این تحقیق شامل تحلیل انتقادی معادلهایی است که در زبان فارسی برای واژه های مهندسی مطرح شده اند. امروزه، مفاهیم مهندسی عموماً از طریق کتابهای انگلیسی زبان و ترجمه آنها وارد جامعه ایران می گردد. حدود 700 واژه انگلیسی از منابع گوناگون به همراه معادلهای آنها در این تحقیق، بررسی شده اند. معادلها از دیدگاههای مختلفی مانند تطابق مفهومی، اشتراک لفظ به همراه اختلاف معنا، موسیقی واژه ها، زیبایی، دستوری، طو...

نیم‌‌نگاهی کارسنجانه بر برخی پژوهش‌ها و نگاشته‌‌های انتشار‌‌یافته درباب «واژه‌‌گزینی فارسی»، به‌‌ویژه در برخی شماره‌‌هایِ پژوهش‌‌نامۀ نامۀ فرهنگستان، از وجودِ رویکردی بیش‌‌گرایانه به‌سویِ واژه‌‌گزینیِ دانشیک در پاسخ به سرریزِ روزافزونِ نام‌واژگانِ بیگانه، به‌ویژه انگلیسی، می‌‌گوید. از خوانش و بررسیِ این جستارها برمی‌آید که فرهنگستان زبان و ادب فارسی برجسته‌‌سازی برنامۀ «واژه‌‌گزینی علمی» از ره...

جلد نخست این مجموعه در سال 1383 زیر همین نام به نظارت روانشاد دکتر سرکاراتی و با مقدمه ای از ایشان از سوی فرهنگستان زبان و ادب فارسی انتشار یافته است؛ اما در مجموعۀ پنج جلدی کنونی ساختار جلد اول، شیوۀ کار و واژه ها، تغییر اساسی یافته و مقدمه ای در 165 صفحه، شامل تحولات تاریخی واج های فارسی (پیوست یکم در 61 صفحه)، و سپس پیوست دوم و فهرست سوم شامل جدول تطبیقی واج های زبان فرضی هندواروپایی و تحولا...

در ترجمۀ واژه‌های زبان خارجی، استفاده از معادل‌های مناسب و مقبول یکی از وظایف اصلی مترجمان_ به‌ویژه سازمان‌ها و اندیشمندان مرتبط با علم واژه‌شناسی و اصطلاح‌شناسی است. سؤالی که همواره در این خصوص مطرح می‏شود، این است که آیا معادل‏های مصوب در کارگروه‏های تخصصی فرهنگستان زبان و ادب و فارسی ایران_ به‌ویژه کارگروه نجوم_ مورد پذیرش مترجمان، کاربران و اهل فن بوده است؟ و اگر چنین است، دامنۀ پذیرش و است...

مقالۀ حاضر گزارشی است از نتایج یک بررسی دربارۀ پذیرش نوواژه‌های عمومی، مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی، با همکاری 450 پاسخگو در سه استان (تهران ،اصفهان وکرمان). مبنای نظری این بررسی الگوی انتشار نوآوری‌های رابرت ال. کوپر است که به حوزۀ برنامه‌ریزی زبان مربوط می‌شود. پژوهشی میدانی درمورد مهم‌ترین عوامل غیرزبانی است که بر انتشار نوواژه‌های مصوب فرهنگستان اثر می‌گذارد. فرض بر این است که، در جامعۀ ...

مقالۀ حاضر، ترجمۀ مقدمۀ پرفسور برت فراگنر بر کتاب گنجینۀ فرامین فارسی پادشاهان است که اسناد فارسی منتشر شده را تا سال 1848 م. دربرمی گیرد. این مقدمه با نگاهی فراگیر به مرور بررسی های پژوهشگران و شرق شناسان جهان دربارۀ اسناد و مدارک فارسی می پردازد که به زبان های مختلف به چاپ رسیده است. لذا ترجمۀ آن به زبان فارسی، گامی در جهت ارتقای دانش پژوهشگران ایرانی نسبت به سیر مطالعات آرشیوی در جهان درباره...

تعداد واژگان و لغات روزافزون واردشده در زبان فارسی و فعالیت های فرهنگستان سوم زبان و ادبیات فارسی ایجاب می کند که زبان فارسی در مقام زبان ثانویه در مورد فرآیندهای واژه سازی به تکامل برسد. در این تحقیق سعی شده است روش های اصلی فرآیندهای تولید واژگان فارسی و انگلیسی با رویکرد تطبیقی مورد بررسی قرار گیرد. بدین منظور دو هزار واژه از رشته های علوم انسانی ،علوم پایه، هنر و مهندسی از زبان انگلیسی و مع...

پژوهش در مورد خط فارسی، تاریخچه‏ای کهن دارد و از دیرباز مورد بررسی و توجه دانشمندان و محققان مربوط به این رشته بوده است. خط فارسی یکی از ابزارهای نیرومندی است که می‏تواند به اشاع? فرهنگ و ادبیات فارسی کمک کند اما مشکلاتی مانند نداشتن علامت برای واکه‏ها، مشابهت حرف‏ها، تعداد شکل‏ها و تنوع املایی موانعی برای گسترش شایست? این خط می‏باشد. پیوسته‏نویسی‏ و جدانویسی‏ مشکل دیگری است که نویسندگان را دچا...

این پژوهش به بررسی رابطه فرهنگ سازمانی وتعهدسازمانی بارضایت شغلی کارکنان فرهنگستان زبان وادب فارسی پرداخته است. فرهنگ سازمانی براساس مدل رابینز با هفت مولفه (خلاقیت وخطرپذیری،توجه به جزئیات ، توجه به نتیجه،توجه به افراد، تشکیل تیم،تحول وثبات یا پایداری)، تعهد سازمانی براساس مدل می یر وآلن با سه مولفه (عاطفی،هنجاری ومستمر)و رضایت شغلی براساس مدل اسمیت، کندال وهالین با پنج مولفه (رضایت ازکار، ماف...

گرچه نسخه برگردان کردن بخش های هنری یک نسخه خطی، سال هاست در خارج از ایران رواج دارد، در سال های اخیر شاهد طبع این گونه آثار در ایران هستیم. از نمونه خارجی این گونه کتاب ها می توان به نسخه برگردان نگاره های شاهنامه لنینگراد (1985م.) و نمونه های داخلی می توان به نسخه برگردان نگاره های خاوران نامه (1383ش.) اشاره کرد. نگاره های نسخه خطی شاهنامه طهماسبی، قبلاً معروف به شاهنامه هوتون، از خوش اقبال تر...