محمد رضایی

استادیار گروه جامعه‌شناسی، دانشگاه تربیت مدرس

[ 1 ] - فیس‌بوک و رفتار انتخاباتی (مطالعه انتخابات ریاست‌جمهوری سال 1392 ایران)

چکیده این پژوهش چگونگی تأثیر عضویت افراد در فیس‌بوک را بر رفتار رأی‌دهی آن‌ها در انتخابات ریاست جمهوری سال 1392 مطالعه می‌کند. روش تحقیق، کیفی است، برای جمع‌آوری داده‌ها از اتنوگرافی مجازی و تکنیک‌های مشاهده و مصاحبه عمیق و همچنین برای تحلیل داده‌ها از تحلیل تماتیک استفاده شده است. بنابر یافته‌های این پژوهش تابوبودن مشارکت در انتخابات 92 به‌عنوان اولین انتخابات ریاست‌جمهوری بعد از انتخابات و حو...

[ 2 ] - چهار روز از حیات دانشگاه پس از انقلاب؛ 30 فروردین تا 2 اردیبهشت 1359

در حیات دانشگاه پس از انقلاب اسلامی دوره کوتاه سی‌ام فروردین تا دوم اردیبهشت سال 1359 بزنگاهی مهم و تعیین‌کننده بود. گروه‌های سیاسی فعال در فضای دانشگاه‌ها، به دستور دولت تازه‌تأسیس اسلامی مجبور شدند اتاق‌ها و دفترهایشان را به دولت واگذار کرده و صحن دانشگاه‌ها را ترک کنند. در این چند روز، در شهرهای دانشگاهی درگیری‌های خونینی رخ داد. این بزنگاه تاریخی، دانشگاه را که سنگر آزادی، مقاومت، و انقلاب ...

[ 3 ] - ملاحظات روش شناختی در مطالعات فرهنگی

مسئلۀ روش توجه چندانی را در مطالعات فرهنگی به خود جلب نکرده است. شاید نشـود ایـن غیبـت را نـوعی غفلـت یـااهمال تلقی کرد، بلکه بهتر است از وجود مناقشه بر سر این موضوع سخن گفت که آیا مطالعات فرهنگی مـیتوانـد روش-شناسی و تکنیک های متمایزی داشته باشد یا خیر؟ در این مقاله، ابتدا دربارة مناقشۀ مذکور بحث مـیشـود و سـپس، بـهمسائل مهمی پرداخته میشود که هرگونه بحث از روش مطالعات فرهنگی ...

[ 4 ] - شهر بی انضباط و محدودیتهای ظهور شهروندی در ایران

حکومتپذیری 1سازوکاری است که شهر مدرن را به شهری منضبط بدل کرده اسـت. پیامـدهای چنـینشهری موضوع تأملات جامعهشناسان و فیلسوفان بوده است. برخـی از نظریـههـا بـر اخـلاق اجتمـاعی وفردگرایی دگرخواهانه و برخی دیگر بر شکلی از جامعه انضباطی تأکیـد کـردهانـد. نحـوه تکـوین جامعـهانضباطی و شهر منضبط در کانون اصلی چنین مباحثی بـوده اسـت. چنـین نظریـههـایی عمـدتاً جهـتتوضیح شکلگیری جام...

[ 5 ] - بازنمایی سینمای دینی در دو دوران سیاسی- اجتماعی

در این مطالعه با مفروض گرفتن فیلم به‌مثابه محصولی فرهنگی و کرداری گفتمانی تلاش شده است تا با استفاده از روش تحلیل گفتمان و نشانه‌شناسی گفتمانی، ضمن تحلیل شانزده فیلم از سینمای دینی پس از انقلاب ایران به این سؤال پاسخ داده شود که سینمای دینی در طلیعه و عصر انقلاب و تثبیت نظام جمهوری اسلامی و دوران عدالت و ارزش‌گرایی (دهة هشتاد) چگونه بازنمایی داشته است؟ حدود اشتراک و افتراق آن چیست و هرکدام از ا...

[ 6 ] - برساخت سوژه دینی در گفتمان‌های سینمای دینی پس از انقلاب اسلامی

پیامد انقلاب اسلامی به‌مثابة رخدادی سیاسی، موجی از تلاش‌ها برای دینی‌سازی و اسلامی‌کردن زمینه‌های اجتماعی، فرهنگی و هنری به‌شمار می‌آید. یکی از حوزه‌هایی که در ساخت فرهنگی به‌طور کل و سراسری متحول شد و ساخت نهادی آن استحاله یافت، نهاد سینماست. در این پژوهش، در چارچوب الگوی برساختی و از منظری گفتمانی، ضمن انتخاب هدفمند 44 فیلم‌ سینمای دینی پس از انقلاب به روش تحلیل گفتمان انواع سوژة دینی و مکانی...

[ 7 ] - سنخ‌شناسی گفتمان‌های سینمای دینی پس از انقلاب اسلامی ایران

پس از انقلاب اسلامی، یکی از حوزه‌هایی که در ساحت فرهنگی دچار تحول جدّی شد، نهاد سینما بود. سینما از آغاز انقلاب ‌چونان ابزاری فرهنگی مورد توجه شایان بوده تا از آن به‌عنوان وسیله‌ای برای ترویج دین استفاده گردد. در این پژوهش با مطالعه 44 نمونه از آثار سینمای دینی پس از انقلاب با روش تحلیلِ گفتمان و نشانه‌شناسی گفتمانی تلاش شده است تا به این سؤالات پاسخ داده شود که گفتمان‌های سینمای دینی پس از انقلا...

[ 8 ] - مطالعه جامعه‌شناختی مدارای سیاسی در جامعه ایرانی: مورد مطالعه شهر تهران

موضوع این مقاله مطالعه جامعهشناختی مدارای سیاسی در ایران است. دستگاه نظری پژوهش بر تئوری‌های پاول وُگت در تحلیل مدارای سیاسی و نقش آموزش در آن و آنتونی گیدنز در تحلیل نقش جهانیشدن و رسانههای جدید در تغییرات سیاسی و فرهنگی، استوار است. نوع تحقیق کمی و بر مبنای پیمایش اجتماعی است. حجم نمونه 811 نفر و شیوه نمونه‌گیری، نمونه‌گیری طبقه‌بندی شده تناسبی(برحسب جنس) و در مراحل نهایی نمونه‌گیری تصادفی ساد...