صدیقه زارع کیا
استادیار پژوهشی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران
[ 1 ] - بررسی ارزش رجحانی گیاهان مورد چرای گوسفند طی فصل چرا در مراتع استپی خشکه رود ساوه (مطالعه موردی: نژاد آمیخته سنگسری-افشار)
تعیین ارزش رجحانی گونه‌های مرتعی از جمله اطلاعات ضروری برای برنامه‌ریزی و مدیریت صحیح مرتع و دام است. این پژوهش به‌منظور بررسی ارزش رجحانی گونه‌های مورد چرای گوسفند در ماههای مختلف فصل چرا و با استفاده از روش شاخص انتخاب گونه‌ها در مرتع خشکه‌رود ساوه انجام شد. داده‌های مربوط به تولید و مصرف گونه‌ها در داخل و خارج از قرق از ابتدای فصل چرا (اواسط آبان ماه) تا انتهای فصل چرا (اواسط اردیبهشت‌ماه) ...
[ 2 ] - ارزیابی مقدماتی چند گونه گون علفی چندساله به منظور انتخاب ژنوتیپ برتر ایستگاه تحقیقات مراتع همند آبسرد
ارزیابی 7 گونه گون چندساله علفی Astragalus subsecondus, Astragalus lilacinus, Astragalus vegetus, Astragalus brachyodontus, Astragalus effusus, Astragalus cyclophyllon, Astragalus brevidens, با اکسشن‌های متعدد، برای انتخاب بهترین اکسشن از نظر صفات مورد بررسی، در ایستگاه تحقیقات مراتع همند آبسرد انجام شد. پس از آماده سازی بستر کاشت، اکسشنها روی دو خط 2 متری طوری کشت شدند که فاصله خطوط مربوط به...
[ 3 ] - روند تغییرات تولید و مصرف گونه Salsola laricina در مراتع خشک
به‌منظور بررسی تغییرات تولید و مصرف گونه مرتعی Salsola laricina در طول فصل رویش و چرا و طی سالهای 87 تا 89 از ابتدای فصل رویش تولید علوفه در داخل فطعه محصور و علوفه باقیمانده آنها در عرصه‌های چرا شده توسط دام، با فواصل یک ماهه برداشت و از تفاضل آنها، میزان مصرف گونه تعیین شد. سپس اعداد حاصل از تاثیر سالهای مورد مطالعه و ماه¬های برداشت بر تولید و مصرف در منطقه مورد مطالعه¬، مورد تجزیه و تحلیل...
[ 4 ] - بررسی آت اکولوژی گونه Bothriochloa ischaemum در استان گلستان
این تحقیق با هدف بررسی تغییرات سطح و تراکم تاج پوشش منطقه در شیبها و ارتفاعهای مختلف با استفاده از تفسیر عکس‌های هوایی سال 1334 (1:55000) و سال 1376 (1:40000) و بهره‌گیری از GIS انجام شد. مطالعه آت اکولوژی گونه Bothriochloa ischaemum با هدف شناخت و دستیابی به اطلاعات کاربردی و استفاده از آن در برنامه‌های اصلاح و توسعه مراتع انجام شد. برای این منظور اب...
[ 5 ] - اثر بهره برداری‌های چرایی بر خصوصیات پوشش گیاهی و خاک مناطق استپی (مطالعه موردی: مراتع استپی ساوه)
شیوه‌های نادرست و نامناسب بهره برداری از مراتع به ویژه در چنددهه اخیر موجب بروز لطمات شدیدی به عرصه‌های منابع طبیعی شده است. به همین منظور به مطالعه اثرات سیستم‌ها و شدتهای مختلف چرایی بر خصوصیات پوشش گیاهی و خاک پرداخته شد. ابتدا با استفاده از روش نمونه‌برداری سیستماتیک تصادفی پارامترهای درصد پوشش تاجی، تراکم، ارتفاع گونه‌ها اندازه‌گیری گردید. برای بررسی تغییرات پارامترهای خاک در هر منطقه 15 پ...
[ 6 ] - تعیین مناسب ترین حد بهره برداری مجاز گونه Salsola laricina (مطالعه موردی: مراتع خشکه رود ساوه)
یکی از عوامل مهم در تعیین ظرفیت چرایی مشخص کردن حد بهره‌برداری مجاز گونه‌ها میباشد، بعلت عدم اطلاعات کافی در این زمینه، این پژوهش به‌منظور تعیین حد بهره‌برداری مجاز گونه دایمی و خوشخوراک Salsola laricina در سایت خشکه‌رود ساوه انجام گردید. در این بررسی سه شدت برداشت 25 ، 50 و 75 درصد با حالت بدون برداشت (شاهد) بهعنوان تیمارهای آزمایش بمدت 3 سال مورد مقایسه قرارگرفتند. نتایج تولید علوفه گونه S....
