در تحلیل گفتمان انتقادی رویکرد های مختلفی وجود دارد که از جهاتی با یکدیگر متفاوتند، اما نقطه ی اشتراک آن ها این است که تنها توصیف زبان کافی نیست بلکه می بایست به تبیین زبان در رخداد های ارتباطی پرداخت و از این طریق به اهمیت نقش آن در آشکارساختن نابرابری های اجتماعی توجه کرد. ون لیوون برخلاف بسیاری از زبان شناسان دیگر در حوزه ی تحلیل گفتمان انتقادی، قبل از پرداختن به مسایل زبان شناسی در جستجوی ا...

درباره تعریف شرایط زمینه ها و علل وقوع پدیده انقلاب دیدگاه ها و نظریه های متفاوتی بیان شده است . این مقاله سعی نموده با در نظر گرفتن این دیدگاه ها و توجه به تعدادی از انقلاب های بزرگ معاصر از زمان انقلاب کبیر فرانسه به بعد . چند مورد از مشهورترین ویژگی های مشترک انقلاب ها را معرفی نماید . این بررسی بر این باور است که همه انقلاب ها در اصل وجود این ویژگی ها مشترکند هر چند در هر انقلابی ممکن است آ...

هدف مقاله حاضر مطالعه چگونگی تأثیر فراز و فرود سیاست های فرهنگی نظام های قدرت بر مفهوم هنر ملی و جریان تولید هنر در ایران است. در جستجوی این مسأله با به کارگیری روش تحلیلی لاکلا و موفه، عناصر گفتمانی مانند مفصل بندی، دال مرکزی و دال های شناور در سه دوره گفتمانی هویت ملی ایران از هم متمایز گردید و سپس نشان داده شد که چگونه هنرمندان در این سه دوره تاریخی به بازتولید گفتمان مسلط پرداخته و سه نوع م...

پس از انقلاب اسلامی، یکی از حوزه‌هایی که در ساحت فرهنگی دچار تحول جدّی شد، نهاد سینما بود. سینما از آغاز انقلاب ‌چونان ابزاری فرهنگی مورد توجه شایان بوده تا از آن به‌عنوان وسیله‌ای برای ترویج دین استفاده گردد. در این پژوهش با مطالعه 44 نمونه از آثار سینمای دینی پس از انقلاب با روش تحلیلِ گفتمان و نشانه‌شناسی گفتمانی تلاش شده است تا به این سؤالات پاسخ داده شود که گفتمان‌های سینمای دینی پس از انقلا...

جنبش انقلابی سال‌های 2011 تا 2013 مصر را باید منازعه دو گفتمان «اسلام‌گرا» و «سکولار» برای هژمونی بر جامعه مصر ارزیابی کرد. حاصل این منازعه، هژمونی موقت و شکننده اسلام‌گرایان اخوانی بود. یک سال از هژمونی نسبی گفتمان اسلام‌گرا نگذشته بود که زمینه برای استیلای مجدد گفتمان اقتدارگرای سکولار از طریق کودتا فراهم گشت. سوال اصلی این مقاله این است که چه عواملی باعث شد گفتمان اسلام‌گرای اخوان‌المسلمین ش...

در این مطالعه با مفروض گرفتن فیلم به‌مثابه محصولی فرهنگی و کرداری گفتمانی تلاش شده است تا با استفاده از روش تحلیل گفتمان و نشانه‌شناسی گفتمانی، ضمن تحلیل شانزده فیلم از سینمای دینی پس از انقلاب ایران به این سؤال پاسخ داده شود که سینمای دینی در طلیعه و عصر انقلاب و تثبیت نظام جمهوری اسلامی و دوران عدالت و ارزش‌گرایی (دهة هشتاد) چگونه بازنمایی داشته است؟ حدود اشتراک و افتراق آن چیست و هرکدام از ا...

ایران، قبل از انقلاب اسلامی، مانند جوامع دیگر از مجموعه‌ای از ساختارها تشکیل شده بود. اقدامات گفتمان پهلوی سبب فعال‌کردن عوامل تنش‌خیز درون این ساختارها و درنهایت، شکل‌گیری شکاف‌ها و تعارض‌هایی در آنها شد. در چنین شرایطی، نوعی وضعیت نامتعادل ساختاری به‌وجود آمد. درنتیجه، فشارهایی بر نیروهای اجتماعی وارد آورد و وضعیت موجود در نظر مردم ناعادلانه، ناکارآمد و عقب‌افتاده جلوه کرد. این نیروهای اجتماع...

از سال 2011، منطقۀ خاورمیانه دچار دگرگونی‌های سیاسی- اجتماعی عمیقی شد، این قیام‌های مردمی که از کشور آفریقایی تونس آغاز شد، به کشورهای خاورمیانه نیز سرایت کرد و ساختارهای پیشین قدرت را تحت‌تأثیر قرار داد. چگونگی مدیریت و جهت‌دهی به این تحولات، پرسش اصلی این مقاله است. در واقع، پرسش اصلی این است که سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران به ایجاد تغییرات در منطقة خاورمیانه در سال‌های 2014-2011 چگونه پرد...

ایرانهراسی فرهنگی پدیدهای است که نشاندهنده ترس و هراس کشورهای حوزه خلیج فارس از فرهنگ و هویت ایران است. هراس این کشورها مت أثر از معنای غیرواقعی است که آن ها به مبانی و مؤلفههای فرهنگی ایران بخشیدهاند. در اثر این معنادهی، منظومهای از معنا در ذهن آنان برساخته گردیده نامید . این گفتمان از مجموعه ای عناصر چون مذهب تشیع، « گفتمان » است که میتوان آن را یک قومیت ایرانی، ماهیت انقلابی تشکیل شده اس...

دراین مقاله به بررسی مقوله ی امنیت دراسلام بارویکردسیره ی نبوی وامنیت دردیدگاه علوی ومهدوی خواهیم پرداخت.براین اساس بادرنظرگرفتن شاخص های اصلی وکلیدی درگفتمان پیامبراعظم وحضرت علی و رویکردفلسفه ی انتظاربه مساله امنیت، ابعادوقالب های فکری منبعث ازان راتبیینوبررسی می نماییم .از آن جهت که گفتمان امنیت دراسلام توسط سایرامامان شیعه موردتوجه قرارگرفته است، دراین نوشتاربه واکاوی گفتمان های غالب مفهوم ...