است. پژوهش حاضر دربردارنده بررسی دو ترجمه فارسی از نمایشنامه اتللوی شکسپیر به منظور بررسی انتقال صور خیال موسیقایی در طی فرآیند ترجمه می باشد. به این منظور این پژوهش به بررسی راهکارهای اتخاذ شده مترجمان فارسی زبان در 56 م...

ترجمة نمایشنامه همواره کاری دشوار قلمداد شده است. این واقعیت که نمایشنامه به منظور اجرای بر صحنه نگاشته می‏شود، موجب خواهد شد مترجم علاوه بر وفاداری و صحت ترجمة متن اصلی، نکات مهم دیگری را نیز در نظر داشته باشد. مهمترین این نکات، کنش دراماتیک است که اگر مترجم تنها درصدد ترجمة ادبی متن باشد، به کلی از میان می‏رود. در پژوهش حاضر دو ترجمة متفاوت از نمایشنامة غرب حقیقی نوشتة سم شپرد مورد بررسی قرار...