اسطوره یکی از عناصر تأثیرگذار در ساختار و محتوای داستان‌های معاصر است. یکی از این داستان‌ها که با تأثیرپذیری از اسطوره‌ها به وجود آمده است، رمان آتش بدون دود از نادر ابراهیمی است که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است. روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی و بر اساس منابع کتابخانه‌ای است و هدف از آن، بررسی رد پای اساطیر در این رمان بر اساس نظریه ترامتنیت ژنت است. فرض نگارندگان این بوده که نویسن...

بینامتنیت اصطلاحی رایج در نظریه‌های ادبی و زبان‌شناسی است که بیش‌تر در آرای ساختارگرایان و پساساختارگرایان دیده می‌شود. در این مقاله کوشیده‌ایم ضمن نیم‌نگاهی به دیدگا‌ه‌های مختلف نظریه‌پردازان بینامتنیت، به تشریح و توضیح ترامتنیت ژنتی بپردازیم و پس از آن با بکارگیری بخش بیش‌متنیت این دیدگاه، مشابهت‌های داستانی منظومه «لیلی و مجنون» و نمایشنامه «سیرانو دوبرژراک» را ارائه دهیم. بینامتنیت مبتنی بر...

«روایت‌شناسی» دانشی جدید و نتیجۀ انقلاب ساختارگرایی در عرصۀ داستان است. در تحلیل ساختارگرایانۀ «روایت»، سازوکارهای درونی متن ادبی بررسی می‌گردند؛ تا واحدهای ساختاری بنیادین کشف شوند. هدف پژوهش حاضر، تحلیل و بررسی ساختار «روایت» در سه شعر بلند رواییِ «مهدی اخوان ثالث»: «قصۀ شهر سنگستان»، «اژدها عفریته‌ای منحوس» و «خوان هشتم» است. در این مقاله تلاش گردیده است، تا بر اساس دیدگاه «ژرار ژنت» به بررسی...

ترامتنیت یک اصطلاح نقدی در نظریة ادبی معاصر است. این نظریه بر آن تأکید دارد که یک اثر ادبی تنها در ارتباط با سایر آثار ادبی تعریف و فهمیده می‌شود؛ زیرا خالق یک اثر ادبی با تصمیم‌ آفرینش یک اثر، به دنیایی از ارتباط‌های میان‌متنی در ذهن خود وارد می‌شود؛ نویسنده یا شاعر از افکار بسیاری از آثار پیش از خود و یا معاصر با خود تأثیر می‌پذیرد و این افکار در آفرینش اثر او نقش دارند. یکی از حوزه‌های مهم د...

بینامتنیّت مبتنی بر پیوند یک متن با متن­های دیگر است. این متن­ها می­تواند از دو شاخة متفاوت، امّا وابسته به یک فرهنگ باشد، چنان­که شاهنامه و متن­های تاریخی سلسله­ای این­گونه است. به این صورت که پیوند و ارتباط بسیاری میان پیش­متن شاهنامه و تاریخ­نوشته­های سلسله­ای در طول ادوار متمادی ایجاد شده است. از این رو، مسألۀ پژوهش این است که ارتباط بینامتنی میان شاهنامه و تاریخ­نوشته­های سلسله­ای از سدة ششم...

میل به جاودانگی و نامیرایی و تلاش برای رهایی از مرگ یکی از مهم ترین دغدغه های فکری بشر در طول تاریخ بوده و سابقه ای به درازای عمر بشریت داشته که با مدارک تاریخی نیز قابل اثبات می باشد. انسان در مسیر یافتن راه حلّی برای جاودانگی و تحقّق رویای خویش، به داستان‏سرایی پرداخته و این آرزو را در قالب روایات و شخصیت های اسطوره ای و ملی و دینی متجلی کرده که در تمام فرهنگ‏ها و مذاهب؛ در آثار هنری و ادبی جلو...

ژرار ژنت یکی از تأثیرگذارترین پژوهشگران در عرصۀ بینامتنیّت است. وی دامنۀ مطالعات کریستوا را گسترش داد و کوشش نمود تا هر رابطه­ای را که یک متن می تواند با دیگر متون داشته باشد، به طور نظام­مند مطالعه کند. نظریۀ بینامتنیت که دربارۀ روابط بین متون و تأثیر متون متأخّر از کتب متقدّم بحث می کند، از بحث های مهم ژنتی است. بر اساس این نظریه هیچ متنی متّکی به خود نبوده و به نحوی با متون پیش از خود ارتباط دار...

مسئل? پیوند سینما و ادبیات در حوز? سینمای اقتباسی همواره یکی از مباحث چالش برانگیز بوده است. تعدد و برخورد آراء صاحب نظران ادبی و سینمایی دربار? فرآیند تأثیرگذاری و تأثیرپذیری ادبیات و سینما بر و از یکدیگر یکی از فصول مهم نقد و مطالعات نظری سینمای اقتباسی را شامل شده است. علی رغم نظرات موافق و مخالف در این باره، سینمای اقتباسی از زمان آغاز به کار هنر سینما به حیات خود ادامه داده و همواره نسبت آ...

هدف این پایان نامه تحلیل ساختار روایی رمان تصویر یک بانو اثر هنری جیمز به منظور نشان دادن چگونگی پدید آمدن معنا و نیز چگونگی انتقال برخی عناصر رمان به نسخه سینمایی اثر و بررسی تغییرات به وجود آمده در معنا و تاکید است. در تحلیل روایت شناختی اثر از طرح ژرار ژنت که در کتابش narrative discourse تشریح شده، استفاده به عمل آمده است. در تحلیل کارکردی اثر برای نشان دادن تغییرات معنایی و تاکیدی از مقاله ...

زمان یکی از مهمترین مسائل مورد بحث در بین اندیشمندان و نظریه پردازان در حیطه ی علوم مختلف بوده و هست. همچنین زمان عنصر جدا نشدنی متن ادبی می باشد به طوری که، نمی توان زمان را از یک اثر ادبی جدا کرد. از طرفی مسئله ی زمان در دوران معاصر بسیار مورد توجه نمایشنامه نویسان قرار دارد طوری که با ایجاد تغییرات فرمی در زمان اثر، روایتی جدید و متفاوت را شکل می دهند. هدف از این تحقیق این است که نشان داده ش...