بررسی پیامدهای سیاسی اجتماعی حکومت افغان ها در ایران(1142- 1135)

در نتیجه ی انحطاط سریع حکومت صفویه در دوران حکومت سلطان حسین صفوی، طایفه ی غلجایی ساکن قندهار به علّت سیاست های سوء حکمرانان صفوی، سر به طغیان برداشته، اصفهان، پایتخت صفویان را به تصرف خود درآوردند. ناتوانی افغانان سنّی در اداره کشور، فقدان مشروعیت سیاسی و مذهبی و عدم توفیق در تصرّف همه ی ایالات کشور موجب بروز اختلالات وسیعی در کلیه ی امور داخلی ایران گردید. دامنه ی بحران با سوء استفاده کشورهای همسایه، روسیه و عثمانی، از اوضاع آشفته داخلی ایران و حمله به ایالات مرزی ایران در جهات شمال و شمال غربی و غرب، وسیع تر گردید. وضعیت توده ی مردم چه در ایالاتی که به تصرّف افغان ها در آمده بودند و چه در سایر ایالات که باز به نوعی تحت اختیار خوانین محلّی و یا سران ایلات قرار داشت، بحرانی بود. ناامنی سیاسی و راهها و اموال از یک سو و اتّخاذ سیاست چپاول گری به وسیله ی افغان ها از سوی دیگر موجب رکود اقتصادی و گریز سرمایه های خارجی از ایران گردید. کلید واژگان: صفویه، غلجا یی ها، ایران، پیامدهای اجتماعی و سیاسی ، تشیّع، تسنّن،اصفهان.