منصور جعفربیگلو

عضو هیأت علمی و دانشیار گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه تهران/ مهمان در پردیس بین‌المللی ارس دانشگاه تهران

[ 1 ] - پهنه‌های مخاطره‌آمیز شهر مراغه از نظر ژئومورفولوژیک با استفاده از روش‌های ترکیبی Fuzzy، SAW وAHP

یکی از مباحث مهم در مدیریت بحران‌های محیطی شهرها، بحران‌های ناشی از مخاطرات ژئومورفولوژیکی در عرصه‌های شهری است. این بحران‌ها به‌علت استقرار و گسترش فعالیت‌های انسانی در عرصه‌های شهری در حال افزایش است. از این‌رو در پژوهش حاضر، با شناسایی فرایندها و پدیده‌های ژئومورفولوژیک در پهنه‌های گسترش‌یافتۀ شهر مراغه در بین سال‌های 96-1363، به بررسی محدودیت‌ها و قابلیت‌های ژئومورفولوژیک این شهر پرداخته ‌ش...

[ 2 ] - تعیین پهنه‌های سیل‌گیر رود کشکان با استفاده از مدل هیدرولیکی به‌منظور کاهش مخاطرات سیل

در میان همۀ مخاطرات طبیعی در کشور، با توجه به آمارهای ثبت‌شده و مشاهدات، سیل از مخرب‌ترین آنهاست و بیشترین فراوانی وقوع را نیز داراست. برای پیش‌بینی دامنۀ خسارات سیل در شرایط مختلف و توجیه اقتصادی و اجتماعی برنامه‌های کنترل و مهار سیل، پهنه‌بندی خطر سیل برای دوره‌های بازگشت‌ مختلف ضرورت دارد. در حوضۀ رودخانۀ کشکان واقع در استان لرستان، با توجه به اینکه روستاها، اراضی زراعی و تأسیسات احداث‌شده د...

[ 3 ] - بررسی نقش نو زمین ساخت در شکل گیری پادگانه های رودخانه ای (مطالعه موردی رودخانه گیلانغرب - محدوده شمالی شهر گیلانغرب)

نوزمین ساخت یکی از عوامل موثر در شکل گیری پادگانه های رودخانه ای در زاگرس شمال غربی می باشد. این پژوهش به بررسی نقش و تاثیرات زمین ساخت بر شکل گیری پادگانه‌های رودخانه‌ای در امتداد رودخانه گیلانغرب می پردازد. مسئله اصلی این تحقیق یکسان نبودن تعداد پادگانه ها و ارتفاع آنها در دو طرف رودخانه گیلانغرب می باشد. در این راستا ابتدا به ارزیابی فعالیت نوزمین ساخت منطقه با استفاده از شاخص های ژئومورفیک(...

[ 4 ] - بررسی توسعه‌یافتگی و ویژگی‌های هیدرودینامیکی سامانه‌‌های کارستی با استفاده از تجزیه و تحلیل منحنی فرود هیدروگراف (مورد مطالعه: آبخوان‌های کارستی حوضۀ رودخانۀ الوند)

حوضة کارستی رودخانة الوند در غرب استان کرمانشاه به‌علت فراهم بودن شرایط مساعد کارست‌زایی، دارای آبخوان‌های کارستی متعددی است. این آبخوان‌ها نقش حیاتی در استمرار و شکل‌گیری مدنیت در منطقه داشته، منبع اصلی تأمین آب جوامع انسانی است. هدف از این پژوهش ارزیابی و تعیین درجة توسعة کارست آبخوان‌های کارستی حوضة الوند استفاده از طریق تجزیه و تحلیل منحنی فرود هیدروگراف چشمه‌های کارستی است. در این پژوهش، پ...

