تبیین مفهوم ماده ارسطویی (هوله) دارای اهمیت است. نخست، ازاین‌جهت که به نظر می‌رسد ارسطو نخستین فیلسوفی است که اصطلاح هوله را در معنای فلسفی آن به‌کاربرده و به‌واسطه او، این مفهوم وارد فلسفه شده است. دوم اینکه، تصور ماده اولی، با چالش‌هایی همراه است؛ زیرا به گفته ارسطو، ماده اولی هیچ‌گونه تعینی ندارد. به نظر می‌رسد مفهوم ماده به‌طورکلی در فلسفه ارسطو، مانند مفهوم صورت،...

تحلیل وجود شناختی جزئی‌های انضمامی به ارتباط میان یک شیء انضمامی با صفات آن می­پردازد. دو نظریة هسته‌ای پیتر سیمونز و نظریه مقولاتی جوهر ارسطویی ازجمله نظریه‌هایی هستند که می‌توانند تبیین نسبتاً قابل‌قبولی برای سه مسئله «این‌همانی تمیز ناپذیرها»، «ضرورت‌گروی تندروانه» و «تغییر» ارائه دهند. برغم برتری‌های این دو نظریه نسبت به سایر نظریه‌های موجود، هر یک با اشکالاتی روبرو هستند. به نظر می‌...

تئاتر روایی برتولت برشت که نقطة مقابل تئاتر ارسطویی است، تحول عظیمی را در ادبیات نمایشی آلمان به ‏وجود آورد. مهم‏ترین وجه تمایز بین تئاتر ارسطویی و غیر ‏ارسطویی، نوع نگرش و تأثیری است که این دو نوع تئاتر روی تماشاگران می‏گذارند. از دیدگاه برشت، محور موضوعی تئاتر ارسطویی، قضا و قدر‏گرایی و دغدغه‏های فردی است. او با طرح تئاتر روایی بر این نوع طرز تفکر که قرن‏ها بر ادبیات نمایشی جهان به خصوص اروپا...

چکیده : ابن‎مسکویه وژان ژاک روسو دو فیلسوفی هستند که اگر چه در نوع بیانات فلسفی خود متفاوتند ، اما از جهاتی دارای اصول و مبانی مشترک نیز می باشند. در واقع دیدگاه ارسطویی مبنایی قرار داده شد تا به اشتراک نظرات آن دو پرداخته شود. و این اشتراک در سنت ارسطویی با سه دلیل بیان گردیده است: در دلیل اول آن دو فیلسوف دارای مبنای اندیشه‎ای در سنت ارسطویی هستند، زیرا آراء فلسفی – اخلاقی مشترکی در مسئله...

در قرن نوزدهم با پیدایش مکتب های ادبی در فرانسه و توجه به آثار ادبی و عرفانیمشرق زمین، کار نویسندگان و مترجمان رسائل و نوشته های ابن سینا آغاز شد. آن هاابن سینا را ابن سینای ارسطویی که ناقل میراث ارسطویی و نوافلاطونی به غرب بودمی شناختند.فرانسویان این پرسش را مطرح کردند که چرا ابن سینای ارسطویی به نگرش هایعرفانی پرداخته است. آن ها با طرح این مسئله که آیا می توان بین این دو جریان فکریوحدتی ایجاد...

کواین، فیلسوف تجربه‌گرای شهیر امریکایی، در پی انتقاداتی که به منطق موجهات محمولی دارد آن را متعهد به آموزة ذات‌گرایی ارسطویی می‌داند و می‌کوشد نشان دهد که چنین آموزه‌ای بی‌معناست. او ذات‌گرایی ارسطویی را آموزه‌ای تعریف می‌کند که، مستقل از نحوة تشخیص شیء و مستقل از هرگونه رابطة زبانی، قائل به تمایز میان صفات ذاتی و عرضی برای اشیاست. در این مقاله تلاش خواهم کرد بر اساس متون ارسطو، به بررسی تعریف ...

بابا افضل از حکیمان، نویسندگان و شاعران بزرگ نیمه دوم سده ششم و آغاز سده هفتم است. روزگاری که از یک سو بیشتر دانشمندان نوشته های خویش را به عربی می نوشتند و از دیگر سو، نثر فارسی به تکلف و تصنع بسیار دچار شده بود. در چنین روزگاری بابا افضل تقریباً همه آثار خویش را به زبان فارسی شیوا و رسایی نوشت که نه سره گرا بود و نه عربی گرا و نه مصنوع و متکلف، و از این راه به زبان فارسی خدمت بزرگی کرد. بسامد ...

قبیل سخنان و گشودن رازهای نهفته در آن ها، چشم اندازی جدید از مواجهة تاریخی و سپس علمی با این پدیده است. تقریباً در همة آثاری که له و علیه شطحیات به نگارش درآمده اند، آن جایی که به انکار یا دفاع عقلانی از شطحیات پرداخته شده و نشانی از اثبات و رد توجیه منطقی این قبیل سخنان و تعابیر دیده می شود، منظور از عقل، عقل ارسطویی و مراد از منطق، منطق دوارزشی ارسطویی بوده است. با آن که منشأ اشکالات و مشکلات ...

هنر در فرهنگ‌های سنتی و دینی و آیینی، بستر مناسبی برای تجلی مضامین عرفانی، معنوی و روایی است، لذا می‌توان از طریق پژوهش در این قبیل آثار هنری، علاوه بر کشف معانی نمادین به دریافت محتوای رمزی اشاره‌ای آنها نیز نایل شد. بیان نمادین در رقص‌های آیینی یکی از مهم‌ترین شاخه‌های هنری است که می‌تواند، به مثابة مطالعاتی جامعه‌شناختی، دینی، عرفانی و اعتقادی و به طور کلی تحت عنوان مطالعات فرهنگی، خصوصیات ز...

اصالت وجود تاثیرات فراوان و ژرفی در سایر مسائل فلسفه دارد. بطوریکه مبنای اصالت وجود پایه و اساس اغلب تحلیلهای فلسفی ملاصدرا است . بدین معنی که برخی از مباحث فلسفی صدرالمتالهین تنها بر مبنای اصالت وجود قابل طرح اند و اگر اصالت وجود را کنار بگذاریم این مباحث دیگر قابل طرح نخواهد بود و همچنین قائل شدن به اصالت وجود لوازم و نتایج معنایی وسیعی به دنبال دارد. بدین معنا که بسیاری از مسائل فلسفی اگر بر...