فضای سبز در شهر‌ها و به‌ویژه در شهر‌های بزرگ و صنعتی، دارای عملکرد‌های مختلفی می‌باشد. فضای سبز از یک‌سو موجب بهبود وضعیت محیط‌زیست شهرها شده، از سوی دیگر شرایط مناسبی را برای گذران اوقات فراغت شهروندان برحسب توزیع و پراکنش آن در سطح شهر مهیا می‌کند. در این پژوهش، به‌منظور مطالعه نحوه ترکیب و توزیع مکانی پارک‌های شهر تهران، نقشه پارک‌ها با استفاده از اطلس رقومی بوستان‌های شهر تهران و به کمک نرم...

انسان در اعصار مختلف با عملکرد خود در محیط به تخریب آگاهانه و ناآگاهانه طبیعت پرداخته و گونه‌ها را نابود کرده، و یا مورد تهدید قرار داده است. این تخریب‌ها موجب نگرانی است، زیرا از تخریب‌های بزرگ طبیعی پیشین شدیدتر و سریعتر بوده است. از این‌رو، با وجود کمبود داده‌ها و پیچیدگی فرایندهای طبیعی، می‌توان و باید در مسیر حفاظت بیشتر و بهتر از طبیعت گام برداشت و از بلایای انسان‌ساخت جلوگیری نمود، یا آن...

    تغییر کاربری سرزمین ناشی از فعالیت انسان به دلیل عدم توجه به محدودیت‌های محیط زیستی بر سیمای محیط بسیار تأثیرگذار بوده است و روند در حال توسعه‌ی تغییر کاربری در نتیجه‌ی فعل و انفعالات پیچیده‌ی فاکتورهای ساختاری و عملکردی، آثار محیط زیستی شدیدی بر اکوسیستم‌های طبیعی داشته است. بنابراین با توجه به آثار منفی ناشی از استفاده‌ی نامناسب از سرزمین و تغییر کاربری اراضی، آگاهی و شناخت روند تغییرپذیر...

یکپارچگی و ارتباط داشتن زیستگاه‌ها در مناطق حفاظت شده برای دوام جمعیت‌های گیاهی و جانوری مهم است. بررسی یکپارچگی مناطق حفاظت شده می‌تواند برای ارتباط دادن لکه‌های محدود شده و کمک برای مقابله با تأثیرات از هم‌گسیختگی مفید واقع شود. هدف از این تحقیق کمی نمودن از هم‌گسیختگی سیمای سرزمین به­منظور بررسی زیستگاه گونه‌های مهم منطقه حفاظت شده جاجرود است. برای رسیدن به این هدف پس از تهیه نقشه کا...

ایران سرزمینی کوهستانی است به گونه ای که بیش از نیمی از آن را ارتفاعات بلند تشکیل داده است. از سوی دیگر ایران سرزمینی خشک است و بیابان ها در پست ترین ارتفاعات آن واقع شده اند. عمدۀ سکونتگاه های کلان شهری در ارتفاعات میانی (میان بندها) بین دو وادی کوه و کویر قرار گرفته اند. اکوتون های کوهپایه ای محدوده ای در حد فاصل کوه های بالادست و دشت های میان بند قرار دارند که در اثر تحولات اخیر دچار تغییرات...

سیمای سرزمین پارچینی از عناصر مختلف در یک بستر غالب کاربری- پوشش سرزمین است که در سال­های اخیر بر کمّی کردن آن تأکید زیادی شده است. عناصر سیمای سرزمین متفاوتند که در این مطالعه مناطق شهری به عنوان لکه­های شهری و جهت شناسایی تغییرات استفاده شده است. هر منطقه شهری به عنوان لکه­ای از سیمای سرزمین منطقه مورد مطالعه قرار گرفته است. در این خصوص، الگوهای لکه­های شهری شهر گرگان در سال­های 1987 و 2001 با...

در توسعه پایدار ابعاد کالبدی مناطق انسان­ساخت اهمیت زیادی دارد. این مقاله، به منظور کمّی کردن الگوی رشد مناطق انسان­ ساخت، ارتباط نواحی ساخته شده شهرستان‌های استان گلستان با دمای سطح زمین با استفاده از شش سنجه سیمای سرزمین تعداد لکه، شاخص بزرگ­ترین لکه، شاخص شکل، نزدیک­ترین فاصله اقلیدسی، تجمع و کوهژن مورد بررسی قرار می‌دهد. انتخاب سنجه­ها باید براساس معیارهایی مانند استقلال بین سنجه­ها باشد. بر...

پیشینه و هدف رشد جمعیت و گسترش شهرنشینی سبب تغییرات زیاد پوشش و کاربری اراضی شده که به‌طور گسترده‌ای بر ساختار، عملکرد و خدمات اکوسیستم تأثیر می‌گذارد. از سال 2008 بیش از نیمی از جمعیت جهان در مناطق شهری زندگی می­ کنند که طبق پیش‌بینی سازمان ملل تا سال 2050، 80 درصد جمعیت جهانی شهری خواهد شد و این افزایش مداوم موجب گسترش سریع مناطق شهری می ­شود. اکثر این شهرها در کشورهای درحال‌...

امروزه افزایش فعالیت های انسانی، باعث بروز اختلال های ساختاری، از جمله تکه تکه شدن سرزمین و اراضی طبیعی شده است. به دنبال آن استفاده از مفاهیم اکولوژی در مقیاس سرزمین برای اعمال سیاست های کاربری اراضی و طراحی، از انزوا به اتصال و از حفاظت سایت به حفاظت شبکه های اکولوژیک توسعه و ارتقا یافته است. بدین ترتیب مفهوم نوپای اکولوژی منظر با در هم آمیختن علوم اکولوژی با الگوهای فضایی چارچوب طراحی و اجرا...

سنجه‌‌های سیمای سرزمین، ویژگی‌های ساختاری سیمای سرزمین را کمّی می‌کنند. یکی از مزایای استفاده از سنجه‌ها ارزیابی سریع اثر فعالیت‌های توسعه بر محیط زیست به صورت تجمعی است. در این پژوهش اثر تجمعی توسعه شبکه جاده بر لکه‌های پوشش درختی شهرستان‌های گرگان، کردکوی و علی‌آباد در استان گلستان مورد بررسی قرار گرفت. به منظور تهیه نقشه‌های کاربری سرزمین از تصاویر سنجنده‌های TM (1987)و ETM+(2002)ماهواره لن...