مسئله «اسلام گرایی» و «اسلام سیاسی» در برگیرندة مباحثی گسترده، دامنه دار و مجادله برانگیز است که ابعاد و دامنه های آن در سال های اخیر به واسطة شکل گیری آثار و نظریات گوناگون، غنی تر شده است. در درون مباحث و نظریات موجود می توان مجموعه ای متنوع و متفرق از مباحثات و مجادلات فکری را در ارتباط با «هویت اسلام سیاسی» و چرایی و چگونگی پدیدار شدن آن، ملاحظه نمود. اما علی رغم این تلاش ها، آنچه که در این...

بیداری اسلامی فرایندی زمان مند به شمار می آید که وقوع انقلاب اسلامی نقطه عطف آن است، چرا که با اشاعه گفتمان اسلام سیاسی، هویت خواهی اسلامی را وارد مرحله نوینی کرده است. موضوع رساله حاضر را نسبت یابی انقلاب اسلامی با تحولات موسوم به بیداری اسلامی بر اساس رهیافت هویت گرا و نظریه های انقلاب، هم چنین نظریه پخش تشکیل می دهد. جوامع مسلمان به دلیل حاکمیت ساختارهای ضعیف و فاسد اقتصادی و سیاسی و هم چنین...

غیریت­سازی در گفتمان سیاست خارجی محمدرضا پهلوی   هما اسدی[1] فرهاد ساسانی[2]     تاریخ دریافت:10/9/91 تاریخ تصویب: 23/1/93   چکیده پژوهش حاضر به بررسی غیریت­سازی و چگونگی بازنمایی «خود» و «دیگری» و همچنین سازوکار برجسته­سازی و حاشیه‌رانی در گفتمان سیاست خارجی محمدرضا پهلوی، شاه ایران در فاصلة بین سال­های 1320 تا 1356 می‌پردازد. در این پژوهش از ابزارهای تحلیل واژگانی در زبان‌شناسی نقش‌...

در حال حاضر چندین عامل، تعارض بین جمهوری اسلامی ایران و نظام بین الملل را شکل می دهند. در این بین، مهم ترین عامل مؤثر در تعارض های بین این دو، فعالیت هسته ای ایران است. از آنجایی که وجود برنامه هسته ای ایران، تمام سطوح اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه ایران را تحت الشعاع قرار داده است، پرداختن به این موضوع و انتخاب آن قابل توجه است. در این مقاله، هدف ارائه یک راه حل بین الاذهانی است که تع...

با بررسی تأثیر امور سیاسی و اجتماعی و اندیشه بر حوزه ی فرهنگ و هنر، و با برگزیدن نگاهی گفتمانی، شاهد این هستیم که این گفتمان ها هستند که چنین تأثیرات و تغییراتی را موجب می شوند. گفتمان ها با رسوخ به لایه های معنایی هویتی هر حوزه، مبانی آن ها را به چالش کشیده و سعی دارند تا آن ها را سوی خود جذب نموده و از زاویه ی دید خود بازتعریف و معنادهی کنند. در عصر پهلوی دوم، و به خصوص در دو دهه ی 1340 و 13...

استادیار دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس بی شک‘ تحقق گفتمان تبلیغاتی به چگونگی به کار گیری راهکارهایی که شیوه های بیان و نقل و متفاوتی را در بر می گیرند‘ بستگی دارد. از میان این راهکارها می توان به راهکار روایی‘ گفتمانی ‘ بلاغتی و توصیفی اشاره نمود. در این تحقیق‘ گفتمان زیمنس که مارا با تبلیغ نوعی تلفن همراه مواجه می سازد نمونه ای است که می توان از طریق آن به فرایند تعامل بین ک...

نقد پسااستعماری داستان بلند «سرگذشت کندوها» نوشتة آل احمد*   دکتر سید علی قاسم زاده1  استادیار دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین   چکیده ادبیّات داستانی معاصر، عرصة بازتاب جریانهای فکری موجود در جامعه به‌شمار می‌آید. با وجود تنوع مکاتب داستان‌نویسی در جهان و تأثیر و تأثّر آنها از یکدیگر، نمی‌توان حضور جریانهای بومی را در کشورهای شرقی نادیده گرفت. شکل‌گیری گفتمان پسااستعماری در تقابل ...

مطالعات و بحث های گسترده ای که حول جنبش های اخیر زنان در ایران و مطالبات برابری خواهانه ی آنان در گرفته است، عمدتاً بر درک و فهمی از آن، در مقام مطالباتی جزئی و مدنی بنا شده است که تجربه ای از استقلال را در مطالبه خواهی و عمل از جنبش های عمومی تر و دولت تجربه می کنند. در این میان کمتر توجهی به امکان های نهفته در این جنبش مشخص و مطالبات آن ها، برای هم ارزی مطالباتی متکثر، شده است. از این رو این پ...

نوشتارحاضر با هدف بررسی انگار ه های هویت ایرانی درنگارش بناکتی در روضه اولی الباب انجام گرفته است. عرصه ی تاریخ نگاری محمل مناسبی برای اهل قلم ایرانی بوده تا روایت گر گفتمان دور ه ی خود باشند. تاریخ بناکتی روایت گر حلقه ی دوم هویتی ایران در دوره ی ایلخانان، یعنی عهد-مسلمانی آنان است. مقاله به دنبال پاسخ گویی به این سوال عمده است که انگار ه های هویت ایرانی در اندیشه تاریخ نگاری بناکتی چگونه بازت...

جهان اسلام به‌ویژه خاورمیانه در هزاره جدید بیشتر ماهیت ایدئولوژیک به خود گرفته است. بر همین مبنا، مقاله حاضر تلاش دارد تا از منظر هویتی و ایدئولوژیک، نقش تقابل ایدئولوژی وهابیت با گفتمان انقلاب اسلامی ایران را بر ایجاد ژئوپلتیک جدید خاورمیانه پس از وقوع بیداری اسلامی مورد تبیین و بررسی قرار دهد. این پژوهش در چهارچوب رهیافت تئوریک سازه‌انگاری استدلال می‌‌کند که بروندادهای سیاست خارجی عربستان و ج...