فضای ماورای جو عبارت است از فضایی که از آخرین نقطه محدوده هوایی فوقانی قلمرو هر کشور شروع می‌شود و شامل ماه و دیگر اجرام سماوی می‌گردد. حقوق فضای ماورای جو عبارت است از مقررات حاکم بر اکتشاف و بهره‌برداری از فضای ماورای جو که از زمان اولین پرتاب ماهواره به فضا در سال 1957 توسط انسان شروع به رشد و توسعه کرد. یکی از اصول مهم حقوق بین‌الملل نیز که شکل قاعده آمره پیدا کرده است، قاعده ممنوعیت توسل ب...

فضانوردان به عنوان فرستادگان بشریت در فضای ماورای جو همواره در معرض تهدیدهای گوناگون قرار دارند. از همین رو تکلیف به امداد و نجات فضانوردان و بازگرداندن آنان از همان ابتدای تلاش برای قاعده‌مند کردن استفادة انسان از فضای ماورای جو مورد توجه قرار گرفت و در معاهدۀ فضای ماورای جو به طور کلی و در موافقت‌نامۀ امداد و نجات به طور خاص به آن پرداخته شد. با وجود اینکه تا کنون مجالی عملی برای آزمودن ترتیب...

شاید در بدو امر، تدوین و توسعه حقوق بی ن الملل فضای ماورای جو، صرف ا بًه کمیته استفادهصلحآمیز از فضای ماورای جو (کوپوس) 1، نسبت داده شود. لیکن، مدنظرقراردادن گستردگی فضای ماورای جو و توسعه فناوریهای نوین بهویژه در زمینه مخابرات، روشن م ینماید که سازما نهای بین المللی و منطقه ای دیگری نیز وجود دارند که هریک به تناسب موضوع فعالیت خود، با فضای ماورای جو و حقوق حاکم بر آن، مرتبط میشوند. اعمال این سا...

     مقاله حاضر که به فضای ماورای جو با رویکردی حقوق بشری نگریسته، پس از بیان مفهوم، پیشینه و عقاید مخالفان اصل میراث مشترک بشریت در فضای ماورای جو، به تحلیل عناصر پنج­گانه­ی آن شامل: غیرقابل تخصیص بودن، تقسیم منصفانه منافع، نفع بشریت، مدیریت بین­المللی و استفاده صلح­آمیز پرداخته است که مهمترین دستاورداین مقاله، پاسخ به برخی از چالش­های موجود در زمینه­ی­ شناسایی فضای ماورای جو به عنوان میراث مش...

در ابتدای عصر فضا جامعۀ بین‌المللی با چالش تعیین هنجارهای حاکم بر فعالیت انسان‌ها در فضای ماورای جو روبرو بود. در این میان مسئلۀ حاکمیت، تملک و حقوق اموال در فضا یکی از پیچیده‌ترین مسائل پیش‌ رو بود. پرسش این بود که آیا دولت‌ها می‌توانند حاکمیت سرزمینی خود بر کرۀ زمین را به فضای ماورای جو انتقال دهند و فضای ماورای جو و اجرام آسمانی را تملک کنند؟ راه‌حلی که در آن زمان پیشنهاد شد، ممنوعیت حاکمیت ...

فضانوردان به عنوان فرستادگان بشریت در فضای ماورای جو همواره در معرض تهدیدهای گوناگون قرار دارند. از همین رو تکلیف به امداد و نجات فضانوردان و بازگرداندن آنان از همان ابتدای تلاش برای قاعده مند کردن استفاده انسان از فضای ماورای جو مورد توجه قرار گرفت و در معاهدۀ فضای ماورای جو به طور کلی و در موافقت نامۀ امداد و نجات به طور خاص به آن پرداخته شد. با وجود اینکه تا کنون مجالی عملی برای آزمودن ترتیب...

با توجه به ماهیت جهانی فعالیت‌‌های فضایی، با پدیدۀ نوظهور کاربرد انرژی هسته‌‌ای در فضا (NPS) مواجهیم که از 4 ژانویۀ 2004 به اوج خود رسیده و امکان سفر انسان و روبات‌‌ها را به کرۀ ماه، مریخ و عمق فضا تسهیل کرده است. امروزه با استفاده از این سوخت می‌‌توان سفرهای سه‌ساله را در 90 روز انجام داد. «پروژۀ تیتان» به‌تازگی از سوی «ناسا» مطرح شده که با استفاده از راکتورهای شکافت هسته‌‌ای می‌‌توانند نیروی ...

با شروع و افزایش فعالیت کشورها در فضا مسله حفاظت از این ناحیه مطرح شده و متوجه می شویم این منطقه از گیتی به شدت مورد غفلت واقع شده است. بنابراین نیاز به تدوین قواعد و قوانین جدید به شدت ضروری می نماید.چراکه اصول و قوانین فعلی بسیار محدود هستند.

از زمان پرواز یوری گاگارین، فضانورد روسی تا کنون رقابت برای تسخیر فضا ابتدا بین اتحاد شوروی و امریکا و سپس بین سایر بازیگران آغاز شده است. همزمان با این رقابت، مجموعه ای از اصول، هنجارها، قواعد و رویه های تصمیم گیری جهت تدوین و اجرای رژیم هوافضا آغاز شده است. از روزهای آغازین عصر فضا، سازمان ملل متحد تلاش های بسیاری را برای ایجاد مجموعه ای منسجم و مدون از قوانین برای فضای ماورای جو و فعالیتهای ...