در این مقاله ابتدا غزل اجتماعی تعریف گردیده و سپس سبک غزلیات اجتماعی دوره مشروطه، پهلوی اول و دوم بررسی و مقایسه شده است. بیشتر غزلیات اجتماعی دوره مشروطه، پهلوی اول و دوم در سطح زبانی با اوزان متوسط خفیف و متوسط ثقیل -که اوزانی جویباری و حزن آور است- سروده شده است. بیشترِ غزلیات مردّف و ردیف ها بیشتر پویاست(فعلی). همچنین آرایه های لفظی مانند جناس، سجع، تکرار واژه و واج در این غزلیات به کار رفته ...

معماری و شهرسازی ایران در دو دوره قاجاریه و پهلوی اول دچار دگرگونی‏های زیادی شد و به تبع آن معماری خانه نیز دستخوش تحولات گوناگونی گردید، که باید بدان‏ها پرداخته شود. همانند سایر نقاط ایران معماری شهر گرگان نیز دچار تحولات زیادی در این دو دوره تاریخی شد، این تحولات معماری خانه‏های تاریخی این منطقه را متاثر از خود قرار دادند. در این پژوهش به بررسی و مقایسه ویژگی‏های معماری خانه‏های گرگان در دو د...

حج یکی از واجبات دینی و شعائر مذهبی محسوب می گردد ، ولی در مقایسه با سایر احکام وواجبات دینی دارای تفاوتهایی می باشد .قرارداشتن محل اجرای مناسک در خارج از قلمرو سرزمینی ایرانیان وامکان استفاده سیاسی از آن توسط قدرتهای حاکم بر منطقه حجازدرجریان رقابتهای منطقه ای،حج را تبدیل به اهرمی در روابط سیاسی و دیپلماتیک نموده ، و لذا این پرسشها که حج چگونه توانسته در مقاطع زمانی خاص نقشی موثر در قطع و ایجا...

گسترش بوروکراسی همگام با تکوین دولت مطلقه در عصر پهلوی دوم، موجب شده تا برنامه ریزی برای امور هنری، به عنوان بخشی از سیاست گذاری فرهنگی در دهه های 1340 و 1350 واجد ویژگی هایی باشد که آن را از سایر ادوار تاریخی ایران متمایز می کند. یکی از این ویژگی ها، تاثیرپذیری سیاست گذاری فرهنگی از برنامه های عمرانی چهارم و پنجم است که در آن ردیف بودجه ای برای «فرهنگ و هنر» در نظر گرفته و در جزئیات آن به هنر ...

روند حرکت نوسازى جامعه ایران در ابعاد مختلف سیاسى، اجتماعى و اقتصادى که با انقلاب مشروطه آغاز گشته و دچار فراز و نشیبها و نهایتاً رکود شده بود، در دوره پهلوى اول شتابى تازه گرفت و با جدیت دنبال شد. حوزه ی نظام قضایى نیز از این قاعده کلى مستثنى نبود. از مشخصه‏هاى دولت مطلقه مدرن پهلوى نوسازى ساختار کهن ادارى، تمرکز بخشیدن به دستگاههاى ادارى و اجرایى، ایجاد و حاکمیت قانون بر کشور بود که دستگاه قضا...

این مقاله درصدد بررسی مسئله تریاک در جامعه ایران عصر پهلوی است. اعتیاد به تریاک که در این دوره خود به معضلی بزرگ تبدیل شد، میراثی از دوران صفویه و قاجار بود. از اواخر دوره صفویه تولید و مصرف تریاک در جامعه افزایش یافت و در دوره قاجار و پهلوی، تجارت آن  نقشی مهم در اقتصاد کشور ایفا کرد. افزایش تولید و تجارت تریاک به منظور عرضه به بازارهای جهانی در عصر قاجار و انتقال فزاینده این روند به دوره پهلو...

چکیده در سیستان «زمین» همواره عامل اصلی بسیاری از حوادث و تحولات تاریخی بوده است؛ به‌طوری‌که در طول قرن‌ها باعث پدید آمدن یک نظام زمین‌داری کهن، منسجم، مستدام و منطبق بر شرایط محیطی،اجتماعی و اقتصادی شده است. این روند تا دوره ناصرالدین شاه قاجار ادامه یافت. در اوایل دوره ناصری،اراضی سیستان خالصه اعلام شد و به صورت استیجاری در اختیار سرداران و خوانین (مستأجران خاص) قرار گرفت. با این تحول سایر ا...

دوره پهلوی اول را از منظر مکتب چشم‌انداز، می­توان نقطه عطفی در جغرافیای تاریخی مازندران به­شمار آورد. در این دوره تغییراتی اساسی در حوزه‌های مختلف چشم­انداز جغرافیایی مازندران رخ داد. معیشت و مورفولوژی شهری دچار تحول شد، اصلاحات نوین در زمینه کشاورزی و صنعت رخ داد و زیست و معیشت روستایی نیز تا حد بسیاری متحول گشت. تحول چشم‌انداز زیست و معیشت روستایی متأثر از عوامل گوناگونی بود. یافته‌های پژوهش ...

معماری خانه اعیانی اصفهان در دوره پهلوی اول، به واسطه گذار از قالب سنتی به معماری غربی حائز اهمیت بسزایی است. ساختار پلان در بناهای این دوره تغییر یافته و میتوان نظریات شکلی متفاوتی را در معماری مسکونی این دوره مشاهده نمود. یکی از این نظریات؛ نظریه روانشناسی گشتالت است. تحلیل آن می‌تواند ساختار شکلی کالبد بناها را بر مبنای نظریه ای خاص نمایان سازد. قوانین گشتالت به شکل مستقیم از نحوه قرارگیری ف...

از دوران نوسنگی در پی دست کشیدن انسان از تردد و اقامت و سکونت در یک محل نخستین خانه ها ساخته شد و میتوان گفت در دوران گردآوری غذا به علت ایجاد محل هایی برای ذخیره غذا چون نوعی ساختن در آن رعایت می شد معماری آغاز گردید و انسان با ایجاد نخستین سرپناه های ساده گام های اولیه معماری به مفهوم متداول آن که ایجاد فرم در فضاست ر ابرداشت و تقریبا از همین زمان بود که انسان در کیفیتهای کاربردی و در چگونگی ...