امساک در فقه جزائی امامیه به معنای نگه‌داشتن و گرفتن مقتول است؛ به‌طوری که شخصِ ‏‏«مُمسِک: نگه‌دارنده» مانع خروج مقتول از سلطه جانی شده و قاتل به سهولت بتواند وی را به قتل ‏برساند. فقیهان امامی اتفاق نظر دارند که کیفر «ممسک» حبس ابد است؛ اما در باب اینکه ماهیت ‏این کیفر چیست و آیا باید آن را در پرتو حق‌الناس تحلیل کرده و در نتیجه قابل عفو و اسقاط ‏دانست؛ یا اینکه از در زمره حق‌الله بوده و درنتیجه ...

افکار عمومی همواره خود را نیازمند توجیهی فراتر از تمایل ذاتی به مجازات می­داند. پیامدگرایان، مجازات را به مثابه­ی «شری ضروری­» می­دانند که مشروعیّت آن، نه در اندیشه­ی حسن ذاتی این پدیدار، بلکه در پیامدهای حاصله از اجرای آن نهفته است. نظریه­پردازان فایده­گرا، گونه­های مختلفی از بازدارندگی را به رسمیّت شناخته­اند که بر اساس آنها رنج حاصله از تحمیل کیفر، موجبات بازدارندگی مجرمان بالقوّه و سابقه­دار ا...

در حقوق جزا، دعوای عمومی به دلایل متعددی می تواند ساقط شود. یکی از مهم ترین این دلایل فوت متهم می باشد. به موجب اصل شخصی بودن مسئولیت کیفری و به تبع آن اصل شخصی بودن مجازات ها کیفر فقط بر مرتکب جرم تحمیل می شود و سایر افراد از مجازات مصون هستند. با فوت متهم، اشخاص دیگر بدلیل عدم تسری جرم به آن ها از مجازات مصون می باشند.مجازات ها که ناظر به جسم محکوم علیه است، مجازات های سالب حیات (اعدام، قصاص ...

تورم جمعیت زندان ها ناشی از بکارگیری گسترده کیفر حبس برای مقابله با مجرمان، چالش اساسی نظام های کیفری در دهه های اخیر بوده است . از این جهت کشورهای زیادی ضمن نادیده گرفتن اهداف ذکر شده برای مجازات حبس به دنبال مجازات های جایگزین زندان و تقلیل بهره گیری از کیفر حبس و نهایتاً کاستن از جمعیت زندان ها می باشند . زندان های کشور ما نیز سال هاست با معضل پیش گفته مواجه است .هر چند تصور می شد فقدان قوانی...

ضابطه‌مندسازی تعدد جنایات از جهت شیوۀ استیفای قصاص یا دیه، بخش قابل توجهی از آموزه‌‌های فقهی مربوط به ضوابط قصاص بوده است. برخلاف قاعدۀ تعدد جرم که یکی از مؤلفه‌های تشدید کیفر می‏باشد، تعدد جنایات، به ویژه در جنایات عمدی، از قواعد عام تشدید کیفر خارج بوده و دارای احکام متفاوت است. تعدد جنایات، فروض مختلفی دارد؛ گاه ممکن است جنایت از سوی یک فرد علیه نفس یا عضو یک فرد یا افراد مختلف یا از ...

«مرتدّ فطری» کسی است که پدر یا مادرش مسلمان بوده و پس از بلوغ و پذیرش اسلام، از دین اسلام برگردد. در قرآن کریم و قانون مجازات اسلامی ایران، مجازاتی (حدّی) برای مرتد تعیین نشده است. امّا طبق اصل 167 قانون اساسی، اگر قاضی حُکمی را در قوانین مدوّنه نیافت، باید با استناد به منابع معتبر اسلامی و فتاوی معتبر، حُکم قضیه را صادر کند. طبق مادّه 26 قانون مطبوعات نیز اگر کسی به وسیله مطبوعات، به دین اسلام و مقدّس...

چکیده: اسباب سقوط مجازات یکی از مباحث بسیار اساسی و مهم در حقوق جزا به شمار می آید که شناخت این اسباب می تواند اثرات زیادی در سرنوشت دعوای کیفری داشته باشد. این اسباب در حقوق جزای ایران عبارتند از: عفو، توبه، گذشت متضرر از جرم، مرور زمان کیفری، فوت متهم یا محکوم علیه، جنون و نسخ قانون جزا. گاهی این اسباب در زمره عوامل عینی مانند مرور زمان کیفری، عفو عمومی، نسخ قانون جزا و گاهی نیز در زمره عوام...

      پایداری در بزهکاری با افزایش بحران بزه در جوامع، از دهه 1980 میلادی مورد توجه جرم شناسان واقع شد. وضعیتی که در آن بزهکارِان پیش­رس، در صورت عدم مدیریت عدالت کیفری در بستری خطر ساز گرفتار شده و در نتیجه آن، بزهکاران بالقوه پایدارِ امروز به بزهکاران پایدار فردا مبدل می­گردند. در کنار بسترهای جرم زای زیستی، روانی و اجتماعی، رویکرد عدالت کیفریِ جوانان، به مجازات­گرایی و سزادهی صرف که عاری از هرگ...

یکی از مخاطراتی که بشر سبب وجودی آن بوده، تحت عنوان جرم مطرح و واکنش واضعین قوانین در برابر آن کیفر نامیده می¬شود. به این معنی که واضع قانون با جرم انگاری بعضی اعمال مخاطره آمیز، فرد عامل را در شرایطی مسئول دانسته و برای وی کیفر معین می¬نماید. اما برای مجازات عامل، قانون از رعایت عدالت که عقلاً حسن است، غافل نشده و شرایطی را برای آن تعیین نموده است. چرا که وجود جرم عقلاً به تنهایی نمی¬تواند موجب ...

در سنوات اخیر معضل اطاله دادرسی به لحاظ اهمیت و آثار زیان بار مترتب به آن به عنوان یک ناهنجار اجتماعی، بیشتر از گذشته گریبانگیر نظام قضایی کشور بوده و همواره نظام خواهان را از نعمت دادرسی عادلانه محروم و موجبات دلسردی دست اندرکاران امر قضا اعم از کادر اداری و قضایی و همچنین بی اعتمادی عمومی را فراهم آورده است. تلاش ها و اقدامات نسبتا خوبی در جهت این بحران از ناحیه مسئولین قوه قضائیه و برخی صاحب...