به جرأت می توان ادعا کرد که دستاورد های نقدی معاصر کارکرد بهتری در نشان دادن اعجاز بلاغی متون دینی و ادبی دارند. «انسجام» به مناسبت هایی اشاره دارد که به کلام یک پارچگی و وحدت می بخشد و آن را به مثابه یک متن، از مجموعه ای از جملات جداگانه و نامربوط متمایز می سازد. این ابزارها مناسباتی بین عناصر متن ایجاد می کنند که باعث می گردد یک متن از مجموعه به هم ریخته ای از جملات و عبارات متمایز گردد.یافتن...

درباره تاریخ پیدایش تشیع نظریات مختلفی توسط محققین و اندیشمندان شیعی سنی و مستشرقین مطرح شده است. دراین زمینه بیش از ده نظریه در کتب مختلف آمده است. از میان نظریات فقط دو نظریه مربوط به شیعه و بقیه از آن دانشمندان اهل سنت و متستشرقین است در نظریاتی که از طرف اهل سنت و مستشرقین بیان شده است غرضهای مذهبی سیاسی دشمنی با تشیع و افراط به وضوح آشکار است. عمده هدف آنها از بیان این نظریات نشان دادن مذه...

دائرة المعار ف اسلام را اصلی ترین منبع اسلام شناسی در مغرب زمین می شناسند؛ اما مقالات این مجموعه و تصویر ارائه شده از اسلام در آن، نیازمند نقد و بررسی است. بسیاری از این تصاویر، حاصل کج فهمی مظاهر مادی و معنوی اسلام و برخی نیز متعمدانه و از روی سو گیری است. در مقالۀ [امام] علی بن ابی طالب[(ع)] از رابرت گلیو در چاپ سوم این دایرة المعارف، به رغم بهره گیری از منابع شیعی و بررسی های همدلانه، برخی ا...

رثا به عنوان یکی از قدیمی ترین اغراض شعر از دیر باز در بین سرایندگان شعر عربی رواج داشته و شاعران هر یک از ادوار ادبیات عربی به مرثیه سرایی درباره خویشان، دوستان، صاحبان مناصب و بزرگان اقدام نموده اند. سوگواره های نخستین اغلب از عاطفه ای صادقانه برخوردار بوده و چنین اشعاری کمتر وسیله تکسب شاعران قرار می گرفت. پس از تشکیل حکومت اسلامی در جزیره العرب و حوادث در رخدادهای پس از آن، رثا همراه با دیگ...

بیعت مردم با امام علی(ع)، یکی از صحنه‌های کم نظیر تاریخ است که در حیات سیاسی اسلام نقش مهمی داشت. اشتیاق بی‌سابقه‌ی مردم برای بیعت با امام علی(ع)، از یک‌سو و اعلان نصرت و حمایت اصحاب از سوی دیگر، همه چیز را برای یک بیعت فراگیر و پر شور آماده ساخته بود. لکن برخلاف انتظار، امام علی(ع) در نخستین عکس‌العمل خود، ضمن ایراد جملاتی، از قبول خلافت امتناع ورزید و آن را نپذیرفت. این سخن که در کلام 92 نهج‌...

در این پایان نامه ویژگی های منحصر به فرد امام علی(ع) که موجب شده است آن حضرت(ع) به عنوان سرسلسله صوفیان کانون توجّه قرار بگیرد، مورد بررسی قرار گرفته است. این بررسی به شیوه کتابخانه ای و تا پیش از دوره صفویه محدود شده است. بدین منظور در فصل اوّل از منزلت و مقام عرفانی حضرت(ع) و اصحاب خاص او چون سلمان فارسی، کمیل بن زیاد و حسن بصری بحث شده است و در فصل دوم جایگاه آن حضرت(ع) در سلسله های تصوف تا پی...

سیمای امام علی(ع) در تألیفات صوفیه بازتاب یافته است و بر این اساس می‌توان متون تصوف را جزو منابع شناخت حضرت به‌شمار آورد. در این مقاله با تأکید بر چهار عامل تأثیرگذار در ذهنیت صوفیه نسبت به امام علی(ع)، کوشش شده است تا تصویر ایشان از حضرت بررسی شود. این چهار عامل عبارتند از: الف- اوصاف شخصیِ امام علی(ع) در روایات و احادیث مورد استفادة صوفیه که اغلب ماخوذ از منابع سنی هستند. ب- نسبت امام علی(ع) ب...

گیلان در طول تاریخ مکان امنی برای حضور امام‌زادگان بوده و امروزه بقاع متبرکه آنان در سراسر این منطقه برجا مانده است. بررسی معماری مذهبی در ایران، به خصوص معماری بقاع متبرکه و تزئینات این اماکن در شناخت هنرهای بومی-مذهبی بسیار مهم و ضروری است. با توجه به پژوهش انجام شده، بقعه متبرکه آقامیرشمس‌الدین بن امام موسی الکاظم(ع) در لاهیجان، از جمله بقاع مورد توجه و احترام مردم این منطقه است. این بنا متع...

دشمنی خاندان بنی¬امّیه با خاندان بنی¬هاشم در قبیله¬ی قریش تاریخی دیرینه دارد. بنی¬امیّه در بیشتر غزوات پیامبر اسلام(ص) به سرکردگی ابوسفیان حضوری فعال داشتند. پس از فتح مکّه و شکست در برابر سپاه اسلام نیز، اگر چه به ظاهر مسلمان شدند، امّا پیوسته مترصّد فرصتی برای رسیدن به قدرت بودند؛ تا اینکه در زمان خلافت امام علی(ع)، معاویه از بیعت با امام سر باز زد. آنان در جنگ¬های جمل و صفین و با ادعای خون¬خواهی ...