مولانا حیوانات و حکایت‌های آن‌ها را برای بیان و تعلیم آموزه‌های اخلاقی، فلسفی و عرفانی هنرمندانه از دل شعر، تمثیل و رمز تصاویر زیبا و نغز می‌آفریند و کلام خود را در کمال زیبایی به نمایش می‌گذارد، و از کنایات، ضرب المثل‌ها و باورهای عامیانه مربوط به هر حیوان در بیان این آموزه‌ها استفاده می‌کند. بر همین اساس مقاله حاضر با عنوان بررسی تطبیقی دو حیوان عنکبوت و زنبور عسل در قرآن و «مثنوی» ر...

مولانا حیوانات و حکایت‌های آن‌ها را برای بیان و تعلیم آموزه‌های اخلاقی، فلسفی و عرفانی هنرمندانه از دل شعر، تمثیل و رمز تصاویر زیبا و نغز می‌آفریند و کلام خود را در کمال زیبایی به نمایش می‌گذارد، و از کنایات، ضرب المثل‌ها و باورهای عامیانه مربوط به هر حیوان در بیان این آموزه‌ها استفاده می‌کند. بر همین اساس مقاله حاضر با عنوان بررسی تطبیقی دو حیوان عنکبوت و زنبور عسل در قرآن و «مثنوی» ر...

امروزه در پرتو مطالعات میان­رشته­ای می­توان به درک و خوانش متفاوتی از متون ادبی دست یافت و از آنها لذتی دوچندان برد. مقالۀ حاضر با بهره­گیری از چنین رویکردی، با استفاده از نظریۀ جُرم­شناسانۀ «پنجرۀ شکسته»، برخی حکایت­ها و ضرب­المثل­های ادبیات فارسی را بازخوانی کرده است. این نظریه می­گوید: اگر جلوی ناهنجاری­ها و جرم­های کوچک گرفته نشود، جرم­های بزرگ به وقوع خواهد پیوست. در مقدمه نحوۀ شکل­گیری این...

بسیاری از نکات، مضامین و موضوعات اجتماعی، علمی، و درباری و... حتی گاه جزئی-ترین آن ها در شعر نظامی انعکاس یافته و می توان موارد یاد شده را از خلال ابیات او استخراج کرد. وجود لغات، اصطلاحات و اشارات عامیانه و وفور و بسامد بالای ضرب-المثل های گوناگون در شعر نظامی ـ و به طور ویژه در منظومه ی خسرو و شیرین ـ یک منبع مهم مردم شناسی را به ما معرفی می کند. اطلاعات به دست آمده از اشعار او می تواند مورد ...

فرهنگ عامه هر منطقه، شناسنامه ی آن محسوب می شود و شایسته و سزاوار حفظ و نگهداری است. فرهنگ هر شهر و کشوری نشانه ی تمدن و شعور ملی آن سرزمین است. با شناخت فرهنگ مناطق گوناگون علاوه بر حفظ و پاسداری از آن، به مردم منطقه بها و ارزش داده شده و آنان نیز در حفظ و اجرای آداب و رسوم خود تشویق می شوند. با هجوم فرهنگ بیگانه به سرزمین ها، خیلی از جوانان اعتقاد و عمل به آداب و سنن گذشته را کوته فکری می...

باورهای عامیانه به عنوان یکی از صورت­های اساسی فرهنگ عامه و فولکلور ملت­ها، به مثابه­ی شمشیری دو دم است؛ از یک طرف می­تواند روند توسعه را در سراسر وجود خود تسریع نماید، و از طرف دیگر قادر است چون ترمزی عمل نماید، جلوی روند توسعه را بگیرد. باورهای عامیانه ممکن است محصول ذهن جمعی مردم مانند ضرب المثل­ها، امثال الحکم، یک بیت شعر یا حدیثی باشد که به مرور زمان، ذهن جمعی توده­ های مردم آن را پذیرفته ...

هویت فرهنگی مردم یک جامعه شامل باورها، عقاید و آداب و رسوم آن قوم است . در این مجموعه جلوه های مختلف هویت فرهنگی در آثار سه نویسنده ی معاصر: احمد محمودو علی اشرف درویشیان و سیمین دانشور بررسی شده است. عناصر فرهنگی با مولفه های مختلفی مانند باورها و اعتقادات دینی و مذهبی و شکل های مختلف حضور این باورها در زندگی عملی شخصیت ها، باورهای عامیانه، عقاید خرافی، کنایه ها و ضرب المثل ها، آداب و رسوم گو...

مثنوی غنایی بلقیس و سلیمان اثر احمدخان صوفی شاعر هندی قرن 13 و 14 هـ. ق.به تقلید از خسرو و شیرین نظامی سروده شده است.در این پژوهش نسخه چاپ سنگی این اثر به همراه شرح احوال و آثار دیگر این مولّف معرّفی گردیده ، ضمن تبیین مستند داستان قرآنی بلقیس و سلیمان به ویژگی های معراجیّه و ساقی نامه آن پرداخته و جنبه های ادبی ، زبانی و بلاغی متن کاویده و گزارش شده است.در بررسی موضوعی متن پس از مقایسهروایت های ز...

فرهنگ مردم از مضامین مهم آثار سه تن از نویسندگان اقلیم جنوب ایران یعنی «سیمین دانشور» ، «احمد محمود» و «منیرو راونی پور» است «سیمین دانشور» متولد شیراز است و توجه خاصی به «فرهنگ مردم» دارد به طوری که نام برخی آثارش مانند «سَووشون» و «بَخت گُشایی» بر گرفته از عناصر فرهنگ مردم است او علاوه بر آنکه به فرهنگ مردم جنوب ایران هم توجه دارد، به فرهنگ مردم دیگر مناطق ایران هم پرداخته است و تا حدودی می تو...

چکیده محمد حسین بهجت تبریزی متخلص به شهریار، از ستاره های درخشان شعر و ادب معاصر است که با اندک مطالعه و دقت در اشعار او به عمق آشنایی و انس شاعر با فرهنگ اسلامی، قرآنی پی می بریم. علاوه بر این در شعر او، تاریخ، آداب و رسوم ملت ها، مسایل سیاسی، اجتماعی انعکاس یافته است. که همگی بیانگر وسعت دید واندیشه شاعر است. زبان شعر شاعر ساده و به زبان مردمان روزگارش نزدیک است زیرا شخصیت های منعکس شده در ...