مقاله ی حاضر می کوشد دو تصور کاملاً متفاوت از فضا را در جامعه شناسی زیمل برجسته کند. در این مسیر ابتدا نشان می دهیم که زیمل چگونه از دو انگاره ی متفاوت فضا در آثارش استفاده می کند. با مرور جستار «جامعه شناسی فضا»ی زیمل، و مقایسه ی آن با فضای کانتی- نیوتنی نشان می دهیم، چگونه انگاره ی فضای زیمل در این جستار مبتنی بر فضای مطلق است. سپس با مرور دیگر آثار زیمل و مفاهیمی چون جامعه زیستی، اندرکنش اجتم...

به اعتقاد بسیاری از صاحب نظران، آموزش زبان فارسی که به عنوان زبان دوم جهان اسلام، دریچه‎ای است برای شناخت و گسترش فرهنگ و تمدن ایرانی، تدوین مواد آموزشی تخصصی را طلب می کند. هدف از پژوهش حاضر، ارائه­ی مهارت خواندن در فارسی‏آموزان سطوح متوسط به بالای رشته علوم اسلامی بر مبنای رویکرد تکلیف‏محور و انگاره ی اندرسون (1999) و بررسی تأثیر این رویکرد در درک مطلب فارسی‏آموزان‏ است. به این منظور، در ابتد...

قانون گذار در قانون مجازات اسلامی تصریح کرده است که دلائل شرعی، موضوعیت دارند. همین امر، پژوهشی منسجم در این باره را ضروری می سازد. در این مقاله، با بهره مندی از آرای اصولیانِ مسلمان، روایتی منقح از قاعده موضوعیت داشتنِ دلیل، پیش می نهیم. سپس تحولاتی را بررسی می کنیم که در رویکرد قانون گذار به موضوعیت داشتن دلائل رخ داده است. در ادامه، آثار سلبی و ایجابیِ موضوعیت داشتن دلائل شرعی را وامی کاویم و ن...

پژوهش حاضر به مسئله ی خاص بودگی در فلسفه ی علوم اجتماعی می پردازد. نقطه ی عزیمت این پژوهش شیوه ای است که به واسطه ی آن فرد تاریخی (یا همان موضوع پژوهش) در علوم اجتماعی ساخته می شود. در این مسیر با پروبلماتیک کردن مفهوم فرد تاریخی دلالت این مفهوم و مسئله زا بودن آن را برای علوم اجتماعی بررسیده می شود. در فصل نخست این پژوهش، با یک بررسی تاریخی نشان می دهیم که چگونه از آغاز بنیان گذاری علوم اجتماع...

این نوشتار، تاملی زبان- جامعه­شناختی در آیات قرآنی، با موضوعیت زبان (لسان) است. بدین منظور در رویکردی واژه­شناختی، آیات حاوی واژه "­لسان­" (زبان)، استخراج و ٢٤ آیه با متد مقوله­بندی پسین، طبقه­بندی موضوعی گردید. درمیانه مجموعه سیزده­گانه مقولات حاصل از مقوله­بندی پسین (سطح اول)، برای­طبقات موضوعی "زبان (زبان­عربی)­، تنزیل قرآن و رسالت رسولان­"، فراوانی درخور توجهی مشاهده شد. این یافته در کنار ب...

بازنمایی مفهوم کودکی در ادبیات داستانی معاصر نوجوانان با به چالش کشیدن آرمانهایی نظیر معصومیت، معنویت، خیالپردازی، تجرید، درک و دریافت بلاواسطهی مفاهیم اخلاقی و الوهی، از الگوی رمانتیک فاصله گرفته است؛ با این حال هنوز واجد ویژگی هایی است که مانع گسست کامل آن از رمانتیسیسم شده، و به آن ماهیتی انگاره ای می بخشد. ریشه ی چنین ماهیت دوگانه ای را می توان در اختلاف دیدگاه های رمانتیسیسم سنّتی و جریان ه...

نوشتارحاضر با هدف بررسی انگار ه های هویت ایرانی درنگارش بناکتی در روضه اولی الباب انجام گرفته است. عرصه ی تاریخ نگاری محمل مناسبی برای اهل قلم ایرانی بوده تا روایت گر گفتمان دور ه ی خود باشند. تاریخ بناکتی روایت گر حلقه ی دوم هویتی ایران در دوره ی ایلخانان، یعنی عهد-مسلمانی آنان است. مقاله به دنبال پاسخ گویی به این سوال عمده است که انگار ه های هویت ایرانی در اندیشه تاریخ نگاری بناکتی چگونه بازت...

هدف از نوشتار حاضر بازخوانی دشت های وهم آلود شهرهای رشد یابنده 1895 اثر امیل ورهارن در پرتو نقد روانشناختی است. در این سروده ها تصاویر حوزه ی ناخوداگاه به شهری جان می دهند که هیولاوار پیش می رود و پیکرش را فربه تر می کند. انگاره ی شهر به نحو معناداری با استعاره ی مادر پیوند دارد و وجوه متعدد و متضادی را برمی نمایاند : مظهر صلابت در مقام مادر- شهر از یک سو، مظهر درنده خویی و مادر نرینه ی هولناک ...