[ 7 ] - بررسی شاخص‌های رفتار چرایی گوسفند در مراتع استپی مطالعه موردی: مراتع استپی خشکه‌رود ساوه
دام در مرتع یکی از اجزاء متشکله اکوسیستمهای مرتعی میباشد که متناسب با نوع دام و شرایط اقلیمی و پوشش گیاهی رفتارهای چرایی متفاوتی مشاهده میشود. شناسایی رفتار دام در مرتع می‌‌تواند در برنامه‌ریزی و چگونگی بهره‌برداری از مرتع کمک مؤثری بنماید. به این منظور رفتار چرایی گوسفند در مرتع منطقه استپی ساوه مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا یک میش سه ساله انتخاب و به کمک دستگاه موقعیت‌یاب (GPS) به‌طور پی...
[ 8 ] - بررسی جوانه‌زنی بذرهای 6 گونه گون چندساله علفی
به‌منظور بررسی مشکلات جوانه‌زنی گونه‌های مختلف گون چندساله، تیمارهای خراش‌دهی فیزیکی و سرما بر روی بذر 6 گونه (14 نمونه بذری) با استفاده از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی نامتعادل در سه تکرار در آزمایشگاه بانک ژن منابع طبیعی در مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور مورد مطالعه قرار گرفتند. درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، طول ساقه‌چه، طول ریشه‌چه، شاخص بنیه بذر و نسبت طول ریشه‌چه به ساقه...
[ 9 ] - بررسی آت اکولوژی گونه مرتعی Astragalus effusus در مراتع استان آذربایجان غربی
مطالعة رفتار اکولوژیکی گیاهان بهعنوان عناصر اصلی اکوسیستم و ویژگیهای رویشگاهی آنها گامی اساسی در جهت یافتن راهحلهای مناسب برای حفظ، اصلاح و احیاء این بخش مهم از منابع طبیعی تجدید شونده است. گیاه مرتعیAstrgalus effusus متعلق به خانوادة بقولات و از گیاهان خوشخوراک و دائمی مناطق نیمهاستپی است. به‌منظور مطالعه آتاکولوژی این گونه، ابتدا رویشگاههای آن در استان مشخص شد؛ سپس ویژگیهای رویشگاهی شامل...
[ 10 ] - بررسی رابطه بارندگی و تولید علوفه سالانه مهمترین گیاهان مرتعی منطقه خشکه رود ساوه- استان مرکزی
هر یک از گونه‌های مرتعی در ماههای فصل چرا و سالهای مختلف تولید معینی دارند. بدون شناخت ویژگیهای تولیدی گیاهان یک مرتع در طول دوره چرا، برنامه‌ریزی و مدیریت مرتع و دام مقدور نمیباشد. بنابراین شناخت تولید سالانه و ماهانه تیپهای مختلف مرتعی اساساً برای مدیریت کارآمد و مؤثر مراتع ضروریست. ﺍﻳـﻦ ﻣﻬﻢ ﺑـﺎ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﻴـﻦ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺗﻮﻟﻴـﺪ ﻋﻠﻮﻓﻪ ﮔﻴﺎﻫـﺎﻥ ﻭ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎﻱ ﺍﻗﻠﻴﻤـﻲ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮ ﺁنها بهویژه ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﺳـ...
[ 11 ] - مطالعه فنولوژی گونه‌های Astragalus chaborasicus، Poa sinaica و Stipa hohenackeriana از طریق محاسبه درجه روز رشد(GDD) در منطقه خشکه‌رود ساوه
بررسی و مطالعه فنولوژی گیاهان مرتعی برای تنظیم برنامه‌های بهره‌برداری از گیاهان، تعیین زمان ورود و خروج دام، جمع‌آوری بذر، جلوگیری از برداشتهای بی‌موقع و شناخت ارزش غذایی گونه‌های گیاهی در مراحل مختلف فنولوژی حائز اهمیت میباشد. در این بررسی فنولوژی سه گونه مهم مرتعیAstragalus chaborasicus، Poa sinaicaو Stipa hohenackerianaبه مدت دو سال (1386 و 1387) در منطقه خشکه‌رود ساوه با استفاده از روش درج...
