در سده ی اخیر غرب مفهومی پرمناقشه در فضای فکری کشور بوده و گفتمان های هویتی، دلالت های متفاوتی برای آن تولید کرده اند که هژمونیک شدن هریک، پیامدهای اجتماعی متفاوتی را رقم زده است. با توجه به موقعیت منحصربه فرد تلویزیون در ایران، نحوه ی بازنمایی غرب در آن می تواند گفتمان معینی را تضعیف یا تقویت کند. همچنین با توجه به مدل مالکیتی تلویزیون، بررسی تصویر غرب در این رسانه، جایگاه کلیدی این مفهوم در س...

در این تحقیق با تمرکز بر تئوری لاکلائو درباره ی پوپولیسم، چگونگی برساخت مردم در سیاست ایران در میان سال های 1384-1388 نشان داده شده است. از منظر لاکلائو "مردم" داده ای از پیش موجود نیست، بلکه از طریق گفتمان های پوپولیستی و با شکل گیری هم ارزی میان مطالباتی متحقق نشده و کشیدن مرزی آنتاگونیستی با گفتمانی دیگر در مقام یک دیگری یا دشمن ساخته می شود. به لحاظ روش شناختی با استفاده از رئوس کلی نظریه ...

هـدف این پـژوهش بررسی شرایط ظهور گفتمان سیاسی مذهبی(گفتمان سیاسی هیات های مذهبی) در ایران دهه 40 است. چه شرایط تاریخی زمینه ساز شکل گیری این گفتمان جدید در فضای فرهنگی ایران شد؟ چه عواملی (چه کسانی) منابع و فضای اجتماعی لازم برای تولید این گفتمان را فراهم آوردند؟ چه عواملی قلمرو گفتمانی و محتوای آن را تعیین نمودند؟ محقق پس از طرح یک مدل نظری ترکیبی، به بررسی دقیق تحولات اجتماعی و فرهنگی ایران د...

پژوهش حاضر با استفاده از نظریات متفکرانی هم‌چون وسنو، کالینز، باختین، معدل و با کمک روش سه‌سطحی فرکلاف، به تحلیل گفتمان سیاسی تنگسیر صادق چوبک پرداخته است. پرسش تحقیق حاضر، آن است که چگونه می‌توان این اثر را در نظم گفتمان سیاسی، به‌مثابه گفتمان، تلقی نمود و محتوای این گفتمان، چه‌گونه، شکل‌گرفته است؟ در این راستا، پس از تحلیل سطوح توصیفی و تفسیری گفتمان سیاسی آن، با تاکید بر فرضیه‌های پنج‌گانه، ...

دیوان حافظ را از زوایای گوناگونی مورد بحث و بررسی قرار داده اند از ویژگی های فنی و هنری آن گرفته تا تعبیر و تفسیر ابیات و نیز دستیابی به شیوه کلی نگاه او به عالم و آدم. در حوزه تعبیر و تفسیر شعر و اندیشه حافظ حافظ شناسی معاصر دفترهایی پربرگ و انبوه با اسلوبهای فکری متفاوت پدید آورده است به گونه ای که میتوان گفت در میان تمامی شاعران و متفکران گذشته ایران زمین کسی چون حافظ چنین توجهی را به خود جل...

این مقاله نخستین تلاش عملی و علمیِ کاربست تحلیل وضعیتی به‌عنوان یک روش‌شناسی جدید، در پژوهش پیرامون پدیدۀ کارآفرینی روستایی است که این روزها در ادبیات و سیاست‌گذاری کشور مورد توجه قرار گرفته است. پس از ارائۀ مقدماتی درخصوص نسبت میان توسعه، کارآفرینی، و گفتمان، و نیز در رابطه با اقتصاد سیاسی کارآفرینی، تحلیل وضعیتی در مطالعه با ترسیم دو نقشۀ وضعیتی و اقلیم اجتماعی پیش می‌رود. نمونه‌‌گیری به‌ شیوۀ...

علیرغم وجود حجم زیاد مباحث نظری در خصوص فرهنگ تصویری، کمابیش با کمبود در روش های تحقیق و تحلیل متون تصویری به ویژه از نوع شهری آن مواجه هستیم. در مقاله حاضر روش‌تحقیق ترکیبی برای تحلیل، خوانش و ‌تفسیر متون فرهنگ تصویری شهری معرفی‌شده است. برای‌ دقیق‌ترشدن این معرفی، یکی از نقاشی‌های دیواری برجسته در شهر تهران، در قالب یک مطالعه موردی انتخاب و تحلیل شده است. تحلیل در دو ‌سطح تحلیل نشانه‌شناختی و...

بازتولید اندیشه «اخباری­‌‍‌گری» به عنوان یکی از مهمترین رقیب گفتمان انقلاب اسلامی، تهدیدی جدی برای این گفتمان محسوب می­‌شود. بر خلاف گفتمان انقلاب اسلامی، اخباریان با محدود کردن منابع استنباط احکام به احادیث و مخالفت با استفاده از عقل و اجتهاد و اجماع وارد عرصه تنگ نگرش به دین می­‌شوند که محصول آن محدود کردن دین به امور فردی خواهد بود. بنابراین با تو...

پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری حضرت امام (ره) که به حق عنوان معجزه دوران معاصر را به خود اختصاص داد، در شرایطی محقق گردید که کمتر کسی اعم از اندیشمندان حوزه سیاست و علوم اجتماعی یا تحلیل گران و دیپلماتهای برجسته دنیا تصور چنین تحولی را قابل درک نمی پنداشتند. پدیده ای غیرقابل تصور و غیرقابل پیش بینی و کنترل. انقلابی که ابتناء آن بر احیاء و شکل گیری مجدد گفتمانی قدرتمند و رو به توسعه را در پی داشت...

هدف مقاله حاضر مطالعه چگونگی تأثیر فراز و فرود سیاست های فرهنگی نظام های قدرت بر مفهوم هنر ملی و جریان تولید هنر در ایران است. در جستجوی این مسأله با به کارگیری روش تحلیلی لاکلا و موفه، عناصر گفتمانی مانند مفصل بندی، دال مرکزی و دال های شناور در سه دوره گفتمانی هویت ملی ایران از هم متمایز گردید و سپس نشان داده شد که چگونه هنرمندان در این سه دوره تاریخی به بازتولید گفتمان مسلط پرداخته و سه نوع م...