ایجاد نهادهای محلی و تشکل‌های مردمی، سازوکاری برای جلب مشارکت مردم در فرایند مدیریت سکونتگاهی است. با تشریح اهمیت مشارکت در مدیریت روستایی و تجلی آن از طریق نهادهای اجتماعی باید گفت به‌طورکلی، گردآمدن و برانگیخته­شدن روستاییان به مشارکت در نهادهای محلی، با فرایندهای ساختاری، نهادی، اجتماعی و اقتصادی قابل‌تبیین است. ضمن اینکه، متغیرهای سطح خرد، نظیر ویژگی‌های فردی و ذهنی نیز در تبیین مشارکت‌های ...

تغییر کاربری اراضی کشاورزی، به دلیل ارتباط مستقیم آن با موضوعاتی چون امنیت‌غذایی و پایداری محیط‌زیست، به یکی از چالش‌های اساسی پیش روی بشر در قرن 21 تبدیل شده است. شدت تغییر کاربری این اراضی به گونه‌ای بوده است که بنابر گزارش سال 2012 فائو، بین سال‌های 1970 تا 2009 سرانه اراضی قابل کشت در جهان 46/1 و در ایران 054/2 درصد کاهش یافته است. بدون شک کاهش سطح این اراضی آثار گوناگون اقتصادی، اجتماعی و ...

کشورها ـ اعم از جهان سوم یا توسعهیافته ـ از گذشته تاکنون با مسئله وفـاق روبـهرو بـودهانـد. وفـاق اجتمـاعیمیتواند به کاهش انحراف از قواعد اجتماعی، کاهش فسـاد سیاسـی، اخلاقـی و اداری، جلـوگیری از رواج پدیـدةموسوم به پارتیبازی، خویشاوندگرایی و در کل کاهش شکاف بین اخلاق نظری و عملی و کاستن از چنـد پـارگیو افزایش انسجام اجتماعی یاری رساند. از آنجا که ایران در حال طیکردن فرآیند توسع...

 سرمایۀ اجتماعی به بعدی از توسعه توجه دارد که به‌ تازگی شناخته شده و مبتنی بر روابط اعتماد و همبستگی و روحیۀ تعاون و مشارکت است. یکی از نقش­های مهم دین نیز به ‌عنوان یک پدیدۀ­ اجتماعی، اثرگذاری بر روابط و تعامل افراد و گروه­ها است. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطۀ باورهای دینی و  سرمایۀ اجتماعی در جوامع روستایی است. جامعۀ آماری این پژوهش کلیۀ ساکنان روستاهای بخش ایلخچی و نمونه شامل 446 نفر است که به ...

یکی از موضوعات در جامعه‌شناسی معرفت جدید، توجه به چگونگی روابط دو قلمرو معرفت و جامعه در ابعادی مانند علم، فناوری، سازمان‌ها و گروه‌های حرفه‌ای و مسائل اجتماعی آن‌ها در جامعة اطلاعاتی است. دنیل بل، به‌عنوان پیشگام نظریه‌پردازی، با اندیشه‌هایش درمورد جامعة پساصنعتی و اطلاعاتی، چشم‌اندازها و مواضع معرفتی جدیدی را پیش‌‌‌روی بازسازی جامعه‌شناسی معرفت قرار داده است. این مقاله، با استفاده از روش اسنا...

جریان‌های فضایی بین شهر و روستا به شکل پیوندهای روستایی- شهری، نقش بسیار مهمی در توازن و توسعۀ یکپارچۀ ناحیه‌ای دارند. این جریان‌ها مابین سکونتگاه‌ها در اثر حوادث طبیعی، اقتصادی و اجتماعی یا سیاسی دستخوش تحول و دگرگونی می‌شوند. یکی از قلمروهای جغرافیایی که از جنبۀ طبیعی تحول یافته‌است، ناحیۀ بن‌رود و جلگۀ شهرستان اصفهان است. در این ناحیه، تعاملات بین سکونتگاه‌های شهری و روستایی به‌وسیلۀ جریان‌ه...

سیل از مخرب‌ترین مخاطرات طبیعی است. بشر امروزی هنوز به‌طور کامل نتوانسته است این پدیدۀ طبیعی را مهار کند. به همین دلیل انسان به‌دنبال راه حلی است تا بتواند خطرهای ناشی از سیل را کاهش و تحمل‌پذیری خود را در برابر آن افزایش دهد؛ این موضوع امروز تاب‌آوری نامیده می‌شود. هدف این پژوهش سنجش میزان تاب‌آوری سکونتگاه‌های روستایی در برابر مخاطرات محیطی همچون سیل است. تحقیق حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به ل...

این پژوهش با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر کارآفرینی زنان روستایی استان همدان انجام شد، پژوهش از نوع کاربردی و توصیفی- همبستگی است که به روش پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه اجرا شد. جامعۀ آماری پژوهش زنان روستایی کارآفرین استان همدان بودند که به تعداد 117 نفر به‌صورت سرشماری بررسی شدند. روایی ابزار پژوهش با بهره‌گیری از نظرات کارشناسان بررسی شد و پایایی ابزار نیز با محاسبه میزان ضریب آلفای ک...

گردشگری خانه‌های دوم، یکی از الگوهای مهم گردشگری در نواحی روستایی است که آثار و پیامدهایی را در فضاهای روستایی در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی دارد. هدف مقالۀ حاضر، بررسی آثار و پیامدهای زیست‌محیطی گردشگری خانه‌های دوم در منطقۀ دوهزار است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است و داده‌های مورد نیاز، به روش تکمیل پرسشنامه جمع­آوری شده است. درحال‌حاضر 640 خانۀ دوم در منطقه استفاده می‌شود که ت...

گردشگری روستایی یکی از فعالیت‌های اقتصادی پربازده و کارآفرین در دهستان جوزان شهرستان ملایر است. رونق این بخش از فعالیت اقتصادی می‌تواند منابع درآمدی را متحول کند و به پایداری درآمد روستاییان منجر شود. به منظور توسعه و گسترش این فعالیت اقتصادی به تمهیدات ویژه‌ای ازجمله بازاریابی نیاز است که مطابق با اصول علم بازاریابی باشد. هدف این مقاله ارزیابی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر بازاریابی گردشگری روست...