[ 12 ] - آتاکولوژی گونهKunth. Melica persica در منطقه خراسان
گیاه مرتعیKunth.Melica persica گونه‌ای پایا از خانواده گرامینه (Poaceae) با دامنه سازگاری نسبتاً وسیع است که آنرا بهعنوان یکی ازگیاهان مهم مرتعی بهویژه در امر حفاظت خاک مطرح می‌سازد. این گیاه بومی ایران است و عمدتاً در دو منطقه رویشی ایران- تورانی و خزری رویش دارد. برای مطالعه آتاکولوژی این گونه ابتدا رویشگاههای آن در منطقه خراسان (شامل سه استان خراسان فعلی) شناسایی گردید و خصوصیات رویشگاهی (ا...
[ 13 ] - تعیین و اولویت‌بندی پهنه‌های مناسب پخش سیلاب برای تغذیه‌ی قنات‌ها، چاه‌ها و چشمه‌ها در مناطق خشک (مطالعه‌ی موردی: حوزه آبخیز میانکوه یزد)
در مناطق خشک و نیمهخشک، اگر خشکسالی رخ دهد، اهمیت پخش سیلاب[1]ها و استفاده بهینه از آنها دو‌چندان می‌گردد. هدف، تعیین پهنه‌های مناسب پخش سیلاب برای تقویت آب قنات‌ها، چاه‌ها و چشمه‌ها در مناطق خشک با فنون ارزیابی چند‌معیاره‌مکانی[2] GIS برای مقابله با بحران خشکی و خشکسالی است. از این‌رو، حوزه‌ی آبخیز میانکوه در جنوب یزد با مساحت 618 کیلومتر‌مربع، انتخاب شد. در این مطالعه عوامل مکانی اقتصادی ه...
[ 14 ] - آتاکولوژی گونه Salsola orientalis S .G.Gmelin در منطقه خراسان
گیاه مرتعی Salsola orientalis گونه‌ای پایا از خانواده Chenopodiaceae میباشد که بدلیل خوشخوراکی و مطلوبیت و نیز خشکسالیهای اخیر، شدیدا"مورد چرای دام واقع شده، بطوری که در برخی از مناطق حذف گردیده و یا در حد تک‌بوته‌هایی بر جای مانده است. برای مطالعه آتاکولوژی این گونه در منطقه خراسان (شامل سه استان خراسان فعلی)، ابتدا کلیه رویشگاههای آن مشخص گردید و با تعیین چندین سایت مطالعاتی خصوصیات ر...
[ 15 ] - آتاکولوژی گونه Stipagrostis pennata در استان یزد
با آگاهی از خصوصیات بومشناسی گیاهان و درک اهمیت و نقشی که آنها در حفاظت خاک و تأمین علوفه مورد نیاز دام در مراتع ایفاء میکنند میتوان راهکارهای مناسب را فراروی مدیریت حفظ، احیاء و توسعه منابع طبیعی تجدیدشونده، بهویژه پوشش گیاهی، قرار داد. در این تحقیق، آتاکولوژی گونه شندوست Stipagrostis pennata (سبد)در استان یزد انجام شده است. در ارتباط با گونه یاد شده فاکتورهایی نظیر انتشار جغرافیایی، ویژ...
[ 16 ] - آت اکولوژی گونه Ferula oopoda ( Boiss & Buhse) در استان کرمان
حفظ و احیاء پوشش گیاهی در منابع طبیعی از اهمیت خاصی برخوردار است و لازم است که مورد توجه خاص قرار گیرد. جهت رسیدن به این هدف باید ویژگیهای اکولوژیک گونه‌های مهمی را که تشکیل‌دهنده پوشش گیاهی در عرصه منابع طبیعی می‌باشند مورد شناسایی قرار داد و سپس در جهت اصلاح و احیاء رویشگاههای آنها اقدام نمود. به همین منظور، بررسی آت اکولوژی گونه Ferula oopoda که در سطح نسبتاً وسیعی از استان کرمان می‌روید، ص...
[ 17 ] - آت اکولوژی دو گونه مرتعی Agropyron pectiniforme و Bromus tomentosus در استان مازندران
مطالعه عمل و رفتار فردی گونه‌های مرتعی و رابطه هر یک از آنها با اجزاء زنده و غیرزنده اکوسیستمهای مرتعی، به منظور بدست آوردن اطلاعات لازم در مورد گونه‌ها که اساس و پایه مدیریت مراتع قرار گیرد، ضروری و مهم است. در اکولوژی مرتع، این قبیل مطالعات به عنوان آت اکولوژی گونه‌های مرتعی مد نظر قرار می‌گیرد. در این تحقیق آت اکولوژی دوگونه مرتعی Agropyron pectiniforme و Bromus tomentosus در استان مازندرا...
