آمریکا بعد از کودتا 28 مرداد 1332 از نقش پررنگی در صحنه سیاسی و اجتماعی ایران برخوردار شد؛ و این موضوع باعث شده بود روابط دو کشور حالت دوستانه و حسنه داشته باشد. اما با پیروزی انقلاب اسلامی ایران، روابط جمهوری اسلامی ایران و آمریکا محدود شد، و در نهایت با تسخیر سفارت آمریکا توسط دانشجویان پیرو خط امام، رابطه دو کشور قطع و با چالش هایی مواجه شد. بر این اساس از این زمان به بعد در محافل سیاسی در م...

چکیده دولت ایران، پس از کودتای 28 مرداد 1332ش/19 آگوست 1953م، سیاست خارجی خود را با بلوک غرب که در رأس آن آمریکا قرار داشت، همسو و هماهنگ ساخت. بعد از کودتا، محمّدرضا شاه، بر وزارت امور خارجه مسلّط شد و اداره ی این وزارتخانه را شخصاً بر عهده گرفت. وزیران امور خارجه در سال های پس از کودتای 28 مرداد تا سال 1342ش، دارای استقلال رأی و عمل نبودند؛ و باید بر طبق خواسته ها و تصمیمات شاه اقدام می نمودن...

استدلال اصلی مقاله، این است که رفتار ایالات متحده در قبال ایران در دوره ریاست جمهوری دوایت آیزنهاور، دچار تحول اساسی شد و از «مداخله گرایی محدود» به «مداخله گرایی فزاینده» تغییر یافت. مشی سیاسی ایالات متحده در آن دوران که به «نگاه نو» و سیاست «مقابله به مثل با تمام قدرت» شهرت یافته است، سبب شد تا آن کشور به بزرگ ترین مداخله سیاسی خود در امور داخلی ایران دست زده و از آن پس با انجام مداخلات سیاسی...

  در باره روند تکوین، شکل‌گیری و ماهیّت واقعۀ 28 مرداد 1332، روایت‌های گوناگونی، که گاه متعارض و کاملاً وارونه می‌نماید، ارائه شده­است. در مقالۀ حاضر تلاش می‌شود، با تحلیل انتقادی روایت‌های برگزیده پهلوی‌گرایان و طرفداران دکتر محمد مصدق، دلایل و فرایندهایی ردیابی شود که، راویان را به‌کانون‌سازی، شخصیّت‌پردازی و برجسته‌سازی پیرامون واقعۀ 28 مرداد 1332 رهنمون ساخته­است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد، ...

نوشتار پیش بر طرح این مسئله متمرکز است که چرا و متأثر از چه عواملی، شاهد ایفای نقش اجتماعی ادبیات شفاهی و نوشتاری در پروسۀ عصر نهضت هستیم؟ براساس الگوی تحلیل روایت متن و جامعه‌شناسی منابع، نتایج بررسی نشان می‌دهد که مضمون‌های تاریخی همواره از محورهای بحث در متون ادبی بوده‌اند؛ اما ادبیات جدید ایران، از وقایع مهم تاریخی ازجمله انقلاب مشروطیت، جنبش ملی‌شدن صنعت نفت، کودتای 28 مرداد 1332 و حوادث ع...

رمانتی¬سیسمِ سیاه، گرایشی است که در ادبیات فارسی تحت تأثیر تحولات سیاسی و اجتماعی در ایران پدید آمد، از وقایع مهم تأثیرگذار در بروز این پدیده می¬توان به انقلاب مشروطه و پس از آن کودتای 28 مرداد سال 1332 اشاره کرد. از ویژگی¬های این گرایش باید به مرگ¬طلبی، توجه به فضاهای ناشناخته، شب، گورستان، حضور مردگان و اشباحِ سرگردان در شعر و... اشاره کرد. تکوین این مضامین در شعر فارسی به دوران مشروطه بازمی¬گر...

جنبش ملی شدن صنعت نفت ایران از دوران تصویب قانون ممنوعیت دادن امتیازات نفتی به بیگانگان در مجلس چهاردهم آغاز گشت و پس از رد قرارداد الحاقی و با تلاش های نمایندگان جبهه ملی در مجلس، نفت ملی شد و مصدق به قدرت رسید؛ اما عمر دمکراسی ایرانی کوتاه بود و با کودتای 28 مرداد 1332 به آن خاتمه شد. پاسخ به علل ناکامی این جنبش و واکاوی زوایای گوناگون آن از جمله مهمترین دغدغه های نیروهای فکری و سیاسی بوده اس...

مجلس شورای ملی یکی از اصلی ترین مراجع قانون گذار در ایران بود. با به سلطنت رسیدن رضاشاه، وی کشور را به سمت مدرنیته پیش برد. اما مجلس در این میان نقش اصلی خود را کاملا از دست داده و مطیع دستورات دربار بود. با گسترش روزافزون تجارت، شیلات و ... آگاهی مردم نسبت به مسایل مناطق ساحلی دریای مازندران تغییر یافت و تحولات صورت گرفته در این منطقه بازتاب خود را در پایتخت نشان داد، چرا که وجود راه ها و جاده...

طایفه ی کشکولی بزرگ، یکی از طوایف عمده ی تشکیل دهنده ی اتحادیه ی ایل قشقایی است که اگر چه تحولات سیاسی و اجتماعی آن را نمی توان جدای از کل ایل قشقایی بررسی نمود اما نقش خاص این طایفه را نیز به عنوان یک قدرت محلی مستقل و تأثیرگذار بر تحولات منطقه ای نمی توان نادیده گرفت. در دوره های قاجار و پهلوی، شرایط جغرافیایی طایفه کشکولی بزرگ در منطقه ی قشلاق، که از یک سو در مسیر بخش های عمده ای از جاده ی ق...

نخستین فعالیت ها برای رسیدن به دموکراسی در ایران، از اویل قرن بیستم میلادی آغاز شد. این تحول با جنبشی که از آن با عنوان مشروطیت و یا انقلاب مشروطه نام برده می شود شکل گرفت. مشروطه برای نخستین بار در تاریخ ایران قانونی را معرفی می کند که شاه و دولت تحت حدود قانون در آورد و حق حکومت را از آن مردم[ملت و امت] می دانست. قانونی که از آن با عنوان قانون اساسی یاد می شود. اما مشروطه در نهایت آنچنان که ب...