این پژوهش سعی دارد با تحلیل ابعاد گوناگون شخصیت ها و مناسبات میان آن ها تاثیر اخلاق در تقویت ارزش های دراماتیک عناصر یک درام را دریابد. مسئله ی اصلی این پژوهش کشف کارکرد های اخلاقی- به معنای ارجحیت ارزش های انسانی- با تمرکز بر مناسبات نمایشی شخصیت ها با یکدیگر در نمایشنامه های دهه اخیر ایرانی می باشد. این پژوهش سعی دارد ابتدا به نظریات متفاوت در باره تلفیق دو مفهوم هنر و اخلاق پرداخته، جایگاه ا...

یکی از جایگاه¬هایی که زن گاهی در آثار کلاسیک فارسی در آن قرار می گیرد، جایگاهی است که در آن به عنوان کنیز، در خدمت فرد یا گروهی از افراد دیگر است. زن در این جایگاه، در نقشی منفعل و اغلب به عنوان یک هدف جنسی صرف و در خدمت غرایز فردی در جایگاه اجتماعی بالاتر است. هدف این جستار ارائه تحلیلی از کنیزک به عنوان عاملی داستانی در مثنوی مولوی است. بدین منظور از الگوی کنشگرهای گریماس که الگویی کارآمد در ...

رئالیسم اجتماعی از جریان های ادبی در اروپا محسوب می شود که از راه ترجمه به ادبیات دیگر کشورها به مقتضای جامعه راه یافته است. ایران به واسطه ی سیر تحولات انقلابی که در اجتماع آن رخ داده است از طریق ترجمه با جریان رئالیسم آشنایی یافته، این شیوه در آثار نویسندگانش نمود پیدا کرده است. «احمد اعطا» ملقب به «احمد محمود» از داستان نویسان منتقد اجتماع در ادبیات معاصر ایران است. در تألیفات او اعم از رمان...

هدف ما در این رساله، بررسی ساختاری داستان های کوتاه غلامحسین ساعدی است. به این منظور از الگوی ریخت شناسی پراپ به عنوان تنها مدل موجود در مباحث ساختاری استفاده کرده ایم. از آنجایی که اساس داستان های ساعدی همچون قصه های پریان که مورد مطالعه پراپ بوده است، بر جدال نیروهای متضاد استوار است، بر آن شدیم که آثار غلامحسین ساعدی را مورد مطالعه قرار دهیم تا دریابیم کارکردهای سی و یک گانه ای که پراپ آن را...

یکی از عناصر مهم داستان، «گفته­های» شخصیت­ها است؛ زیرا گفته­ها، افکار و روحیات شخصیت­ها را آشکار می­سازد. چگونگی انتقال این گفته­ها از نویسنده به خواننده از طریق روایت­گر انجام می­گیرد و از آن با عنوان «شیوه­های روایت گفته­های داستانی» یاد می­شود که براساس رابطه روایت­گر با شخصیت­ها شکل می­گیرد. رمان مشهور و واقع­گرایانة «الإقلاع عکس­الزمن» اثر خانم املی نصرالله، نویسندة معاصر لبنان، از آن دسته...

شخصیت هم از نگاه روان شناسی و هم در نقد ادبی از جایگاه و اهیمت بالایی برخوردار است و در هر یک از این زمینه ها تعاریف، ویژگی ها، و دسته بندی های خاصی برای آن ارایه شده است. ادبیات داستانی به عنوان یک تجلی گاه برای شخصیت و زمینه های گوناگون شخصیتی، برای بررسی و کنکاش در این مقوله منبعی پربار محسوب می شود. شخصیت در داستان های دو نویسنده ی معاصر، ثروت اباظه(نویسنده ی عرب) و شیرزاد حسن(نویسنده ی...

هر داستان از پیوند استوار بین دو عنصر رویه یا سطح و ساختار تشکیل شده است. در حقیقت، ارزش هر داستان در زیبایی نهفته در آن است و که ساختار درست یک داستان، می‎تواند به زیبایی آن بیفزاید. بنابراین، شناخت ساختار روایی و توصیف و تشریح شخصیت های داستان، یکی از مهم ترین نکته ها در پژوهش های ادبی است و پژوهشگران نیز می‎کوشند از طریق کاربرد معنا شناسی، ارتباط بین شخصیت های داستانی را تبیین کنند. یکی از ش...

با رواج داستان نویسی نوین و تغییر زبان و سبک نوشتار و ورود درون­مایه­های جدید به عرصه ادبیات داستانی، داستان و رمان نیز پذیرای فرهنگ عامه شد. این مسائل در کنار یکدیگر باعث توجه پژوهشگران و نویسندگان به فرهنگ توده مردم گشت. یکی از این رویکردها بررسی تأثیر فرهنگ بومی و عامه شامل گویش، آداب و رسوم محلی، اصطلاحات و ضرب المثل­های بومی و.... است. ادبیات داستانی امروز به دلیل الهام گرفتن از زندگی مردم...

تحلیل نشانه شناسانه متن ادبی زمینه درک بهتر آن را برای خوانند فراهم می آورد، به ویژه آنکه متن ادبی متنی پربار و سرشاز از معانی رمزی باشد. داستان «سفرنامه ابن فطومه»، نوشته نجیب محفوظ، مشهورترین رمان نویس عرب، داستانی رمزی و پرباری است که محتوا و ساختار آن متاثر از میراث کهن ادب عربی می باشد. درونمایه رمان یعنی: «سفر شهودی کشف حقیقت» بر گرفته از میراث صوفیه و ساختار آن برگرفته از سفرنامه نویسی ق...

یکی از مباحث مهمی که با نظریه‌پردازی یونگ، ابتدا به عرصۀ روان‌شناسی و با سیر تدریجی، وارد دنیای نقد ادبی شد، تحلیل شخصیت‌‌های داستانی آثار ادبی براساس «فرایند فردیت» است. در چهارچوب این فرایند، شخصیت داستانی در مسیر دستیابی به تفرد، با دسته‌‌ای از کهن‌‌الگوها برخورد می‌‌کند و با پشت سر گذاشتن هر یک از این کهن‌الگوها، رفته‌رفته به حقایق درونی خود پی می‌‌برد و به بازسازی ضمیر ناخودآگاه بیمارش می‌...