[ 5 ] - شواهد رسوبی تغییرات اقلیمی در دریاچۀ زریبار طی دورۀ هولوسن

مغزۀ ٦٨٨ سانتی‌متری به‎دست‎آمده از طریق چاه­پیمایی و استفاده از مغزه‌گیر پیت‌کورر روسیه از دریاچۀ زریبار، واقع در استان کردستان، مورد تجزیه‎وتحلیل‎های رسوب‌شناسی، شامل دانه‎بندی قرار گرفت. تعداد سه نمونه در مؤسسۀ تحلیل شتابندۀ ال. تی. دی (IAA) ژاپن، به‎روش رادیوکربن ١٤ (AMS) تعیین سن شد. نتایج به‎دست‎آمده از مطالعات و تحلیل داده‌ها، شرایط آب‎وهوایی گرم و مرطوب، افزایشِ بارش‌های بهاری و میزان رطو...

[ 6 ] - شواهد ژئومورفولوژیک تغییرات سطح اساس دریای خزر طیّ کواترنری پسین در محدوده‎ی رودخانه‎ی گرگان‎رود

چکیده جنوب‎شرقی دریای خزر، یکی از مناسب‎ترین مکان‎ها برای مطالعه‎ی شواهد ژئومورفولوژیک ناشی از تغییرات سطح اساس دریای خزر است. نتایج حاصل از بررسی تصاویر ماهواره‎ای، وجود چهار تراس دریایی را نشان می‎دهد که در سطوح ارتفاعی 21-متر، 23- متر ، 24 - متر و 26- متر ، به ‎ترتیب با سن‎های 24 ± 653، 24 ± 940، 23 ± 478 و 32 سال پیش تشکیل شده‎اند. مطالعه‎ی داده‎های رسوب‎شناسی و فسیل‎شناسی در دو مقطع کوره‎...

[ 7 ] - موقعیت و فراوانی فصلی مسیرهای چرخندی در ترسالی‌های غرب میانی ایران

مطالعة انجام شده بر روی 66 سامانه چرخندی در دوره‌های ترسالی غرب میانی ایران (2003-1973) نشان داد که مراکز چرخندزایی مدیترانه، سودان و دریای سرخ و نیز بین‌النهرین در ترسالی‌های شدید منطقه، به شدت فعال‌اند و بیشترین نقش را در بارش‌های دوره مرطوب منطقه ایفا می‌کنند. به‌طور کلی، سامانه‌های مذکور با توجه به الگوهای همدیدی حاکم، از سه مسیر عمدة زیر وارد منطقه می‌شوند: الف) از مناطق چرخند‌زایی غرب و...

[ 8 ] - استفاده از DEM‌ در تحلیل مورفوتکتونیک فروچاله‌های کارستی توده پرآو ـ بیستون

  توده پرآو- بیستون با وسعت 880 کیلومتر مربع در زون زاگرس رورانده و در استان کرمانشاه واقع شده است. در این ناهمواری­ها اشکال متنوعی از چشم­انداز کارست همچون کارن‌ها، اوالاها، دولین‌ها، غارها و ... پدید آمده است. شکل­گیری و توسعه فروچاله‌های کارستی متأثر از روراندگی، گسل‌ها و شکستگی‌های منطقه، شرایط مناسبی را برای تغذیه و گسترش منابع آب زیرزمینی به عنوان اصلی­ترین منبع آب آشامیدنی شهر کرمانشاه ف...

[ 9 ] - تلفیق روش GIUH و مدل‌های اصلاح‌شده SCS-CN پارامتر متغیر در برآورد رواناب روزانه حوضه آبریز (مطالعه موردی: حوضه آبریز کشکان، استان لرستان)

در سال­های اخیر مدل هیدروگراف واحد لحظه­ای ژئومورفولوژی (GIUH) به منظور تخمین پاسخ حوضه آبریز به بارش مازاد مقبولیت گسترده­ای کسب کرده است. این مدل بر اساس انتگرال پیچشی حاصلضرب بارش مؤثر در مؤلفه‌های هیدروگراف واحد لحظه­ای (IUH) استوار است. در این پژوهش با استفاده از خصوصیات مورفومتری حوضه آبریز کشکان، شبیه­سازی بارش-رواناب در مقیاس روزانه توسط مدل تلفیقی GIUH و چهار روش­ شماره منحنی اصلاح‌شده...

