اخلاق مندرج در متون فارسی، بیشتر بر پایه ی اندرز مبتنی است، هر کس به محض شنیدن لفظ اندرز، ممکن است آن را متوجه آحاد جامعه بداند، ولی اخلاق نویسان، شخص اول جامعه، یعنی پادشاه، را نیز مورد خطاب قرارمی دهند. هدف نویسندگان کتب اخلاقی، پیش از هر چیز، تلاش در جهت بیداری وجدان انسانها و سوق دادن ایشان به سوی هدف متعالی خویش است. انسان موظف است در طریق تکامل خویش تلاش کند و با برنامه هایی که از شرع و ع...

چکیده: تمدن اسلامی از زوایا و ابعاد گوناگون مورد توجه اندیشمندان واقع شده و کتاب ها و مقالات متعدد و متنوعی در این زمینه به رشته ی تحریر درآمده است، ولی آنچه در این میان مورد غفلت و بی مهری واقع شده، نقش اساسی و بی بدیل اخلاق در پایه گذاری این تمدن عظیم است. درباره ضرورت وجود اخلاق برای انسان و جامعه انسانی شکی نیست، اما بد نیست به ابعاد و دلایل این ضرورت نیز توجه شود. در کل می توان سه دلیل بر...

هدف از تحقیق حاضر بررسی و مقایسه اثر بخشی هشیاری افزایی وجودی و هشیاری افزایی مبتنی بر اخلاق اسلامی بر رضایت از زندگی است. محقق ابتدا برای تدوین برنامه، با بررسی متون مختلف و انتخاب مفاهیم مشترک بین نظریه پردازان وجودی، مبنای کار تدوین را عمدتا بر اساس متون می، یالوم و فرانکل قرار داده و در تدوین برنامه، از مراحل پیشنهادی کوری(2005 c) بهره برده است. در تدوین برنامه اخلاقی، ابتدا با مطالعه اولیه...

هدف: هدف این پژوهش طراحی و تبیین الگوی بومی اخلاق حرفه‌ای مدیران دانشگاهها و شناسایی ابعاد و مؤلفه‌های آن بر اساس آموزه‌های نهج‌البلاغه بود. روش: راهبرد این پژوهش، روش تحلیل مضمون بود. از طریق مطالعة عمیق و سطر به سطر کتاب گرانقدر نهج‌البلاغه، مصادیق اخلاق حرفه‌ای در آن با کمک نرم‌افزار Maxqda10 استخراج شد. یافته‌ها: در بررسی اولیة متن، 386 مضمون پایه شناسایی شد. مضمونهای دارای همپوشانی مفهومی،...

از زمان شکل گیری علم پزشکی، اخلاق جزیی لاینفک از آن به شمار می آمده است؛ ازاین رو انتظار می رود ابن سینا پزشک سرآمد و مؤلف کتاب قانون در طب با اخلاق پزشکی مأنوس بوده و در این عرصه، مبانی و اصول اخلاقی را مطرح کرده باشد. به منظور دستیابی به اطلاعات لازم در خصوص مبانی اخلاق پزشکی در کتاب قانون در طب این موضوع، در سه محور عملکرد پزشکی ابن سینا، پژوهش ها و نگرش فلسفی وی به اسلام و اصول اخلاقی آن مو...

مفهوم سازی شرم یکی از مباحث چالش‌برانگیز در تحقیقات روان‌شناختی است. چالش‌ مفهوم‌پردازی شرم در فرهنگ‌های شرقی و به طور خاص در فرهنگ ایرانی-اسلامی موجبات ابهام قابل توجهی را هم برای اندیشمندان حوزه‌ی دین و هم برای روان‌شناسان به وجود آورده است. پژوهش حاضراز طریق بررسی مفهوم‌سازی و شواهد پژوهشی مربوطه در رویکرد شناختی و روان‌تحلیلی از میان رویکردهای روان‌شناختی در زمینه‌ی شرم و مقایسه‌ی آن با دی...

جامعه‌شناسان بر اهمیت خودشکوفایی در هویت‌بخشی و سلامت جوامع مدرن تاکید کرده‌‌اند. پژوهش‌های انجام گرفته درباره خودشکوفایی در فرهنگ‌های مختلف، تفاوت‌هایی را در سطح خودشکوفایی در جوامع نشان داده‌‌اند و تعریف خودشکوفایی مبتنی بر فرهنگ را لازم دانسته‌‌اند. در پاسخ به این ضرورت، پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی خودشکوفایی مبتنی بر کمال از دیدگاه اخلاق اسلامی و مقایسه آن با تجارب زیسته هنرمندان خو...

در این نوشتار جلد دوم کتاب گل‌‌نبشته‌‌های باروی تخت ‌‌جمشید بررسی و نقد شده است. کتاب موردبحث ترجمۀ فارسی و انگلیسی بخشی از الواح عیلامی منتشرنشدۀ بایگانی باروی تخت جمشید (متن‌‌های A-G) است که سال‌‌ها پیش ریچارد هلک خوانده بود و عبدالمجید ارفعی آن‌ها را ویرایش و ترجمه کرده و با همکاری مرکز دایرة‌‌المعارف بزرگ اسلامی و پژوهشگاه میراث فرهنگی منتشر کرده‌‌ است. در مقالۀ پیش‌ِرو، کتاب ازنظر ...

رساله حاضر به روش ترکیبی (توصیفی، تحلیلی و نقدی) و میان رشته ای از طریق جستجو و تتبع در آثار پزشکان معروف دوره اسلامی (از قرن اول تا قرن چهاردهم هجری)، همچون علی بن ربّن طبری، رُهاوی، زکریای رازی، ابن الجزار، مجوسی اهوازی، ابن سینا، جرجانی، عقیلی خراسانی، عساف، ابن میمون و محمود اعتمادیان، اصول هشتگانه ای را در آموزه های اخلاقی آن ها شناسایی و بیان می کند که عبارت است از: اصل توکل به خدا، سود رسا...

توجه به کارکردهای اخلاق در فضای کسب وکار یکی از دستاوردهای مطالعه های بین رشته ای میان اخلاق و اقتصاد است. در این جهت کوشش هایی پراکنده برای سنجش وضعیت اخلاق تجاری صورت گرفته است. پرسش اصلی مقاله این است که آیا می توان با استفاده از موازین اسلامی و بحث های اخلاقی به استخراج شاخص اخلاق تجاری مبادرت ورزید؟ مقاله پیش رو با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی به استخراج نماگرهایی جهت سنجش میزان اخلاقی ب...