تحلیل مقایسه ای بهره وری پژوهشی و جایگاه بین المللی موسسه های پژوهشی ایران در حوزه علوم پایه براساس شاخص های چندگانه و ارائه مدل برای ارزیابی بهره وری پژوهشی موسسه های پژوهشی ایران در حوزه علوم پایه با بهره گیری از شاخص های چندگانه

پژوهش حاضر بر این است تا با وزن¬دهی و اعتبارسنجی شاخص¬های ترکیبی علم-سنجی ارائه شده، ضمن تحلیل مقایسه¬ای بهره¬وری پژوهشی به تعیین جایگاه بین¬المللی موسسه¬های پژوهشی ایران در حوزه علوم پایه پرداخته و به ارائه¬ی مدل جدید در ارزیابی بهره¬وری پژوهشی موسسه¬های پژوهشی ایران در حوزه¬ی علوم ¬پایه بپردازد. روش اجرای پژوهش: پژوهش از نوع مطالعات علم¬سنجی و با استفاده از روش¬های اسنادی، تحلیل استنادی، پیمایشی و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش¬های، تطبیقی و تکنیک ارزیابانه، استفاده شده¬است. نمونه¬ی پژوهش ده موسسه¬ی پژوهشی ایران، که در حوزه¬ی موضوعی علوم پایه در حال فعالیت هستند و دارای مجله¬های نمایه شده در نمایه استنادی وب¬ آو ساینس، پایگاه استنادی علوم جهان اسلام، نمایه¬ استنادی اسکوپوس هستند؛ به¬همراه 60 نفر از صاحب نظران حوزه ی علوم¬ پایه ، که دارای حداقل 5 مقاله ی منتشر شده در مجله های تحت پوشش وب آو ساینس، یا 10 مقاله ی منتشر شده در مجله های تحت پوشش ای اس سی یا دارای حداقل یک اختراع ثبت شده ی بین المللی یا ملّی (تأیید شده توسط وزارت علوم) است. به منظور تعیین جایگاه بین¬المللی موسسه¬های پژوهشی حوزه¬ی علوم پایه ایران در جهان، از نظام رتبه¬بندی سایمگو استفاده شد. ابزار گردآوری داده¬ها 2 پرسش¬نامه محقق ساخته بود. یکی از پرسش¬نامه¬ها جهت وزن¬دهی شاخص¬های ترکیبی طراحی شده بود که توسط صاحب¬نظران علم¬سنجی تکمیل شد و پرسش¬¬نامه¬ی دوّم که براساس نتایج حاصل از پاسخ¬ پرسش¬های¬ 1تا 4 پژوهش بود، توسط صاحب¬نظران حوزه¬ی علوم¬پایه تکمیل شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده¬ها از نرم¬افزار spss نسخه 22 و آزمون ضریب هم¬بستگی پیرسون، میانگین و انحراف معیار استفاده شد. هم¬چنین جهت وزن¬دهی شاخص¬ها از روش تصمیم¬گیری ahp و topsis استفاده شد. یافته¬ها و نوآوری پژوهش: طبق نتایج حاصل از پژوهش بر اساس وزن¬دهی شاخص¬های نهایی ترکیبی بهره¬وری پژوهش و رتبه¬دهی موسسه¬ها با روش تاپسیس، در نهایت 6 موسسه از 10 موسسه در روند رتبه¬بندی باقی ماندند، که پژوهشگاه مواد و انرژی با بیشترین ارزش (cl 0,690) در رتبه¬ی نخست قرار گرفت، انیستیتو پاستور با ارزش0,557 در رتبه¬ی دوم، موسسه¬ی علوم شیلات کشور با ارزش 0,549 در رتبه¬ی سوم، پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران با ارزش0,410 رتبه¬ی چهارم، پژوهشگاه علوم رنگ ایران با ارزش0,340 رتبه¬ی پنجم، پژوهشگاه بین¬المللی زلزله¬شناسی و مهندسی زلزله با پایین¬ترین مقدار (cl 0,245) در مقام ششم جا گرفت. نتیجه¬گیری: در نهایت با توجه به نتایج رتبه¬بندی بدست آمده و نظرات صاحب¬نظران حوزه¬ی علوم¬پایه، مدل پیشنهادی حاصل تلفیق شاخص¬های ترکیبی بهره¬وری پژوهش با نظرات صاحب¬نظران برای ارزیابی بهره¬وری موسسه¬ی پژوهشی ایران ارائه شد که بر اساس نتایج دقیق و اعتبارسنجی شده است تا سیاست¬گذاری بر اساس این نتایج امکان¬پذیر و متنی بر واقعیت باشد.