[ 10 ] - ارزیابی ریسک زمین لرزه در شمال غرب تهران با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی AHP :مطالعه موردی منطقه 22

زمینه و هدف: منطقه 22 واقع در شمال غرب تهران با داشتن جمعیت بیش از 128 هزار نفر و عبور گسل شمال تهران از شمال این منطقه همچنین با توجه به توسعه ساخت‌وسازهای اخیر که بیشتر به‌صورت برج خود را نمایان می‌کنند، همواره در معرض ریسک زلزله قرار دارد. هدف از این پژوهش با توجه به فرمول جهانی ارزیابی ریسک = خطر × آسیب‌پذیری × جمعیت) (یو ان اس دی ار[1]،2009)ابتدا ارزیابی آسیب‌پذیری فیزیکی با توجه به 9 معیا...

[ 11 ] - ارزیابی میراث ژئومورفولوژیک شهر خرم‌آباد به‌منظور توسعۀ ژئوتوریسم شهری و حفاظت در برابر مخاطرات انسانی

در سال‌های اخیر ایده‌های میراث ژئومورفولوژیک شهری و ژئوتوریسم شهری در بین دانشمندان و متخصصان، اهمیت زیادی یافته است. این در حالی است که مخاطرات انسانی مؤثر بر محیط طبیعی شهرها، موجب آسیب، تخریب و تهدید میراث ژئومورفولوژیکی شهری شده است؛ بنابراین ارزیابی میراث ژئومورفولوژیکی شهری و ارائۀ یک برنامۀ حفاظتی، ضرورتی بنیادی و لازمۀ توسعۀ ژئوتوریسم شهری پایدار بوده و هدف اصلی این تحقیق است. پژوهش حاض...

[ 12 ] - Survey of the Balance of Equilibrium Erosion in the Hajiabad River Watershed (Hormozgan Province) using the Entropy Model

  Erosion is a surface-leveling phenomenon where thetransportof sediments from being washed off the land or by the force of gravity move from elevated areas. During different periods, in Iran, constantly flowing water has been affected by erosion. Thus it is important to address the erosionproblem. This research attempts to assess and identify the parameters affecting erosion in Haji Abad Wa...

[ 13 ] - تطبیق لندفرمی و ارزیابی پتانسیل فعالیت‏ های تکتونیکی و لرزه‏ خیزی بخش شمالی زون گسلی قم- زفره

پتانسیل لرزه‏خیزی و فعالیت‏های تکتونیکی بخش شمالی سامانۀ گسلی قم- زفره، براساس روش‏های ژئومورفومتری و تطبیق لندفرمی، بررسی شد. برای تطبیق داده‏های به‏دست‏آمده، از شواهد میدانی و مورفوتکتونیکی موجود در منطقه استفاده‏ شد. بدین ‏منظور، از اندازه‏گیری برخی شاخص‏های ژئومورفیک و تطبیق آن‏ها با محل گسل‏های اصلی و کانون‏های لرزه‏خیز بهره‏گیری شد. شاخص‏های ژئومورفیک، که در مطالعات مربوط به ارزیابی فعالی...

[ 14 ] - مخاطرات فرسایش آبراهه‌ای بر روی خط لولۀ گاز نهم سراسری با استفاده از روش ANP-PRSM

فرسایش آبراهه‏ای و رودخانه‏ای همواره یکی از فاکتورهای اصلی مخاطرات خطوط انتقال انرژی و لوله‏های نفت و گاز است. در این مقاله با استفاده از ماتریکس ریسک خط لوله (PRSM) و مدل ANP به بررسی مخاطرات فرسایش آبراهه‏ای در خط لولة گاز نهم سراسری در محدودة استان خوزستان با طول 170 کیلومتر پرداخته شده است. برای این منظور با استفاده از مدل ANP چهار معیار اصلی شامل «وضعیت خطوط لوله نسبت به آبراهه‏ها»، «هیدرو...