آرمان گرایی در هنر ، ادبیات ، فلسفه و ... به شکل های متفاوتی در متون ادبی تجلی کرده است. در اندیشه های فلسفی و عرفانی،کسانی چون ابن سینا ، ابن طفیل و سهرودی این کمال جویی را در قالب داستان های فلسفی، تمثیلی و رمزی به نام حیّ بن یقظان به تصویرکشانده اند. این داستان ها شرح عروج آدمی به یاری حی بن یقظان به جاودانه های حیات تألّه است. این مقاله ضمن بررسی و تحلیل حقیقت حی بن یقظان به تعیین عینی آن می ...

چکیده بررسی اسطوره شناختی موجودات وهمی در یکی از معروفترین داستانهای عامیانة فارسی هدف اصلی این مقاله است. چون به کارگیری نقد اسطوره ای برای داستانهای عامیانه از سوی برخی صاحب نظران بی اعتبار و نامناسب دانسته شده است، در ابتدای مقاله تلاش می شود با طرح تئوری های معروف در هر حوزه و با گشودن محتوای تعاریف مرتبط با افسانه و اسطوره رابطۀ متقابل معنایی و ریشه های مشترک هریک بازشناسی شود. همچنین چون ...

چکیدهبینامتنیت رویکردی ادبی است که به منتقدان این امکان را می‌دهد تا به ‌شیوه‌ای علمی و نظام‌مند پیوندهای موجود در میان آثار ادبی را بررسی کنند. ژرار ژنت یکی از مهم‌ترین نظریه‌پردازان این رویکرد است که در کاربردی‌کردن آن نقش اساسی دارد. در این پژوهش داستانی از احمدرضا احمدی، نویسنده‌ی نام‌آشنای ادبیات کودک و نوجوان ایران، براساس نظریه‌ی بینامتنیت ژنت بررسی شده است. نام این داستان در باغ بزرگ با...

این مقاله ضمن مقایسه "خان هفتم رستم" از شاهنامه فردوسى با افسانه "ساعد بن فارِس" از هزار و یک‏شب، مى‏کوشد تا پس از این مقابله، با نگاهى شکل‏شناسانه، این تطبیق را به اجزا و بخش‏هاى هر دو متن گسترش داده، از رهگذر این تطبیق، وجوهِ اشتراک و افتراق هر دو داستان را بازکاوى نماید. بى‏گمان چنین مقایسه‏اى میان شاهنامه و هزار و یک‏شب، مى‏تواند زاویه‏هاىِ مغفولِ تأثیر و تأثرات این دو اثر را از یکدیگر، بهتر نش...

برنو بتلهایم در کتاب «روان کاوی افسانه­های پریان»، تفسیری روان­کاوانه از این افسانه­ها ارایه می­دهد. این کتاب به محض انتشار در غرب، مخاطبانی بسیار پیدا کرد. بتلهایم در این اثر، با الهام از فروید، به تحلیل روان­کاوانة عناصر افسانه­ها پرداخته، نشان می­دهد که چگونه این داستان­ها به حل مشکلات کودکی و رشد شخصیت کودک کمک می­کند. در این مقاله نویسنده از نگاه جامعه­شناس، سعی دارد تا نشان دهد، در زمانی...

عبّاس معروفی(1336) نویسنده ی معاصر، در آثار خود -اعمّ از رمان، داستان کوتاه و نمایشنامه- توجّه و اهتمام ویژه ای برای اسطوره ها، چه اسطوره های انسانی(فرا ملّی/ازلی ابدی) چه اسطوره های ملّی قائل است. توجّه و اهتمامی آگاهانه-عامدانه تا بدان جا که بنمایه های اصلی برخی آثار وی، بر مبنای یکی از اسطوره ها بنا نهاده شده است. معروفی، در ارتباط با پاره ای از دردهای انسانی، آنچه با سرشت و سرنوشت انسان، در اعصار...

هزار و یکشب شامل حماسه های پهلوانی، ادبیّات حکمی، قصّه های حیوانات، افسانه های جهان شناختی، مشاجرات ادیبانه وانبوهی شعراست. روایت شنو در زمانی کوتاه با شخصیّتهای بسیاری آشنا می شود و بعدازآگاهی یافتن از گذشته، حال وآینده آنها به حکایتی دیگر و شخصیّتهای دیگری می رسد. شهرزاد برای فراراز مرگ و نجات جان خویش حکایت شبها را سلسله وار طی می کند تا به سرانجام و پایان کار خویش در پس تمام این حکایتها برسد. ا...

داستان کوتاه، همواره به عنوان یکی از ژانرهای اصلی بسیاری از روایات ادبی مطرح بوده و مطالعات فراوانی که در زمینه ویژگی‌ها و عناصر سازندة آن صورت گرفته، مؤید همین مهم است. در واقع همین ویژگی‌هایند که روایت را در داستان‌های کوتاه از سایر انواع ادبی متمایز می‌سازند. اما گاهی ادبیات معاصر فرانسه این مرزها را در هم آمیخته و تشخیص ژانرهای ادبی را بسیار دشوار می‌سازد. اغلب داستان‌های ژان ماری گوستاو لو...

بسیاری از داستان های کهن حماسی و عامیانه زیر بناهایی اساطیری دارند. شخصیت ها، موجودات و حوادث این گونه داستان ها غالباً در لایه‌ای اساطیری پیچیده شده اند، چنان که گاهی تمیز واقعیت از افسانه دشوار می نماید.سام نامه منظومه‌ای نیمه حماسی- نیمه غنایی است که داستان سفر سام را برای یافتن معشوقش بیان می‌کند. این منظومه که شامل تعداد زیادی داستان های تو در توی کوتاه است، از برخی جهات دارای الگوها اساطیر...