[ 18 ] - آت اکولوژی گونه مرتعیStipa barbata Desf. در استان تهران
مطالعه چگونگی رفتار و عملکرد یک گونه گیاهی و بررسی نحوه ارتباط آن با سایر اجزاء زنده و غیرزنده رویشگاه مربوطه بهعنوان آت اکولوژی آن گونه در نظر گرفته می شود. این نوع مطالعات، بخش قابل ملاحظه‌ای از اطلاعات اساسی و مورد نیاز برای مدیریت اکوسیستمهای مرتعی را فراهم می سازد. در این تحقیق، آت اکولوژی گونه مرتعی Stipa barbata مورد بررسی قرار گرفت. برای این گونه ویژگیهای رویشگاهی شامل پستی و بلندی، اق...
[ 19 ] - بررسی آت اکولوژی Hedysarum kopetdaghi Boriss. در مراتع استان گلستان
آت اکولوژی گونه های گیاهی بخش مهمی از مطالعات اکولوژیک در علوم منابع طبیعی را تشکیل می دهد. در این تحقیق، آت اکولوژی گونه مرتعیHedysarum kopetdaghi Boriss. در اکوسیستمهای مرتعی استان گلستان مدنظر بوده است. این گونه مرتعی، گیاهی است پایا و از تیره Papilionaceae می باشد. جهت مطالعه آت اکولوژی این گونه، ابتدا رویشگاههای آن در استان مشخص شد. سپس مواردی از قبیل خصوصیات اقلیمی و خاک رویشگاهها، سیس...
[ 20 ] - بررسی روشهای ذخیرة نزولات آسمانی و فصل کشت در استقرار اولیة گونه Astragalus squarrosus در استان یزد (بررسی موردی: مراتع کالمند بهادران)
Astragalus squarrosusدرختچه‌ای بدون خار و خوشخوراک بوده که در ماسه‌زارهای نواحی خشک تا فراخشک بیابان‌های مرکزی، جنوبشرقی تا شمالشرقی کشور پراکنش دارد. در تحقیق حاضر تأثیر تیمارهای ذخیرة نزولات آسمانی شامل کنتور فارو، پیتینگ و هلالی آبگیر و فصل کاشت بر استقرار اولیة گونة A. squarrosus در منطقة کالمند بهادران بررسی شد. این منطقه از لحاظ نوع خاک، وضعیت بارندگی و دما ...
[ 21 ] - اثر مدیریت‌های مختلف چرایی بر تنوع و غنای گونه‌ای در مراتع استپی ساوه
Livestock grazing is a common human-induced activity with direct and indirect effects even on the ecosystems of protected areas. The present study analyzed the effects of different grazing management methods on species diversity and richness in the steppe rangelands of Saveh, Iran. Data were collected from sixty 2×2 m plots within the areas of three, four-years protected range management projec...
[ 22 ] - اثر زمان کشت و روشهای مختلف جمع‌آوری آب باران در استقرار گونۀ Astragalus kahiricus
Astragalus kahiricusاز گونه‌های علوفه‌ای مرغوب است که انتشار گسترده‌ای در شمال، شمال شرق، مرکز و جنوب شرقی و بخش مرکزی کشور دارد. از این گیاه خوشخوراک به‌شدت در تمامی مراحل فنولوژیک برای چرای دام استفاده میشود. در مطالعۀ حاضر، تأثیر روشهای مختلف جمع‌آوری آب باران شامل کنتور فارو، پیتینگ و هلالی آبگیر و فصل کاشت بر استقرار گونۀ A.kahiricus در منطقۀ کالمند بهادران بررسی شد. بذور با توجه به مط...
[ 23 ] - بررسی روشهای مختلف ذخیره نزولات آسمانی و فصل کشت در استقرار گونه کمای طبسی(Ferula tabasensis)در استان یزد (مطالعه موردی: مراتع کالمند بهادران)
ذخیره نزولات آسمانی همراه با کشت گونه‌های گیاهی در احیا و اصلاح مراتع بخصوص مراتع مناطق خشک مورد توجه است. در این تحقیق تاثیر تیمارهای کنتور فارو، پیتینگ و هلالی آبگیر در استقرار گونه کمای طبسی ( Ferulatabasensis) در منطقه کالمند بهادران استان یزد که یکی از رویشگاههای این گونه میباشد، مورد بررسی قرار گرفت. کشت بذر در دو زمان اوایل پاییز به عنوان کشت پاییزه و اواخر زمستان به عنوان کشت...
[ 24 ] - Effects of Intermediate-Term Grazing Rest on the Vegetation Characteristics of Steppe Rangelands
The effects of grazing rest on rangelands are different in different climates and knowledge of these effects is necessary to apply correct management. For this purpose, this study was carried out on the percent vegetation cover (PVC) and forage production (FP) of range species at the Nir Range Research Station in Yazd province as a model of steppe rangelands of Iran. In the study area, differen...
نویسندگان همکار