مسئلة عقلانیت علم، نیازمند بستری برای طرح چیستی عقلانیت است تا در چهارچوب مفهومی از عقلانیت، بتوان چگونگی عقلانیت ماجرای علم را به تصویر کشید. نگارنده در این مقاله تلاش می‌کند تا با استفاده از مفهوم عقلانیت هدف ـ وسیله نشان دهد که چگونه می‌توان چنین بستری را فراهم آورد. برای این کار می‌بایست علم را به‌ عنوان یک فرایند در نظر بگیریم که در آن با مفروض گرفتن اهدافی، می‌توان عقلانیت دست‌یابی به این...

سخن گفتن از مفاهیمی چون عقل و عقلانیت مانند بسیاری از مفاهیم دیگر ما را به وادی اختلاف­نظرهای اساسی که گاهی به تشتت منجر می­شوند می­کشاند. چنان­که مفهوم عقلانیت در اثر گذشت زمان، به­عنوان مفهومی تاریخی تلقی گردیده و تعابیر گوناگونی در مورد آن مطرح شده است و در بسیاری از سطوح به­کارگیری مفهوم عقلانیت توأم با گمراهی و ابهام در فهم معنی و مصداق آن بوده است. از سویی نکته قابل توجه این است که تعلیم ...

دراین مقاله، هدف آن است تا ماهیت تکنولوژیکی شبکة هوشمندبرق‌رسانی مورد واکاوی قرار گیرد و دلایل کاربست آن تبیین شود. برای این ‌منظور، ابتدا شبکة سنتی و هوشمندبرق‌رسانی به‌اختصار توضیح داده می‌شوند و تفاوت‌های آن‌ها بیان می‌گردد. سپس برای درک تحولات تاریخی تکنولوژی و بدست آوردن مبنایی برای تحلیل تحول شبکة برق از سنتی به هوشمند سعی‌شده تا به‌اختصار برخی از مهم‌ترین نظریات مطرح درخصوص تغییرو‌تحولات...

مفهوم «عقلانیت» از مفاهیم محوری و پرکاربرد در بسیاری از نظریه های مطرح در علوم اجتماعی به طور کلی، و علم اقتصاد به طور خاص است. اهمیت منطقی و روش شناختی این مفهوم از یک طرف و منازعات و مباحثات بسیار بر سر تعریف و جایگاه آن از طرف دیگر، دانشمندان و نظریه-پردازان زیادی را بر آن داشته است تا بخشی از فعالیت های تحقیقاتی خود را به این موضوع اختصاص دهند. حوزۀ بررسی و کاوش این مقاله دربارۀ مفهوم عقلان...

با توجه به اجرایی شدن اصل 44 قانون اساسی و ابلاغ سیاست های کلی آن، خصوصی سازی شرکت های دولتی به یکی از مهمترین پدیده های سالیان اخیر در اقتصاد ایران تبدیل شده است. شرکت های واگذار شده به بخش خصوصی باید بتوانند بدون حمایت های دولت به حیات خود در شرایط رقابتی ادامه دهند. از طرف دیگر عدم توجه به استراتژی های کلان در سطح سازمان ها باعث از دست دادن فرصت های محیطی و تشدید نقاط ضعف داخلی می گردد. از ا...

از مهم‏ترین عوامل تاثیرگذار بر ارتقای سطح رقابت‎پذیری‎ بنگاه‎ها و دستیابی به مزیت رقابتی، بهره‎گیری از قابلیت نوآوری‎های تکنولوژیک است. در این مطالعه با استخراج ابعاد مختلف این قابلیت‎ها، به بررسی میزان تاثیر آن ها بر رقابت‎پذیری و همچنین الویت‏بندی این ابعاد پرداخته شده‏است. پس از بررسی منابع و مقالات در این زمینه، قابلیت‎ها در قالب 6 بعد دسته‎بندی شدند و سپس ابعاد مختلف رقابت‎پذیری‎ استخراج گ...

حلّ تعارض اخلاقی، مستلزم تصمیم گیری است. از این رو، هرگونه شیوة پیشنهادی برای حلّ تعارض اخلاقی، در حیطه عقلانیت عملی می گنجد. عقلانیت عملی بر عقلانیت نظری مبتنی است. عقلانیت عملی و نظری، دو روی­کرد واقع گرو انه و ایده آل­گروانه را دارد. روی­کرد های ایده آل­ گروانه در عقلانیت نظری، درپی دستورعمل های معرفتی، یقین بمعنی الاخص را طلب می کنند و در عقلانیت عملی، بهترین انتخاب ممکن را خواهانند. با وجود ...

باوری مستحکم، عمیق و دیرپا در میان شهرسازان و برنامه ریزان وجود دارد که بر مبنای آن، رویه های معمول خویش را دنبال می کنند. این باور بر پیش فرضی تردیدناپذیر بنا شده و آن همراهی تاریخی عمل و نظر شهرسازی با عقلانیت است. علاوه بر این، به نظر می رسد شهرسازان در بیشتر اوقات برای نشان دادن صحت دعاوی خویش به مفهوم عقلانیت متوسل می شوند. ظاهراً این موضوع نقشی اساسی در شهرسازی ایفا می کند و به این ترتیب، ...

این نوشتار به بررسی انتقادی نظریه عقلانیت طه عبدالرحمن از منظر حکمت متعالیه و دلالت های آن بر علوم اجتماعی می پردازد. به این منظور مبانی نظریه عقلانیت طه عبدالرحمن مورد بررسی قرار می گیرد. سپس به طرح عقلانیت سه لایه و مراتبی وی درباره عقلانیت پرداخته می شود. پایین ترین لایه از عقلانیت، عقلانیت مجرداست که ضمن تعریف و پی گیری تاریخی این عقلانیت در یونان و روزگار جدید به طرح محدودیت های منطقی، فلس...