یک رویکرد عمد در تبیین مفهوم نظریۀ سیاسی توجه انحصاری به ویژگی توصیفی بودن آن است. این رویکرد در دهه‌های میانی قرن بیستم رویکرد غالب محسوب می‌شد. اما پس از فروپاشی برنامۀ سراسری پوزیتیویسم فضای نظریه‌پردازی سیاسی به‌طور چشمگیری متحول شد و توجه به تجویز و معطوف دانستن نظریه‌پردازی سیاسی به ارزش‌ها و آرمان‌های زندگی سیاسی تا حد زیادی مورد توجه قرار گرفت. اساس رویکرد پژوهش حاضر به نظریۀ سیاسی توجه...

مقوله‌‌ی عدالت و حکمرانی عادلانه از امهات فلسفه‌‌ی سیاسی است که می‌‌‌‌‌کوشد تکاپو برای استقرار جامعه‌‌ی عادلانه را در جوامع قدیمی تابه‌‌‌‌‌امروز بررسی کند. در اندیشه‌‌ی ایرانی- اسلامی نیز این مسأله اهمیت اساسی دارد. مقاله‌‌ی حاضر با بهره‌‌‌‌‌گیری از نظریه‌‌ی هنجارگرایی و زیست‌‌جها‌‌‌‌‌‌‌ن، این پرسش را مطرح کرده است که مؤلفه‌‌‌‌‌های شکل‌‌‌‌‌دهنده و مقوم حکمرانی عادلانه چیست؟ مدعای ما آن است که د...

افزایش نرخ جرایم در سال­های اخیر در ایران (خصوصاً در شهرتهران)، توجه به موضوع همنوایی با هنجارهای اجتماعی را برجسته کرده است. در این میان، مطالعه شرایط و موقعیت­هایی که کنش را ایجاد می­کند (مبتنی بر هنجارگرایی یا هنجارگریزی، بر مبنای روایت کنشگران اجتماعی و ارائه یک سنخ­شناسی از تیپ­های همنوایی و یا ناهمنوایی)، حوزه­ای عمدتاً مغفول مانده در جامعه­شناسی ایرانی است. از این­رو، پژوهش حاضر با اتخاذ ...

در زندگی اجتماعی تعامل و ارتباط سبب گسترش اندیشه‌ها‌ی اجتماعی می‌شود. تداوم زندگی اجتماعی در میان تحولات دنیای امروز جز با مدد از مفاهیم سرمایه‌ اجتماعی و به ویژه اعتماد دشوار است. سرمایه‌ی اجتماعی روابط اجتماعی را سرمایه‌ی یک جامعه می‌داند. این رویکرد دارای سه مؤلّفه‌ی هنجار، اعتماد و مشارکت است. جریان توجه به مفاهیم سرمایه‌ی اجتماعی پیوسته تداوم داشته و مصادیق آن را در ذهن و زبان اندیشمندان گذ...

      گسترش شهرنشینی و شکل­گیری نیازهای جدید، برنامه­ریزی را از نگاهی فیزیکی- کالبدی به سمت توجه بر جنبه­های اجتماعی زندگی شهری معطوف نموده است. تحت تأثیر این نیازها و آگاهی­های جدید مفاهیم نوینی در قلمرو برنامه­ریزی و توسعه شهری مطرح شده است. سرمایه اجتماعی یکی از موضوعاتی است که ایجاد، حفظ و غنا بخشی به آن از اهداف اصلی توسعه شهری پایدار به شمار می­رود. مقاله پیش رو بررسی رابطه بین سرمایه اجت...

ازرویکردهای نوین جامعه‌شناسی«سرمایه‌ی‌اجتماعی»  است. در سایر علوم نیز به آن توجّه شده، ارتباط اساس این رویکرد است. از آن به عنوان سرمایه‌ای در کنار سایر سرمایه‌ها(انسانی، مادّی، فیزیکی و ...) نام می‌برند. مؤلّفه‌ها‌ی اصلی آن هنجارگرایی، اعتماد و مشارکت است. مفاهیم سرمایه‌ی اجتماعی را در نظرات اندیشمندان قدیم می‌توان یافت؛ ازجمله سعدی که به سبب سفرهای متعدد با زندگی جوامع عصر خویش آشنایی داشته است....

نقش عوامل معنوی و نرم­افزاریِ قدرت در پیروزی انقلاب اسلامی ایران بسیار برجسته است. چنانچه این انقلاب با حداقل عنصر خشونت و بدون نقش حمایتگرایانه دو ابرقدرت عصر و با تکیه بر منابع هویتی- فرهنگی خویش به پیروزی دست یافت و مدل مردم­سالاری دینی به عنوان هویت فرهنگی این نظام مطرح شد. مدلی که دو گفتمان مسلطِ لیبرالیسم غربی و سوسیالیسم شرقی را به چالش اساسی کشاند. پرسش اصلی این مقاله این ...

سرمایة اجتماعی از مفاهیم مهم در علوم اجتماعی و جامعه‌شناسی نوین و وجود آن از عناصر ضروری برای رسیدن به اهداف متعالی جامعه و انسجام اجتماعی است. از آنجا که قرآن منبع اصلی معارف اسلامی است، هدف اساسی این پژوهش بیان مؤلفه‌های قرآنی سرمایة اجتماعی و سپس یافتن عوامل علّی تاًثیرگذار، زمینه‌ای، مداخله‌گر، و راهبردهای آن بود. پژوهش حاضر، بر اساس نوع هدف بنیادی و به لحاظ روش کیفی و دارای رویکرد استقرایی ا...

سابقه‌ امنیت در شهر را همزمان با مفهوم اجتماع و جامعه شهری می‌دانند. امروزه در برداشت از امنیت و احساس آن افزون بر نبود تهدید، وجود شرایط مطلوب براى تحقق اهداف و خواسته‌های جمعى نیز مد نظر است. این گفتمان بر نگرشى ذهنى و تفسیر گرایانه از خطرات غیرمادی مبتنى است و بر توانایى‌هاى نرم‌افزاری و سرمایه‌های غیر مادى تأکید دارد. یکى از سرمایه‌های غیرمادى مورد تأکید در این تحقیق سرمایه‌ اجتماعى است که ...

سابقه­ امنیت در شهر را همزمان با مفهوم اجتماع و جامعه شهری می دانند. امروزه در برداشت از امنیت و احساس آن افزون بر نبود تهدید، وجود شرایط مطلوب برای تحقق اهداف و خواسته های جمعی نیز مد نظر است. این گفتمان بر نگرشی ذهنی و تفسیر گرایانه از خطرات غیرمادی مبتنی است و بر توانایی­های نرم افزاری و سرمایه های غیر مادی تأکید دارد. یکی از سرمایه های غیرمادی مورد تأکید در این تحقیق سرمایه­ اجتماعی است که ...