چکیده امروزه‚ اعتقاد بر این مطلب که زبان تنها ابزاری جهت برقراری ارتباط نبوده‚ بلکه وسیله ای در جهت شکل گیری هویت‚ ارزش ها‚ وایدئولوژی های اعضای جامعه می باشد به طور گسترده ای فراگیر شده است. بنابر این‚ گفتمان ها بی تاثیر از ایدئولوژی پدید آورندگان نبوده و متعاقبا بر درک خوانندگان یا شنوندگان از حقیقت تاثیرگذارند. فیرکلاف (2003) بر این باور است که گفتمان ها به واسطه ایدئولوژی غالبی که در خود د...

هدف از انجام تحقیق حاضر، مطالعه و بررسی نقش زنان و مردان در دو مجموعه از کتابهای درسی انگلیسی در قالب تحلیل گفتمان انتقادی و همچنین، بررسی و آشکار ساختن اصول ایدوئولوژیکی مربوط به نقش زنان و مردان در این کتابها است. این دو مجموعه کتاب عبارتنداز: کتابهای انگلیسی سال دوم و سوم دبیرستانی ایران و کتابهای تاپ ناچ 2آ و 2ب. برای انجام این منظور، مدل تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف مورد استفاده قرار گرفته ...

تحلیل گفتمان انتقادی یکی از شیوه‌های جدید تحلیل متن است. در این شیوه برای استخراج مناسبات قدرت و ایدئولوژی از لایه‌های زیرین متن، افزون‌بر توجه به ویژگی‌های آوایی و زبانی و ادبی متن، به عوامل بیرون از متن ـ بافت موقعیّتی و فرهنگی و اجتماعی ـ نیز توجه می‌شود. این پژوهش با هدف یافتن راهبردهای کلامی مطرح در رویکرد فرکلاف در درّۀ نادره، تبیین نقش این راهبردها یا الگوهای گفتمانی در شکل‌گیری سبک خاص مت...

تحلیل گفتمان انتقادی هدف اصلی خود را روشن‌‌کردن گفتمان به‌منظور دست‌یافتن به روابط پنهان قدرت اعلام می‌‌کند. استعاره در تحلیل انتقادی به‌دلیل ویژگی‌های متقاعدسازی بالا نقشی کلیدی ایفا می‌کند. در این تحلیل سعی شد تا برپایة مدل تحلیل چارتریس بلک به تحلیل انتقادی استعاره در متون سیاسی روزنامه‌های متقابل مردم‌سالاری و کیهان در ایران و روزنامه‌های میرر و تلگراف در...

در گفتمان‌شناسی، دسته‌ای از واژگان را نشان‌دار می‌نامند که معانی فراتری از سطح قاموسی‌ دارند. دقت در گزینش چنین واژه‌هایی در شعر، راهی است به سوی واقعیاتی که در بستر تاریخ جریان داشته‌اند. مسئله در شعر نظامی، این مسئله گاه به طرزی ناپیدا در بطن واژه‌های نشان‌داری است که شاعر برگزیده‌است. در این جستار، به گونة توصیفی ـ تحلیلی و با مطالعة منابع مرتبط با تاریخ عصر نظامی، وقایع مؤثر بر ذهن هنرمند ر...

در تحقیقات تحلیل گفتمان انتقادی اصطلاح تخصصی «ساختهای زبانی ایدئولوژیک» مفهومی بنیادی است که در نزد محققان تحلیل گفتمان مفهومی انتزاعی و مبهم است و تحقیق حاضر با روش تحلیلی – توصیفی درصدد حل این مسئله در قالب پرسشهای ذیل است: ساخت زبانی و ایدئولوژی و به دنبال آن ساخت زبانی ایدئولوژیک چیست؟ و چگونه تعریف می شوند؟ چگونه در متون بازنمایی و عینیت می یابند؟ و بالاخره تحلیلگر تحلیل گفتمان انتقادی با ...

تحلیل گفتمان انتقادی«نورمن فرکلاف» یکی از نظریات مهم در حوزۀ گفتمان­کاوی است که ضمن بیان رابطۀ میان ملاک­های درونی و بیرونی متن و با تکیه بر اشکال زبانی و نشانه­ها، درتلاش است قدرت مسلّط جامعه­ و فضایی را که اثر ادبی در آن شکل گرفته از طریق سه محورِ «توصیف»، «تبیین» و «تفسیر» مورد واکاوی قرار داده و نوعی مفهوم ایدئولوژیک را در ورای متن، بازخوانی ­کند؛ لذا با عنایت به اهمیت آیات تحدّی در مبحث إعجاز...

تحلیل گفتمان انتقادی از نظریات میشل فوکو است که سیری تکوینی از مباحث تحلیل گفتمان را طی می کند و در آن، از حد توصیف زبانی صرف، پا را فراترنهاده و مراحل مختلف شکل گیری گفتمان را در دو حوزه اجتماعی و زبان شناختی مورد بررسی قرار می دهد. در این دیدگاه متن ادبی همانند سایر متن های سیاسی، اجتماعی و.... هدفی ارتباطی دارد. تحلیلگر خوانش های متفاوت از یک متن را که حاصل وجود ایدئولوژی های گوناگون در سه س...

تحلیل گفتمان انتقادی زیر شاخه­ی تحلیل گفتمان است که با ترکیبی از دو شرط بین رشته ای و شرط انتقادیبودن توصیف می شود. در تحلیل گفتمان انتقادی، اعتقاد بر این است که در زیرساخت همه ی متون و گفتمان ها، شکلی از ایدئولوژی نهفته است که ساخت و معنی متن و گفتمان را تعیین می کند. به گفته تئون ای ون دایک هدف تحلیل گفتمان، رونمایی، اطلاع دادن و مقاومت در برابر نابرابری های اجتماعی است. به عقیده ی وی چنین تح...

با توجه به حقیقت اجتماعی زبان? زبان شناسی که سالها بر ساختار درونی جملات متمرکز شده بود از توجه صرف به زبان و ساختار درونی آن فراتر رفته و به رابطه ی زبان با غیر زبان پرداخت? رابطه ی زبان با جامعه و گروه های اجتماعی? رابطه ی زبان و متن و بالاخره رابطه ی زبان با مسائلی همچون قدرت? ایدئولوژی? جهان بینی ها و نگرش ها? که بررسی اخیر در حیطه ی کار شاخه ی جدید زبان شناسی یعنی "تحلیل گفتمان انتقادی(تگف...