پدیده مادن–جولیان ( MJO) در شمار پدیده‌های مهم جوی-اقیانوسی در گستره‌های استوایی اقیانوس هند و آرام است. فاز 1 MGO در پیکر یک سامانه بارش همرفتی در پهنه باختری اقیانوس هند استوایی پدیدار می‌گردد. پس از این، سامانه بارش‌زا در پیکر فازهای 2 تا 8 بخش‌های مرکزی اقیانوس آرام به پیشروی خاورسوی خود ادامه می‌دهد. پژوهش‌های پیشین نشان‌دهنده آن است که در هنگام رخداد فاز 1 MGO بخش بزرگی از کشور به‌ویژه گس...

تلاش‌های گسترده‌یی به‌منظور ارزیابی پتانسیل وقوع سونامی و توسعه‌ی سامانه‌های کاهش اثرات زیان‌بار آن در منطقه‌ی اقیانوس هند صورت گرفته و در حال انجام است. مهم‌ترین این تلاش‌ها، بررسی تکتونیک منطقه‌ی اقیانوس هند و تعیین نواحی سونامی‌خیز در این اقیانوس است. براساس مطالعات صورت گرفته، به‌طور کلی مهم‌ترین نواحی سونامی‌خیز در منطقه‌ی اقیانوس هند به دو دسته تقسیم شده‌اند: ناحیه‌ی فرورانش اندونزی در قس...

مطالعه آب‌و‌هوای شمال اقیانوس هند از نظر تجاری، اقتصادی و نظامی برای کشور ایران پر‌اهمیت است. از جمله مهمترین اثرهای این اقیانوس ایجاد بادهای باران‌زای موسمی است که سبب ایجاد باران‌های فصلی در ایران و همچنین آب گرم استوایی می‌شوند. در این تحقیق با استفاده از داده‌های به‌‌دست آمده از دمای سطح دریا و تنش باد، تجزیه‌و‌تحلیل توابع متعامد تجربی و تجزیه‌و‌تحلیل طیفی مدهای غالب دمای سطح دریا و تنش باد...

بی‌هنجاری‌‌های دمای سطح آب اقیانوس هند و دریای عرب می‌تواند در تغذیه رطوبتی و شکل گیری سامانه‌های جوّی نقش مؤثری داشته باشد در این تحقیق، به‌منظور شناسایی ارتباط بی‌هنجاری‌‌های دمای سطح آب و بی‌هنجاری‌‌های بارش در نیمه جنوبی ایران، ابتدا به‌صورت موردی منابع رطوبتی و  نحوه انتقال رطوبت با استفاده از برون‌داد مدل ARPEG و محاسبه بردار شار رطوبت ویژه،  همگرایی و واگرایی آن در  ترازهای پایین جوّ بررسی...

بی هنجاری های دمای سطح آب اقیانوس هند و دریای عرب می تواند در تغذیه رطوبتی و شکل گیری سامانه های جوّی نقش مؤثری داشته باشد در این تحقیق، به منظور شناسایی ارتباط بی هنجاری های دمای سطح آب و بی هنجاری های بارش در نیمه جنوبی ایران، ابتدا به صورت موردی منابع رطوبتی و  نحوه انتقال رطوبت با استفاده از برون داد مدل arpeg و محاسبه بردار شار رطوبت ویژه،  همگرایی و واگرایی آن در  ترازهای پایین جوّ بررسی شد...

درحالی‌که توجه جهانی به سمت پدیده سونامی به‌خصوص در مناطق شرقی اقیانوس هند در نزدیکی اندونزی افزایش یافته، مکران غربی که در شمال غرب اقیانوس هند و در دریای عمان واقع است به‌عنوان یک ناحیه دارای پتانسیل خطر سونامی کمتر مورد توجه واقع شده است. عدم رخداد زمین‌لرزه طی سالیان طولانی در این ناحیه احتمال قفل‌شدگی مکران غربی را افزایش داده که در این صورت می‌توان انتظار داشت که خطر سونامی بالقوه‌ای در آ...

بارش‌های سیل‌آسای (زمستان 2015 و بهار 2016) در کشور خسارات مالی و گاهی جانی جبران‌ناپذیری را به همراه داشته است. بررسی داده‌های دیدبانی نشان می‌دهند که مقدار مجموع بارش در برخی از ایستگاه‌های واقع در غرب کشور در ماه آوریل 2016 بیش از 3 برابر میانگین بلندمدت آن‌ها می‌باشد. افزایش دمای آب سطح دریاها می‌تواند نقش مهمّی در این رخداد داشته باشد. از این رو، در این پژوهش ارتباط وقوع این بارش‌ها با تغیی...

تحت تأثیر اقدامات تیمور در آسیا، مسیر خلیج فارس- خراسان در آغاز قرن نهم به مهمترین مسیر برای تجارت داخلی و خارجی ایران تبدیل شد. ضربات سنگین جنگهای تیمور بر مراکز اقتصادی و تجاری اردوی زرّین، شرق دریای سیاه، آسیای صغیر، سوریه، شمال هند و غرب ایران، جنگهای مکرّر با جغتاییان در آسیای مرکزی، و انتقال پایتخت به ماوراءالنّهر و خراسان، از جمله مهمترین این اقدامات بود. در نتیجه، حفظ و فعال کردن محور خلیج...

تغییرات شگرف در حوزههای گوناگون اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، و زیست‌محیطی، عدم قطعیت و افزایش سطح خطرپذیری از مهم‌ترین موانع پیش روی تصمیم گیرندگان در سطوح سازمانی و ملّی برای اتخاذ تصمیم-های مناسب در حوزه‌های گوناگون راهبردی و عملیاتی است. از سوی دیگر، سواحل مکران به‌عنوان راه اتصال ایران و حتی تمامی کشورهای مشترک‌المنافع حوزه آسیای مرکزی، قفقاز و شرق اروپا به دریاهای آزاد ژئوپلیتیک و قرار گرفتن در...

ب با شناسایی جریان‌های سطحی به‌صورت ماهانه در یک حوزۀ اقیانوسی می‌توان به شناسایی نحوۀ تجمع آلاینده‌ها، جبهه‌های دریایی و نیز پیچک‌های دریایی دست یافت. جریان‌های سطحی از ترکیب دو مؤلفۀ جریان اکمن (جریان ناشی از باد) و جریان زمینگرد (جریان ناشی از تغییر ارتفاع سطح آب)، به‌دست می‌آید. از آن‌جا که روش‌های اندازه‌گیری میدانی جریان‌های اقیانوسی مشکل و زمان‌بر است، در این مقاله از داده‌ه...